YENİ MESAJ/DETAY HABER

Mesut Barzani'nin 25 Eylül'deki bağımsızlık referandumunun sonuçları şiddetli oluyor. Türkiye, İran ve Irak tarafından özellikle hava ulaşımı kesilerek üçlü kıskaca alınan Barzani, 29 Ekim itibariyle görevini bırakmak zorunda kaldı.

Barzani, son 12 yıldır her daim desteğini arkasında hissettiği Batı'dan da yüz bulmadı.

Kerkük gitti, işi bitti

İlk darbeyi 16 Ekim'de Irak ordusu, federal polis ve Haşdi Şabi'den meydana gelen ortak güçlerin Kerkük'e askeri operasyon başlatmasıyla yiyen Barzani, çok güvendiği Peşmergenin tam 48 saat içerisinde petrol zengini Kerkük vilayetinin tamamından 'tek kurşun atmadan' çekilmesi üzerine darbelerin en ağırı yemiş oldu.

Kerkük darbesi, Barzani imparatorluğunun da sonunu getirdi. Sonuçta Barzani, bu hezimetten 13 gün sonra 12 yıldır sürdürdüğü Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanlığı'nı bırakmak zorunda kaldı.

Habur da gitti

Peşmerge bölgesinin ya da resmi adıyla IKBY'nin en önemli gelir kalemlerinden biri de kuşkusuz sınır kapıları. Barzani, son 12 yıldır Türkiye ile Irak arasında yer alan tek sınır geçiş noktası olan Habur Sınır Kapısı'nın karşısında yer alan İbrahim Halil Sınır Kapısı'nın kaymağını yiyordu.

Peşmerge bölgesinin başlıca iki gelir kapısı vardı: Irak'ın kuzeyinden Adana Ceylan'a akan petrol ve İbrahim Halil Sınır Kapısı'ndan elde edilen geçiş ücretleri. IKBY, 16 Ekim'deki askeri müdahaleyle Kerkük'teki petrol kuyularını kaybetmişti.

Artık Peşmerge Irak'ın kuzeyinde Dohuk ve diğer bir kaç noktada çıkarılan petrolle yetinmek zorunda. Peşmergeye ikinci darbe de Türkiye'den geldi.

Başbakan Binali Yıldırım, partisinin grup toplantısında yaptığı konuşmada, "Sınır Kapısı, Salı sabahı itibariyle Irak Merkezi Hükümeti'ne teslim edildi. Bundan böyle Habur geçişindeki bütün kontroller Irak Hükümeti tarafından yapılacak. Türk tarafında Habur'da bizim görevlilerimiz, öbür tarafta Halil İbrahim Sınır Kapısı'nda Bağdat'tan gelen görevliler olacak" dedi.

IKBY'nin Türkiye ile yapılan ticaretin önemli bir kısmının gerçekleştiği kapıdan yıllık 500 milyon dolara yakın gelir elde ettiği tahmin ediliyor. Sınır kapısının Irak Merkezi Hükümeti'ne geçmesiyle birlikte Peşmerge bu gelirden mahrum olacak. Bir başka açıdan yaklaşırsak Irak Merkezi Hükümeti'nin verdiğiyle yetinecek.

Ticari geçişe açık tek sınır kapısı

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) 25 Eylül'de gerçekleştirdiği referandumun ardından Türkiye'nın sınırı kapatma durumu gündeme gelirken, Şırnak'ın Silopi ilçesinden zırhlı araçlarla çıkış yapan Türk ve Irak askerleri, Habur Sınır Kapısı'ndan geçerek Halil İbrahim Sınır Kapısı'na ulaştı. Irak ile 370 kilometrelik kara sınırına sahip Türkiye'nin halihazırda Irak'a açılan iki sınır kapısı bulunuyor.

Irak ile ticaretin ana damar hattını oluşturan Habur-İbrahim Halil Sınır Kapısı en önemli ve yoğunluğun en çok yaşandığı gümrük kapısı olarak biliniyor. Bir diğer sınır kapısı olan Hakkari'nin Çukurca ilçesiyle Duhok'un Kani Masi kasabası arasındaki 'Üzümlü Sınır Kapısı' ise hem güvenlik hem de zor coğrafi şartlar nedeniyle ticari geçişlerden çok insan geçişinde kullanılıyor.

Öte yandan Şırnak'ın Silopi İlçesi yakınlarında bulunan Habur Sınır Kapısı'nın karşısındaki İbrahim Halil Sınır Kapısı da Kürt Bölgesel Yönetimi'nden Bağdat yönetimine geçti.

Sınır kapısının devredilmesi nedeniyle düzenlenen devir törenine, 2. Ordu Komutanı Korgeneral İsmail Metin Temel ve Irak Genelkurmay Başkanı Osman Al Ganimi katıldı. Kapıdaki IKBY'ye ait bayrak indirilerek yerine Irak bayrağı çekildi.