Mustafa Kemal'in Almanya seyahati

7. Ordu komutanı Mustafa Kemal Paşa 2 Eylük1917 ve 24 Eylül 1917 tarihlerinde, kurulmuş olan Yıldırım Orduları Gurup Başkomutanı Falkenhayn'ın, Türk askerini vatan savunmasından çok Alman siyasi ve askeri amaçlarına göre kullandığına dair yazdığı raporları, Sadrazam Talat paşa ve Enver Paşa'ya gönderir. Olumlu bir sonuç alamayınca Alman amaçlarına göre çalışamayacağı için 7. Ordu Komutanlığından 4 Ekim 1917 tarihinde ayrılır. İstanbul'a dönüşünde Pera palas oteline yerleşir. Pera Palas'ta sakin bir yaşam sürdürerek dinlenirken, Kudüs'ün düşmesinden sonra İngiltere ile ortaya çıkan ayrı Barış düşüncesi konuşulmaya başlanır. Ayrı Barış düşüncesine karşın olan Enver Paşa bu olayı önlemek için Topal İsmail Hakkı Paşa komutasında Gizli bir askeri kuvvet oluşturur. Bu gizli ordu konusunda Mustafa Kemal'in adı da karışır. Talat Paşa ve hükümet üyeleri sonuçta onun düşüncelerinin haklılığını görürler. Sadrazamla bu gizli ordu ve muhbir konusunda yapılan sohbetin sonunda Ocak 1918 tarihli hatıratında Esas muhbirin Mustafa kemal olmadığını not etmişti.  Cavit Bey 4 Ocak 1918 tarihli hatıratında da şunları yazar: "Sadrazam (Talat Paşa), İsmail hakkı Paşa hakkındaki şüphelerinden haklı çıktığını itiraf etti. Mamafih bu işin böyle yürümeyeceğini Enver Paşa'ya anlatmış?" Guya Talat paşa ve Enver Paşa arasındaki mevcut ihtilaf at (düşünce ayrılıkları) üzerine, Enver, İsmail hakkı Paşa, galiba Cemal paşa'da dâhil olarak, burada kendilerine mensup taburlar, zabitler ve hatta Marmara sevahilinde (Kıyılarındaki Bölgeler) kendi zabitlerinin idaresinde eşkiyavari çeteler teşkil etmişler. Talat paşa çekilecek olursa bunların hepsi Enver Paşa'nın Sadaretini temine çalışacaklarmış. "Enver bu Cinneti(deliliği) de acaba yaptı mıydı? Talat'ın, Enver'i feda etmek istemeyişinde bunun da tesiri var mıydı?" Bu olay sonucunda Cavit'in hatıratından da anlaşılacağı gibi Mustafa Kemal'in asker dehasının yanında, düşüncelerin doğruluğu Hükümetçe takdir edilmiştir. Bu olaydan sonra Pera Palas'ta yaşamını sürdürürken Mustafa kemal Paşa hatıratına şu notu yazmıştır: "İstanbul'da Pera Palas otelinin bir dairesine yerleştim. Artık her şeyin mahvolduğuna (Ülkenin Alman Vesayeti altına girmesini önleyememenin acısını ve üzüntüsünü ifade etmek istiyor) inanmış bir adam gibi üzgün düşünüyordum. Ancak mahvolan her şeyin tekrar kurtarılabileceğine inan bir adam gibi avunuyordum. Bu ruh hali içindeyken, bir gün bana padişahın vekili sıfatı ile Enver Paşa bilvasıta müracaatta bulundu ve sonra kendisi dedi ki, "Alman İmparatoru, Padişahımızı Umumi Karargâhına davet etti. Padişahımız böyle bir seyahati yapamayacak durumda bulunduğundan düşündük, Zat-ı Şahane yerine Veliaht hareketleri bu seyahati yapsın dedik. Kendisinin yanında bulunmayı kabul eder misiniz?" Ben böyle seyahati kendim iyi, faydalı buldum, hemen evet cevabını verdim.  Yukarıdaki belgeden de; Enver Paşa'nın da devletin ve Ülkenin kurtuluşunu Mustafa Kemal'in askeri ve siyasi yeteneklerinde gördüğünden ondan vazgeçememekte ve onunla işbirliği yapmak istemesinin ifadesidir.  Şehzade, Veliaht Mehmet Vahdettin 56 yaşındadır. İttihat Terakki Hükümetini ve yaptığı devrimleri eleştiren muhafazakâr görüşlü siyasi bir kişiliğe sahiptir. Nakşibendî Tarikatı mensubudur. Bir Nakşi Şeyhi olan Eniştesi Damat Ferit Paşa'nın siyasi ve kültür bakımından etkisi altındadır. Mustafa Kemal Paşa, Osmanlı Veliahti Mehmet Vahdettin Efendi ile Almanya yolculuğunun başladığı gün, Teren kompartımanında karşılaşması sonucundaki tanışma ile başlar. Ve Veliaht Mehmet Vahdettin Kompartımanda ki ilk karşılaşmada Mustafa Kemal'e "İstanbul'u Kurtaran Kumandan" diye hitab eder. Bu hitabet, Onu "saltanatın ve devletin varlığını kurtaran asker" olarak tanınmasını onurlandıran sözlerdir. Sonuçta yolculuk esnasında her ikisi de birbirlerine karşı sıcak ve cana yakın davranışlar gösterirler. Bilhassa Mustafa kemal Paşa Veliahti; askeri ve siyasi düşünceleri ile kurtulabileceği konusunda onu bilgilendirir. Bilhassa Almanya gezisi sırasında savaş dönemine binaen Şehirlerdeki hayatı zenginliği ve kalkınmışlığı örnek olarak gösterir. Saltanatı zamanında da kalkınmada Türk kadının da işgücünden yararlanılması için çalışmada, üretimde ve kalkınmada kadın, erkek eşitliğini sağlayan hakların tanınmasını önerir. Gerçekten Mehmet Vahdettin saltanatı döneminde, zamanımız Nakşîlerinden daha farklı ileri bir düşüncede olduğunu görürüz Fakat çevresindekiler ve bilhassa eniştesi Damat Ferit Paşa'nın mevcut muhafazakâr düşüncenin ve yaşamın devamı için tam bağımsızlığı ve ülke bütünlüğünü, İngiliz vesayetine tercih ederek Sevr'i tercih etmiştir. Buna rağmen Padişah Mehmet Vahdettin, Mustafa Kemal'i Anadolu'ya 15 Mayıs 1915'te yolcu etmiştir. İleride günü gelince bu konuları daha geniş bir şekilde belgeleri ile açıklayacağım.   Almanya gezisi sırasında Türk Heyeti Alman İmparatorunun karargâhını ziyaretleri sırasında Kayser Vilhelm ona Sen Çanakkale'de 16. Kolordu Komutanı ve Anafartalar Kahramanı Mustafa Kemal misin diye sorar. O da evet ekselans diye cevap verir. Batı cephesini gezdikleri sırada Alman Komutan Lüdendorf, saldırı hazırlıklarını yaptığı bir sırada yaptığı incelemelerde Alman Ordusunun bu savaş düzeni ile başarısızlığa uğrayacağını görmüş ve kendi vatanı için neler yapabileceğini düşünmeye başlamıştır. Alman Ordularının yenilgisi sonucunda Ülkesinin durumundan çok kaygılanıyordu. Çanakkale vuruşmalarında Mustafa Kemal Paşa, Anafartalar Savunması ile düşmana geçit vermeyerek Yalnız İstanbul'u ve Osmanlı Saltanatını değil, Aynı zamanda Alman İmparatorluğununda1918 Nisanına kadar yaşamını sağlamıştır. Çünkü Boğazlar açılıp ta Rusya'ya silah ve cephane yardımı yapılabilmiş olsaydı savaşın kaderi 1915 yılında Almanya ve bağlaşıklarının ezilmesi ile Sonuçlanırdı. Bu nedenle 4 Ocak 1918'de İstanbul'a döndükten sonra, 19 Şubat 1918 günü Alman Büyük Elçiliğinde Mustafa Kemal Paşa'ya büyük bir törenle CORDON DE PRUSSE Nişanı takılmıştır.