logo
29 MAYIS 2025

Sazonof'un önerileri görüşülmeden sonuçlanıyor

09.01.2009 00:00:00
Sazonof'un, 25 ve 30 tarihlerinde Cemal Paşa ile ilgili olarak Paris ve Londra'ya gönderdiği önerilerine İngiliz ve Fransız Dışişleri Bakanlıklarından olumsuz yanıt gelir. Çünkü kuvvetli bir istihbarata sahip İngiltere, Sazonof'un Cemal Paşa ile ilgili düşüncelerine inanmamaktaydı. Eğer Cemal Paşa'nın böyle bir niyeti olsa herkesten önce ilk duyan İngiltere olurdu. Çünkü Meclis-i Mebus an üyesi olan Şerif Hüseyin'in iki oğlu her gün Cemal Paşa'nın karargâhında bulunuyorlardı. Cemal Paşanın böyle bir niyeti ola önce onlar öğrenirlerdi. Sonra Fransa, Grey'in çağrısı üzerine Osmanlı Asya'sının taksimi konusunu Londra'da görüşmeye başlayacaktı. Bu nedenle Fransa Başbakanı Biriand, Sazonof'un önerilerine hayır der.İngiltere, Arap ülkelerinde uyguladığı emperyalist siyasi ilkeleri ile genel savaştan önce Arapları kazanmıştı. Albay Lavrens'in çalışmaları sayesinde Araplar, İngilizleri Türk'e karşı tercih ediyorlardı.Albay Lavrens, Arabın, Türke karşı İngiliz'i tercih etmesinin sebeplerini şu belge ile açıklar: "Bu tarımcı ve çoban uluslar askerlik bakımından güçsüz idiler ve savaştan sonra da güçsüz kalacaklardır. Madeni servetlerinin olmaması onların güçlü ve modern bir silahlanmada bulunmalarını önleyecekti. Eğer başka türlü olmuş olsaydı Orta Doğunun en stratejik mevkiinde kudret ve canlılık bakımından bu derece zengin ulusal hareketleri uyandırmadan önce iki defa düşünmemiz gerekirdi."Zengin petrol yataklarına sahip olan Arap ülkelerini ele geçirmek isteyen İngiltere, Arap ulusunun sevgisini ve seçimini kazanarak Mekke Emiri Şerif Hüseyin ile bir Arap Devleti kurmak için anlaşmıştı. Bu nedenle Sazonof'un önerilerine İngiltere Hükümeti hayır der. 3 Ocak 1916'da, İngiltere, Londra'da, Osmanlı Asyasını, Fransa ve Şerif Hüseyin ile paylaşmak üzere masaya oturarak ve 4 Ocak 1916 tarihinde de Sayks-Pico antlaşmasını imzalar.Grey 30-31 Aralık 1915 tarihlerinde Rus Elçisi Benkondorf ile yaptığı görüşmede şu hususları ona açıklar: "Şerif Hüseyin'in isyanını destelemekle Osmanlı ülkesinde, Sazonof'un istediği fesat ve karışıklık çıkacaktır. Böylece Cemal Paşa'nın isyanına gerek olmadığını ima eder. Hilafet sorununu da, Şerif Hüseyin, İngilizlerin elinde olduğu müddetçe İngilizlerin isteklerine göre çözülecektir" der.Benkondorf, Grey'den aldığı bilgileri 31 Aralıkta Sazonof'a telle bildirir: "? Türk mukavemetini iç karışıklıklar yolu ile kırmak hususunda ki öneme inandığını ve Eğer Cemal'in eli altında yeter vasıtalar varsa bu tasarının başarılı olmasından kendisinin de ümitsiz bulunmadığını Grey bana söyledi. Birincisi Basra ile ilgilidir. Oranın gelecekteki durumu İngiliz'e ait olacaktır. İkincisi Arabistan'a aittir. Arabistan da, bir Arabistan hükümetinin kurulması için Araplar, İngiltere'ye başvurmuşlardır. İngiliz Hükümeti önce Arapların Türklere karşı savaşa başlamaları ve bundan sonra İngiltere'nin, Fransa'ya karşı yapılmış üstenmeleri dolayısı ile Suriye'nin kurulacak Arap hükümetine sokulmaması kayıtları ile elinden geldiği kadar bu isteği iyi kabul etmişti. İngiltere tarafından tayin edilecek bir bölge ayrı tutulmak şartı ile Bağdat ve Basra dahi bu bağımsız Arabistan'ın dışında kalmayacaktı?....İngiltere hükümeti, Arabistan'ın Türkiye'ye karşı savaşması şartı ile bu keyfiyete rıza göstermişti. Cemal Paşa Arapların muhalefetine maruz kaldıkça hiçbir şey yapamaz? İngiliz-Arap tasarısının tama mile mahrum kalması ve Cemal'in kulağına gitmemesi yönü pek önemlidir."Rusya'nın isteğine göre yeni yazışmalar yapılır. Cemal Paşa ile Kahire'de görüşmeler yapılması istenir. Fransa,7 Ocak 1916 da Kahire'de Cemal Paşa ile görüşmeyi İngiltere'nin yapmasını ister. İngiltere, Şerif Hüseyin ile görüşürken bizim Cemal Paşa ile Kahire'de  görüşmemiz doğru olmaz der. Bu görüşmeyi Rus diplomat Zavrief'in yapması uygun görülür.Fakat Osmanlı Asya'sının paylaşılması daha önemli olduğu için Cemal Paşa, Zavrief görüşmesi yapılamaz ve bu konu kapanır gider. Fakat Osmanlı'nın geriliğinden dolayı emperyalizm Osmanlı devletini hem yıkacak hem de parçalayacaktır. Ne yazık ki bu günümüzde, Osmanlı'nın 1916'daki durumuna benzemeye başladı. Bu konuda korkmuyor değilim. Çünkü iç ve dış siyasette ulusal siyasetten çok uzak durmaktayız.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Ahmet Oğuz Bahadır / diğer yazıları
İYİ Parti lideri Grup Toplantısı'nda konuştu
'Biz bu ablukayı dağıtacağız'
Güvenli liman yine altın oldu
Altın bu yıl rekor seviyeleri gördü
Açılım komisyonu buluşması
Kurtulmuş: Sorumluluk Meclis'te
Kahramanmaraş'ta hayvanlarını otlatan çoban, ayı ile karşılaştı
Bakın çoban ne yaptı?
Türk milleti kavramından kimler rahatsız?
BTP'den dikkat çekici çıkış
Borsada manipülasyon operasyonu
17 kişi hakkında gözaltı kararı
Trump yine kriz çıkartacak
Kanada'ya kafayı takmış durumda
Suriye ile İsrail doğrudan görüşüyor
ABD istedi temaslar başladı
Bolu'da 3.9 büyüklüğünde deprem
Kısa süreli panik yaşandı
128 vali yardımcısı, 224 kaymakam atandı
Kritik atamalar Resmi Gazete'de
Netanyahu insanlık dışı görüntüleri geçiştirdi
Aç insanları umursamadı
İsrailli 1200 yedek subaydan çağrı
"Gazze'deki siyasi savaş sonlandırılsın"
Tunceli'ye yeni vali
Şefik Aygöl atandı
Silivri uyarısı
Naci Görür yine acı konuştu
Tam 23 bin çalışan greve giriyor
İzmir'de hayat duracak
İYİ Parti lideri Grup Toplantısı'nda konuştu
'Biz bu ablukayı dağıtacağız'
Güvenli liman yine altın oldu
Altın bu yıl rekor seviyeleri gördü
Açılım komisyonu buluşması
Kurtulmuş: Sorumluluk Meclis'te
Kahramanmaraş'ta hayvanlarını otlatan çoban, ayı ile karşılaştı
Bakın çoban ne yaptı?
Türk milleti kavramından kimler rahatsız?
BTP'den dikkat çekici çıkış
Borsada manipülasyon operasyonu
17 kişi hakkında gözaltı kararı
Trump yine kriz çıkartacak
Kanada'ya kafayı takmış durumda
Suriye ile İsrail doğrudan görüşüyor
ABD istedi temaslar başladı
Bolu'da 3.9 büyüklüğünde deprem
Kısa süreli panik yaşandı
128 vali yardımcısı, 224 kaymakam atandı
Kritik atamalar Resmi Gazete'de
Netanyahu insanlık dışı görüntüleri geçiştirdi
Aç insanları umursamadı
İsrailli 1200 yedek subaydan çağrı
"Gazze'deki siyasi savaş sonlandırılsın"
Tunceli'ye yeni vali
Şefik Aygöl atandı
Silivri uyarısı
Naci Görür yine acı konuştu
Tam 23 bin çalışan greve giriyor
İzmir'de hayat duracak
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.