Sessizce geliyor, hayatla bağı koparıyor

Türk Gastroenteroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Cindoruk, kolon kanserinin tüm dünyada ve Türkiye'de en sık görülen kanserlerden biri olduğuna işaret ederek, "Kanser ölümlerinde en üst sıralardadır. Kolon kanseri görülme sıklığı ve ölüm oranları coğrafi bölgelere değişiklikler göstermektedir. Kolon kanseri tarama programları sayesinde önlenebilir bir kanserdir. Taramada en etkili yöntem halen kolonoskopi tetkikidir" dedi.



Tanı geç evrelerde konuyor

Türkiye'de kolon kanseri tanısının geç evrelerde konulduğuna işaret eden Cindoruk,  şunları söyledi: "Kanser geliştikten sonra erken evrelerde 5 yıllık sağ kalım oranları yüzde 90'larda iken ileri evrelerde bu oran yüzde 12'lere düşmektedir. Bu nedenlerle asemptomatik bireylerde erken kanser taraması yapılması önemlidir. Kolon kanseri, dünya genelinde erkeklerde en sık görülen üçüncü, kadınlarda ise ikinci sırada tanı konulan kanser türü olarak dikkat çekiyor. Küresel tahminlere göre, her yıl 1 milyondan fazla kolon kanseri ve yaklaşık 700 bin rektal kanser vakası teşhis ediliyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye'de kolon kanseri erkeklerde yüzde 9.3, kadınlarda yüzde 8.3 oranıyla en sık görülen üçüncü kanser türü. Ancak 70 yaş üzerindeki kadınlarda bu oran yüzde 12.6 ile ikinci sıraya yükseliyor. Kolon kanserinin görülme sıklığı, Kuzey Amerika, Avustralya ve Avrupa'da yüksek seyrederken, Asya ve Afrika'da daha düşük oranlarda. Bu farkın beslenme alışkanlıkları, çevresel faktörler ve genetik yatkınlıkla ilişkili olduğu düşünülüyor."

Kimler tarama yaptırmalı

Toplumun yaklaşık yüzde 30'unun kolon kanseri açısından yüksek risk grubunda yer aldığına işaret eden Türk Gastroenteroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Cindoruk, "Ailesinde kolon kanser öyküsü bulunanlar, geçmişte adenomatöz polip tanısı alanlar, inflamatuar bağırsak hastalığı olan bireyler risk grubunda kabul ediliyor. Yaş, cinsiyet, aile hikâyesi ve sigara kullanımı gibi faktörlere dayalı risk puanlaması öneriliyor" dedi.

Kolon kanseri risk faktörleri

• Aşırı kilolu veya obez olmak
• Fiziksel olarak aktif olmamak
• Fazla miktarda işlenmiş (sosis, salam ve benzeri) veya işlenmemiş kırmızı et (sığır, kuzu, karaciğer ve benzerleri) tüketimi
• Sigara dâhil tütün ürünlerinin kullanımı
• Alkol kullanımı
• Diyabet ve insülin direnci varlığı
• Kolesistektomi

Kolon kanseri belirtileri

• Bağırsak alışkanlıklarında ishal-kabızlık gibi değişikliklerin meydana gelmesi ve bu değişikliklerin birkaç günden uzun sürmesi
• Bağırsakta tam boşalmama hissi
• Parlak ya da koyu kırmızı kanla karakterize rektal kanama
• Dışkının koyu kahverengi veya siyah görünmesine neden olabilecek kanın varlığı
• Karında şişkinlik, kramp tarzında ağrı veya gaz şikâyeti
• Bilinen bir neden olmaksızın kilo kaybı
• Güçsüzlük ve yorgunluk