Rehavet salgınının sonu kötü
Aralık 2019'dan bu yana dünya genelinde 191 milyondan fazla insana bulaşarak, 4.1 milyon insanın ölümüne neden olan yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınında ortaya çıkan yeni mutasyonlu virüslerin oluşturduğu tehlike artarak devam ediyor. Uzmanlar dünya genelinde insanları rehavete kapılmamaları için uyarıyor, ancak rehavet salgını Covid-19'dan da hızlı yayılıyor. 2020 yılının yaz aylarında bazı Avrupa ülkelerinde kısıtlamalar çok hızlı bir şekilde gevşetilince yaşanan rehavet sonucu başta Avrupa'daki ülkeler olmak üzere pek çok ülkede geçen yıl karantina tedbirleri yeniden devreye sokulmuştu. Uzmanlar aynı hatanın tekrarlanma tehlikesi olduğuna dikkat çekiyor. Bu bağlamda komşu Yunanistan salgına yeniden teslim olmuş durumda. Yunanistan'da turizm sezonunun açılmasının etkisiyle son bir ayda günlük vaka sayıları 10 katına çıktı. En yüksek artış oranlarının Atina, Selanik, Yanya, Grevena bölgelerinde ve Girit Adası başta olmak üzere bazı Ege adalarında tespit edildiği ifade ediliyor. Ülkede kısıtlama tedbirleri adım adım yeniden devreye sokuluyor.
Delta mutasyonu baskın hale geldi
Koronavirüs salgınında son haftalardaki vaka artışlarının sorumlusu ilk olarak Hindistan'da ortaya çıkan ve tüm dünyada yayılarak bir anda baskın tip haline gelen Delta varyantı olarak görülüyor. Özellikle aşılanmayan gençler arasında hızla yayılan ve normal Covid-19'dan çok daha bulaşıcı olan delta varyantı ABD'de de baskın hale gelmiş durumda. Ülkede delta varyantına karşı 'aşı olun' çağrıları yapılıyor. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) Direktörü Dr. Rochelle Walensky, geçen hafta yaptığı açıklamada, haziranda ülke genelindeki Covid-19 ölümlerinin yüzde 99'undan fazlasının aşılanmamış kişiler arasında olduğunu belirtmişti. Walensky yaptığı açıklamada, ABD'de geçtiğimiz hafta vaka sayısının yaklaşık yüzde 70, Covid-19 kaynaklı ölümlerin yüzde 26 ve hastane başvurularının yüzde 36 arttığını belirtti. Covid-19 kaynaklı ölümler ve hastane yatışlarının neredeyse yüzde 100'ünün aşılanmamış kişilerde görüldüğünü kaydeden Walensky, "Covid-19 salgını, artık aşılanmayanların salgını haline geliyor" dedi. ABD Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Direktörü Anthony Fauci de "Gerçekten daha fazla insanın aşılanmasına ihtiyacımız var. Delta varyantına karşı tek korunaklı çözüm bu" uyarısında bulunmuştu. Öte yandan Latin Amerika'daki diğer ülkelerde de delta varyantı bağlantılı vaka ve ölümler hızla artıyor. Meksika'nın başkenti Mexico City'nin sağlık yekilisi Olivia Lopez Allerano başkentteki Covid-19 vakalarının yüzde 60'ının delta mutasyonu olduğunu belirterek, son günlerde 18 yaşın altında görülen pozitif vakalarda artış olduğunu söyledi. Allerano basın toplantısında delta mutasyonundaki artışa değinerek, "Şu anda delta mutasyonu baskın durumda" ifadelerini kullandı.
Peki ya Türkiye?
Avrupa'dan Amerika'ya kadar dünyanın pek çok ülkesinde hızla yayılan Covid-19'un çok da bulaşıcı olan delta varyantı bağlantılı vakalar ülkemizde de artıyor. Temmuz ayının ilk haftasında günde 4 bin 500'ün altına inen yeni vaka sayısı 17 Temmuz'da 7 bin 666'ya kadar yükseldi. 17 Temmuz'da günlük vefat sayısı ise 38 olarak açıklandı. 15 Temmuz'da yaptığı açıklamada, "delta sayıları giderek artıyor" diyen Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, "şu ana kadar 36 ilde 750 vakada Delta varyantı tespit edildi" ifadelerini kullanmıştı. Uzmanlar, Türkiye'ye de vatandaşların rehavete kapıldıklarını ve tedbirlere tam olarak riayet etmediklerini ifade ediyor. Tedbirlerin hafife alınmasının tehlikesine dikkat çeken uzmanlar, bu rehavetin önümüzdeki aylarda büyük bir pişmanlığa neden olabileceğini düşünüyor. Vatandaşların kapalı, kısıtlı ve kalabalık ortamlardan uzak durmaları, maske, mesafe ve hijyene azami dikkat etmeleri için uyaran uzmanlar, aşı olmayanları da vakit kaybetmeden aşı olmaya davet etti. 17 Temmuz tarihli verilere göre ülkemizde 38.9 milyonu 1. doz, 20.4 milyonu 2. doz, 3.6 milyonu 3. doz olmak üzere toplam 62 milyon 817 bin doz aşı yapılmış durumda. İkici doz aşıda oran yüzde 32.79 seviyesine ulaştı.
3 ülkede aşı olmak zorunlu oldu
Salgınla mücadeleyi sekteye uğratmak istemeyen bazı ülkeler, ölümcül virüse karşı insanlığında elindeki tek savunma mekanizması olan aşıyı insanların tercihine bırakmamak için önemli kararlar aldı. İlk olarak Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, geçtiğimiz günlerde Covid-19 aşısının sağlık çalışanları için zorunlu olacağını duyurmuştu. Ardında ise Yunanistan Başbakanı Miçotakis, sağlık çalışanları ve huzurevi personellerine aşının zorunlu olacağını açıkladı.
Son olarak da Özbekistan koronavirüse karşı aşı uygulamasını devlet kurumları ve hizmet sektörü çalışanları için zorunlu hale getirdi. Özbekistan Koronavirüsle Mücadele Komisyonu kararıyla, söz konusu görevli ve meslek sahiplerinin, 1 Eylül'e kadar Covid-19'a karşı aşının ilk dozunu, 1 Ekim'e kadar ikinci, 1 Kasım'a kadar ise 3. dozunu olması gerekiyor.