SGK'nın yerini BES alacak

HABER MERKEZİ

Gerçekte Sosyal Güvenlik Sistemi'nin tamamıyla özel sektöre devredilmesinin amaçlandığı, sözde ise tasarrufların artırılmasının gerekçe gösterildiği Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) AKP hükümeti, 'otomatik zorunlu katılım' konusunda son aşamaya geldi. Amaç katılımcı sayısını artırmak. Sigorta şirketleriyle paylaşılan son taslağa göre, otomatik katılım ilk aşamada işe yeni girenleri kapsayacak. Burada da ilgili işletmenin çalışan sayısına bakılacak. Zorunlu BES'te yükü çalışan üstlenecek, işveren payı olmayacak. Sistemin 50 kişinin üzerinde çalışana sahip işletmeleri kapsadığı düşünüldüğünde, yılda ortalama 650 bin kişilik yeni katılımcı girişinin olacağı tahmin ediliyor. Şu anda BES'te 6.2 milyonu aşkın katılımcı bulunuyor. 

45 yaş altı zorunlu

Bireyselde yeni dönemle ilgili değişikler arasında şu noktalar öne çıkıyor:
- Türkiye genelinde 50 kişinin üzerinde çalışanı bulunan işletmeler, yeni işe alım yaptıklarında otomatik olarak çalışanını BES'e dahil edecek. 
- Otomatik katılımda yaş sınırı olacak. İlk etapta 45 yaşın altındaki yeni çalışanlar için otomatik BES uygulaması geçerli olacak. Önümüzdeki yıllarda bu yaş kademeli olarak yukarı doğru çekilebilecek. 
- Sistem tüm çalışanları değil, sadece yeni çalışanları kapsayacak. Mevcut çalışanın işten ayrılıp başka bir işe girmesi durumunda, yeni girdiği işletme 50 kişinin üzerinde çalışana sahip ise BES'e başvurulacak.
- Bununla birlikte kıdem tazminatı sisteminde yapılacak yeni değişiklikler sonrasında tüm çalışanların birleştirilerek BES'e dahil edilmesi söz konusu olacak.
- İşletmenin çalışan sayısı ve yaş sınırının tutması halinde otamatik BES'e giriş "zorunlu" olacak. İşveren veya çalışan "sisteme girmek istemiyorum" diyemeyecek. 
- Otomatik BES'e katılan bir kişinin 6 ay boyunca hiç çıkış hakkı olmayacak. 
- Sistemden çıkmak isteyenler ilk işe giriş tarihinden ancak 6 ay sonra çıkmak isteyebilecek ama bu durumda da hemen sistemden çıkamayacak. 
- Getirilecek olan Pencere Sistemi ile 2 aylık cayma hakkı süresi hayatımıza girecek. Böylece 6 ay sonra çıkmak isteyenler, bunun üzerine eklenecek 2 ayın ardından, yani 8 ay sonrasında sistemden çıkabilecek.
- Otamatik BES'e katılımda işveren payı olmayacak. Prim tutarı çalışanın maaşından kesilecek.
- Aylık prim tutarının kişi başına aylık 50 liranın altında olmaması planlanıyor. Bunun tamamını da çalışan ödeyecek.
- Otamatik BES için kesilen paralar standart fonlarda, yani sadece risksiz yatırım araçlarında değerlendirilebilecek.

SGK kuşa dönecek

Uzmanlara göre zorunlu BES uygulamasıyla birlikte SGK'nın karşıladığı sağlıkla ilgili hizmetlerin kapsamı günden güne daralırken, SGK'nin karşılamadığı hizmetler için ise "tamamlayıcı sigorta" adı altında Bireysel Emeklilik, hem her geçen gün yaygınlaşacak, hem de primleri yükselerek ve prim ödeyen insan sayısı çoğalacak. Halihazırda kapsanan hizmet türüne göre farklı farklı tamamlayıcı sigorta tipleri gündeme getirilmiş durumda. Örneğin kalp hastalığı, enfeksiyon hastalıkları, kanser gibi "hastalığa/duruma yönelik" ayrı tamamlayıcı sigortalar yapılabiliyor. Her bir tamamlayıcı sigorta, ayrı bir "prim" ödenmesi anlamına geliyor. Nihai noktada devletin üzerinde kalan SGK, ya hiç prim ödeyemeyen ya da çok az sayıdaki alt düzey devlet memurlarının sağlık sigortası haline dönüşmüş olacak.