Şavşat: Sakin şehir mi, unutulmuş cennet mi?

Artvin'in doğal cennetlerinden Şavşat, Karagöl-Sahara Milli Parkı, yaylaları ve kültürel zenginlikleriyle Karadeniz'in incilerinden biridir.

Ancak, ilçenin eşsiz doğası ve kültürel mirası, madencilik tehditleri, göç ve altyapı eksiklikleri gibi sorunlarla gölgeleniyor.

Şavşat'ın Ekonomik Kalbi: Tarım, Hayvancılık ve Turizm

Şavşat'ın ekonomisi, tarım, hayvancılık, ormancılık ve giderek büyüyen turizm sektörüne dayanır.

Hayvancılık, özellikle küçükbaş ve büyükbaş yetiştiriciliği, engebeli arazi yapısına rağmen yaygın bir ekonomik faaliyettir. Organik bal üretimi, Şavşat'ın Kafkas arı ırkıyla öne çıkan bir diğer gelir kaynağıdır.

Turizm, Şavşat'ın ekonomik geleceğinde parlayan bir yıldızdır. Karagöl-Sahara Milli Parkı, Yavuzköy Seyir Terası ve Şavşat Kalesi gibi destinasyonlar, doğa ve kültür turizmi için büyük bir potansiyel sunar.

Sakin Şehir unvanı, ilçeyi sürdürülebilir turizmde bir marka haline getirmiş, ancak altyapı eksiklikleri bu potansiyelin tam anlamıyla değerlendirilmesini engeller.

Eğitimde Şavşat, Artvin'in önde gelen ilçelerinden biridir. Ancak, ekonomik fırsatların azlığı, eğitimli gençlerin büyük şehirlere ya da yurtdışına göç etmesine yol açar, bu da ilçenin sosyal ve ekonomik dinamiklerini zayıflatır.

Şavşat'ın Karşılaştığı Büyük Tehditler

Şavşat, Artvin'in madencilik tehdidi altındaki ilçelerinden biridir. TEMA Vakfı'na göre, Artvin'in %71'i maden ruhsatlı alanlara tahsis edilmiştir ve Şavşat'ın doğal güzellikleri bu tehditten payını alır.

Siyanürlü altın ayrıştırma işlemleri, Karagöl gibi eşsiz ekosistemleri, tarım arazilerini ve su kaynaklarını riske atar. Yerel halk, "Doğamızı kaybedersek Şavşat kalmaz!" diyerek maden projelerine karşı mücadele ediyor. Bu faaliyetler, tarım ve turizm gibi sürdürülebilir geçim kaynaklarını tehdit ediyor.
Göç ve İstihdam Krizi:

Şavşat'ta sanayi sektörü yok denecek kadar azdır. Çay fabrikaları ve küçük ölçekli işletmeler dışında istihdam olanakları sınırlıdır. Bu durum, özellikle genç nüfusun İstanbul, Ankara gibi büyük şehirlere ya da yurtdışına göç etmesine neden olur.

Turizmde Kayıp Fırsatlar

Şavşat'ın Sakin Şehir statüsü ve doğal güzellikleri, turizmde büyük bir potansiyel sunar. Ancak, konaklama tesislerinin yetersizliği, ulaşım altyapısındaki sorunlar ve tanıtım eksiklikleri, bu potansiyelin ekonomik bir sıçramaya dönüşmesini engeller. Örneğin, Karagöl'e ulaşım yollarının durumu, özellikle kış aylarında turist akışını zorlaştırır.

Sağlık ve Sosyal Hizmet Eksiklikleri

Şavşat'ta bir devlet hastanesi ve birkaç sağlık ocağı bulunur, ancak sağlık altyapısı, özellikle kırsal bölgeler için yetersizdir. Yaşlı nüfusun sağlık hizmetlerine erişimi sınırlıdır ve sosyal yardım programları, yoksulluğu hafifletse de ekonomik bağımlılığı artırır.

Şavşat'ı Geleceğe Taşıyacak Çözüm Önerileri

Doğayı Koruyan Kalkınma: Madencilik faaliyetlerine karşı sıkı denetimler getirilmeli, yerel halkın görüşleri dikkate alınarak çevre dostu projeler önceliklendirilmelidir. Organik tarım ve bal üretimi gibi sürdürülebilir faaliyetler teşvik edilmelidir.

Turizmde Sıçrama: Karagöl ve diğer doğal alanlara yönelik altyapı yatırımları (konaklama, yol, tanıtım) artırılmalı, Sakin Şehir markası uluslararası platformlarda daha etkin tanıtılmalıdır. Yerel halkın turizm sektörüne katılımı için eğitim programları düzenlenmelidir.

İstihdamda Yeni Ufuklar: Küçük ölçekli sanayi ve kooperatif modelleri desteklenerek yerel iş fırsatları yaratılmalı, gençlerin göçü engellenmelidir. Mesleki eğitim programları, yerel iş gücünü güçlendirebilir.

İklime Dayanıklı Tarım: Don olaylarına karşı dayanıklı bitki türleri ve modern tarım teknikleri teşvik edilmeli, çiftçilere iklim değişikliğine uyum eğitimi verilmelidir.

Sosyal Hizmetlerde İlerleme: Sağlık altyapısı güçlendirilmeli, kırsal bölgelerde mobil sağlık hizmetleri yaygınlaştırılmalıdır. Sosyal yardımlar, ekonomik bağımsızlık teşvik edecek şekilde yeniden yapılandırılmalıdır.

Şavşat, Karagöl'ün berrak suları, yaylalarının huzuru ve Sakin Şehir unvanıyla doğa ve kültür turizminde bir mücevherdir. Ancak, madencilik tehdidi, göç, turizm altyapısındaki eksiklikler ve iklim değişikliği, ilçenin sosyo-ekonomik yapısını zorluyor.

Yerel halkın çevresel duyarlılığı ve mücadele azmi, Şavşat'ın geleceği için umut ışığı. Doğayı koruyan, turizm ve tarımı güçlendiren politikalarla Şavşat, sadece Artvin'in değil, Türkiye'nin sürdürülebilir kalkınma örneklerinden biri olabilir.