Silahta işler tıkırında

RECEP BAHAR - İSTANBUL

Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü (Sipri - Stockholm International Peace Researh Institute) dünyanın en büyük 100 silah üreten ve askeri hizmetler sunan şirketini açıkladı. Sipri'nin silah üreticisi şirketler bazındaki sıralamasına göre, savaş uçağı, elektronik harp malzemeleri, füze üreten Amerikan Lockheed Martin şirketi 35 milyar 730 milyon dolarlık cirosuyla 2010 yılında da ilk sırada yer aldı. İkinci sırada ise 32 milyar 880 milyon dolarlık cirosuyla, İsveç'ten Bofors ve Hagglund şirketlerinin de içinde yer aldığı İngiliz BAE Systems geliyor. BAE Systems; savaş uçağı, top, füze, askeri araçlar, küçük silahlar ve cephane ile savaş gemisi üretiyor. Üçüncü sıradaki şirket ise 31 milyar 400 milyon dolarlık cirosuyla Amerikan Boeing şirketi. Ancak silah satışları Boeing'in yaklaşık 64 milyar dolarlık satış gelirlerinin yüzde 49'unu oluşturuyor. Yolcu uçağı alanında Airbus ile kıyasıya rekabet eden Boeing,  savaş uçaklarının yanı sıra füze de üretiyor. Listenin 4 ile 6. sıralarında da 3 Amerika şirketi bulunuyor. Bu şirketler ise şunlar: Northrop Grumman, General Dynamics ve Raytheon. Bu 3 şirketin toplamsatışı da 73 milyar doları aşıyor. İtalyan Finmeccanica 14.1 milyar dolarlık satışıyla listede 8. sırada yer alırken, Fransız Thales firması da 9 milyar 950 milyon dolarla 11. sırada bulunuyor.

Aselsan 87. sırada
Listede yer alan tek Türk şirketi ise Aselsan. 2009'da listede 95. sırada yer alan Aselsan, 2010'da 8 basamak yükselerek 87'nciliğe yükseldi. Aselsan'ın silah satışı ise 760 milyon dolar. Yaklaşık 4 bin kişinin çalıştığı Aselsan'ın toplam satışları ise 792 milyon dolar. Bu veriler şirketin satışlarının yüzde 97'sinin silah satışı olduğunu gözler önüne seriyor.  Küresel finans krizinin etkisiyle bütün sektörlerde daralma yaşanmasına rağmen silah ticaretindeki sürekli büyüme dikkat çekiyor. Konuyu değerlendiren Sipri uzmanlarından Susan Jackson, “2010 rakamları da bu sektördeki büyük aktörlerin silah satışında yetenekli olduklarını gösteriyor” sözleriyle açıkladı.
Sipri'nin listesinde yer alan 100 şirketin 44'ünü Amerikan şirketleri oluşturuyor. İlk 20 içinde 15 Amerikan şirketinin yer alması özellikle dikkat çekiyor. Sadece bu 15 şirketin toplam silah satışları 232 milyar doları aşıyor. Amerikan şirketleri ayrıca dünya toplam silah ticaretinin yüzde 60'nı elinde tutuyor. 30 Avrupalı şirketin silah ticaret hacmindeki payı ise yüzde 29. Avrupa'dan Havacılık ve Uzay Ajansı (EADS) 16 milyar 400 milyon dolarlık cirosuyla kıtada birinci, 100 şirket arasında ise yedinci sırada. Silah dışsatımını elinde tutan 100 büyük şirket içinde Rusya'dan da 8 şirket bulunuyor. Rusya'dan listede en ön sırada yer alan şirket, füze üretimiyle tanınan Almaz-Antei... Şirketin silah satışları 3 milyar 950 milyon doları buluyor.  Avrupalı şirketler arasında yavaş da olsa satışını sürekli artıran şirketlerden biri de İsveç'ten Saab. 2009'da 2.6 milyar dolarlık sayışla 31. sırada yer alan Saab 2010'da 2.8 milyar dolarlık cirosuyla 28. sıraya yükseldi. Bu arada ülke nüfusuna göre, silah satışında İsveç'in birinci olması da dikkat çekiyor. Listede ABD'nin ardından dünyada silaha en fazla para yatıran ülke konumundaki Çin'den şirket yer almıyor. Sipri yetkilileri, Çin şirketleriyle ilgili sağlıklı verilere ulaşamadıklarını dile getiriyor.