Renan Müdafaanâmesi ve Namık Kemal

Ernest RenanSaint Sulpice Koleji'nde İbranice öğrendi. 7 yıl süreyle bir papaz okulunda eğitim gördü. 1845'de papazlıktan ayrıldı. Alman düşüncesinden etkilenerek Katolik inancından koptu.

İnsanlığı ilgilendiren büyük meselelerin ancak liberal bir bilim yoluyla çözümlenebileceğini ispat için "Bilimin Geleceği" adlı eseri yazdı.1850'de Bibliothegue Nationale'deki Süryanice el yazmalarını sınıflandırmakla görevlendirildi. 1852'de "İbn-i Rüşd ve İbn Rüşdçülük" teziyle doktorasını verdi. 1860'da Suriye'ye gitti. 1862'de College de France'ın İbranice kürsüsüne getirildi. 1864'de Mısır, Anadolu ve Yunanistan'a gitti. Hayatının son yıllarında Origines isimli eserini (İsrail Milletinin Tarihi) ile tamamlamaya çalıştı. 1892''e öldü. E. Renan "İslamiyet ve Bilgi" adlı bir konferans da vermiştir. Burada İslam'ın gelişmeyi ve ilerlemeyi yok eden ve bilime engel olan bir din olduğunu ileri sürdü.Fransa'da yayınlanan Le journal Des Debats gazetesinin 29 Mart 1883 tarihli nüshasında Renan'ın bir yazısı mevcuttur. Afgani bu makaleye övgü dolu methiyeler yazmıştır. Renan, Afgani'nin bu övgülerine şöyle cevap vermektedir: "Sorbonne'daki son konferansımın Şeyh Cemaleddin'e telkin ettiği son derece dikkate değer düşüncelerini dünkü gazetenizde alaka ile okudum. Münevver Asya'nın şuurunu böylece orijinal ve samimi tecellilerinde takip etmek çok öğretici, ufkun dört bir yanından rasyonalizmi öven sesler geliyor. İnsan bu sesleri dinledikçe daha iyi anlıyor ki din ayırır, akıl birleştirir. Ve yine insan iman ediyor ki akıl tektir. İnsan zekasının birliği, düşüncelerin tesanüdünden doğan büyük ve ümit verici netice. Ama bunun için tabiatüstü denen vahiyleri bir kenara itmek lazım. Dünyadaki iyi niyet sahibi insanların yobazlığa ve hurafelere karşı kurdukları birlik görünüşte çok küçük ama hakikate dayanıyor ve er geç muzaffer olacaktır. Masalları tahrip edecektir".Renan'ın çarpık fikirlerine, Namık Kemal "Renan Müdafaanamesi" adlı eserinde karşı çıkmıştır. Namık Kemal eserinde Renan'ı şöyle tanıtıyor: "Engizisyonun kötülüklerini tenkit ede ede, her fenalığı dine bağlayan ve her dini aynı meziyette vehmeden bir münkir. Üstelik ele aldığı konuyu hiç de bilmemektedir. Nasıl olur denilebilir, bir Şark dilleri mütehassısı, bir akademi azası İslam'ı nasıl bilmez? Bilmez, Avrupalı Şark'ı bilmez" Namık Kemal bu eserinde Renan ve başka Avrupalı oryantalistlerin İslam dinini yanlış değerlendirdiklerini örneklerle açıklamıştır.

Dini ve Milli Bütünlüğümüze Yönelik Tehditler / Prof. Dr. Haydar Baş'ın kaleminden