Sıcak havaların suçlusu: Omega Blokajı

Türkiye, son günlerde mevsim normallerinin oldukça üzerinde seyreden sıcak hava dalgalarının etkisi altında. Peki, bu aşırı sıcakların sebebi nedir? Meteoroloji uzmanları, bu durumun arkasında "Omega blokajı" olduğunu belirtiyorlar.
Omega blokajı, adını Yunan alfabesindeki omega harfinden alıyor ve genellikle Kuzey yarım kürede kış sonu ve bahar başlarında görülür. Jet rüzgarlarının kutba bakan taraflarında oluşan sıcak yüksek basınç dilimleri, omega şeklini andırır ve bu durum, hava akışını önemli ölçüde etkiler.
Omega blokajı, sinoptik haritalarda takip edilen bir hava durumu türüdür. Tipik olarak, soldan sağa doğru sırasıyla alçak basınç, yüksek basınç ve tekrar alçak basınç alanları yer alır. Yüksek basınç alanı, çevresindeki alçak basınç sistemlerinin batıdan doğuya doğal hareketini engeller ve bu sistemler yüksek basınç alanının etrafından dolaşmak zorunda kalır. Bu durum, yüksek basınç alanının doğusunda mevsim normallerine göre düşük hava sıcaklıkları, batısında ise ılık havaların oluşmasına neden olur.
Türkiye'de yaşanan aşırı sıcaklıklar, omega blokajının etkisi altında kalan bölgelerde mevsim normallerinin 8 ila 12 derece üzerinde seyrediyor. Bu durum, özellikle orman yangınları açısından büyük risk taşıyor ve buharlaşma kayıplarının artmasına, dolayısıyla susuzluk sorunlarının ortaya çıkmasına yol açıyor.
Uzmanlar, önümüzdeki Temmuz ve Ağustos aylarında da aşırı sıcaklıkların ve sıcak hava dalgalarının devam edeceği konusunda uyarıyorlar. Özellikle kronik rahatsızlığı olan vatandaşlarımız ve yaşlılarımız için günün en sıcak saatlerinde dikkatli olmaları ve gerekli tedbirleri almaları öneriliyor.
Omega blokajı, sadece sıcak hava dalgalarıyla değil, soğuk hava koşullarıyla da ilişkilendirilebilir. Eğer uygun bir konumda oluşursa, ülkemizde soğuk hava koşullarına da neden olabilir. Bu nedenle, omega blokajının etkileri mevsime ve coğrafi konuma göre değişiklik gösterebilir.