Rusya, Ortadoğu'da ABD'yi geçti

Rusya 2015 yılında Suriye savaşına doğrudan müdahale ettiğinde, bunu hiç öngörmeyen pek çok yorumcu, ülke ekonomisinin böyle bir maliyeti uzun süre kaldırabileceğinden şüphe ediyordu. Ancak Rusya'nın üç yüzyıllık 'sıcak denizlere inme' politikasını ve devlette devamlılığı bilenler için, Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra sıcak denizlerdeki diğer müttefiklerini kaybetmiş bir haldeyken, son limanı Suriye'yi ve rejimi ne pahasına olursa olsun korumaya çalışacağını tahmin etmek pek de zor değildi.
Rusya'nın özelde Suriye, genelde Ortadoğu politikası son dönemde bölge ülkelerini de etkiledi. ABD'nin öngörülemez başkanının tahmin edilemez politikaları nedeniyle Rusya, tekrar bir cazibe merkezi haline gelmiş durumda. Rusya Soğuk Savaş'ın bitmesinin ardından ABD'ye kaybettiği bölgedeki hakimiyetini ve nüfuzunu ihya etmiş gibi görünüyor.
ABD'nin Suriye'den çekilmeyle alakalı son kararı da (şayet çekilecekse), Rusya'nın bölgedeki hakimiyetinin bir şekilde ABD tarafından kabul edilmesi manasına geliyor.

Ankara-Moskova hattı güçleniyor

 

ABD'nin bölge ülkeleriyle ilişkilerine baktığımızda da bunu görmek mümkün. Suriye, Mısır, Filistin ve FETÖ gibi konularda stratejik müttefiki ve NATO üyesi olan Türkiye ile ters düşen ABD'ye karşılık, Rusya'nın Türkiye'yle siyasi, askeri ve ekonomik ilişkileri sürekli gelişiyor. Rusya Türkiye'nin kendisinden satın aldığı S-400 füze sistemini de bu yıl içinde teslim etmeyi planlıyor.

2018 yılı boyunca Putin, dünya liderleri arasında en çok Cumhurbaşkanı Erdoğan ile telefonla görüştü. Tam 20 kez... Buna karşılık Erdoğan, Trump'la yıl boyunca sadece yedi telefon görüşmesi yaptı. Yine ABD'nin bölgedeki en önemli müttefiki olan İsrail'in başbakanı Netanyahu da 2018 yılı boyunca, ebedi ve ezeli hamisi ABD'nin başkanı Trump ile 3 defa telefonla görüşürken, Putin'le tam 11 defa telefonla görüştü. Netanyahu, dört defa Kremlin'in kapısını çalarak Moskova'yı kapı komşusu yaptı!

Putin son dönemlerde, Kremlin sarayını bütün Ortadoğu liderlerinin çat kapı uğrayarak serinleyip ferahladıkları bir mekâna dönüştürdü. Suudi Arabistan kralı Selman bin Abdülaziz, bir Suud kralının Kremlin'e gerçekleştirdiği ilk ziyareti 2017 yılında yaptı. Moskova ve Riyad'ın petrol fiyatlarını dengelemek için anlaşması, ABD'nin Arap dünyasındaki en önemli müttefiki olan Suudi Arabistan ile Rusya'nın ekonomilerine hayat öpücüğü verdi. Katar emirinin yanı sıra Abu Dabi veliaht prensi de Kremlin'i ziyaret eden Arap liderleri arasında. Mısır devlet başkanı Sisi ise iktidara geldiğinden beri Kremlin'e dört kez gitti.

 

Suriye'de en güçlü devlet Rusya
 

Irak, Lübnan, Cezayir ve Libya ile ilişkilerini sürekli geliştiren Rusya, en büyük başarısını şüphesiz Suriye'de kazandı. Doğu Akdeniz'de Kıbrıs'ın tam karşısında, Türkiye, Lübnan, İsrail, Ürdün ve Mısır kavşağında, önemli miktarda doğal gaz rezervinin mevcut olduğu bu stratejik bölgede, yaklaşık 2 bin askeri personelinin konuşlandığı Tartus deniz üssüne ilave olarak, yine yaklaşık 2 bin personelle uçak ve helikopterlerinin bulunduğu Hmeymim (Basil el-Esed) hava üssüyle, bölgedeki biricik varlığını sürekli hâle getirmiş durumda. Rusya, Ortadoğu'da Türkiye ve İran'la da iş birliği halinde, gelenekselleşmiş ABD üstünlüğüne önemli bir darbe vurarak ABD'nin sebep olduğu boşluğu gidermiş oldu.