Perakende ciroları hammadde maliyetine yetişemiyor

Organize perakende sektöründe Ekim ayında geçen yılın aynı dönemine göre ortalama yüzde 60-70 artan cirolar, ham madde maliyetlerini hızına yetişemiyor. Ham madde maliyetlerinde bir yıllık artışın cirolara fark attığını vurgulayan Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, mevcut tablonun sürdürülebilir olmadığını söyledi. Öncel, ham madde krizine çözüm üretilememesi durumunda, raflardaki ürün fiyatlarının artmaya devam edeceğine ve mağazaların ayakta kalma şansının ise azalacağına dikkat çekti.

Cirolar 2019'daki düzeye ulaşamadı

Perakende cirolarında Haziran ayından itibaren başlayan canlılık Ekim ayında da devam etti. BMD'nin üyeleri arasında yaptığı ankete göre markaların Ekim ayı ciroları geçen yıla göre ortalama yüzde 60-70 arttı. Anketi değerlendiren BMD Başkanı Sinan Öncel, ciro özelinde bakıldığında yüksek oranlı bir artış görülmekle birlikte adet satışlarında henüz 2019'daki düzeye ulaşamadıklarını bildirdi. Markaların adet satışlarının 2019'a göre ortalamada yüzde 8-10 daha geride olduğunu anlatan Öncel, şöyle devam etti:

Satılan ürün yerine konulamıyor

"Cirolarda yüzde 60-70 yukarıda olmamız kimseyi yanıltmamalı. Çünkü Ekim 2020'de pandemi etkisi ile markalarımızın önemli bir bölümünün 2019 cirolarının yüzde 80'inini bile yapamadığını unutmamamız gerekiyor. Öte yandan, son bir yıldaki fiyat artışlarını da hesaba kattığımızda daha gerçekçi bir sonuca ulaşabiliriz. Her şeye rağmen verimli bir yaz döneminin ardından Ekim cirolarından da genel olarak memnunuz. Ancak küresel bir sorun olmakla birlikte Türkiye'de daha çok hissedilen ve döviz bazında da artmaya devam eden ham madde maliyetleri bizi endişelendiriyor. Örneğin, imalatta en çok kullanılan ham madde ve ara mallardan pamuk ipliğinin kilogramı son bir yılda 2,9 dolardan 5,75 dolara, PVC'nin tonu 900 dolardan 3 bin 750 dolara çıktı. Diğer petrokimya ürünlerinin fiyatları da en az yüzde 100 arttı. Dahası fiyatlar sabahtan akşama değişiyor. Perakendecinin  100 TL'ye sattığı ürünün yerine yenisini üretebilmesi için en az 160-170 TL gerekiyor. Dolayısı ile cirolardaki artış ham madde kaynaklı maliyet artışlarını karşılamaya yetmiyor. Daha açık ifade etmem gerekirse maliyet artışları cirolara fark attı. Yılbaşından sonra ham maddenin yanı sıra enerji ve işçilik maliyetlerinde de ciddi artışlar bizi bekliyor. Perakendeci aylardır kârından fedakarlık ederek maliyetlerin büyük kısmını sineye çekiyor. Ancak artık istesek de fedakârlık yapacak marjımız yok. Çözüm üretemezsek mağaza kapatma gibi bir seçenekle karşı  karşıya kalacağız. Maliyet artışlarının raflardaki fiyatlara, yani tüketiciye yansımasını yeni sezonla birlikte görmeye başlayacağız. Enflasyonla mücadeleyi de olumsuz etkileyen sorunun çözümü için çağrımızı buradan bir kez daha yinelemek istiyorum. Perakendeciler olarak biz pamuk ipliği ve petrokimya başta olmak üzere imalat için gerekli ham maddelerin ithalatında uygulanan ek vergilerin geçici süreyle sıfırlanmasını istiyoruz."

Hammadde maliyetlerinde kolaylık sağlanmalı

Tedarik zincirindeki değişimin etkisi ile son aylarda Türkiye'de tüm sektörlere yoğun bir sipariş talebi olduğunu hatırlatan Öncel, ham madde maliyetlerinde kolaylık sağlanması halinde mevcut durumun uzun soluklu bir fırsata dönüştürülebileceğini de sözlerine ekledi.