Son 5 yılın en düşük kârı

RECEP BAHAR İSTANBULTürkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), çoğu aynı zamanda Türkiye'nin en büyük şirketleri arasında yer alan "Türkiye'nin En Büyük İlk Bin İhracatçı Firması"nı açıkladı. Geçen yıl olduğu gibi Tüpraş'ın 4.1 milyar dolarlık ihracatla ilk sırayı, Ford Otosan'ın 3.7 milyar dolarla ikinciliği, Oyak Renault'un ise 3.5 milyar dolarla üçüncülüğü aldığı sıralamada 1000. ihracatçı firma 20 milyon 909 bin dolar dış satım gerçekleştirdi. TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, 2013 yılında en büyük 1000 ihracatçı firmanın son 5 yıl içindeki en düşük kârlılık oranıyla karşılaştığını ifade ederek, "Kârlılık oranları, geçen yıla göre yarı yarıya azalarak son 5 yılın en düşük seviyesine gerilemiştir. Bunu bir alarm olarak görüyoruz. İlk 500 içerisindeki firmaların ortalama karlılığı 4.25 iken ikinci 500'de karlılık oranı 3.97 olarak gerçekleşmiştir. Şirketler kâr edecek ki, araştırma-geliştirmeye (AR-GE), tasarıma, inovasyona, markalaşmaya kaynak ayırabilsin" dedi. Büyükekşi, bin şirketin 638'inin kârlılıklarını kendileriyle paylaştığını belirterek, "Şirketler kârlarını, istihdam ettikleri çalışma sayısını paylaşmak istemiyor. Önceki araştırmalarda kârını paylaşan şirket sayısı daha azdı" diye konuştu. Rapora göre, Türkiye'nin toplam ihracatının yüzde 50.17'sini ilk 500 firma yaptı. I·kinci 500 yüzde 9.4'ünü, geri kalanı da yani 59 bin ihracatçı yüzde 40.39'unu gerçekles¸tirdi. İhracatın ana merkezi İstanbulTürkiye'nin en büyük ilk bin ihracatçı firması, 2013'te Türkiye'nin yaptığı 151.8 milyar dolarlık ihracatının 90.4 milyar dolarlık bölümünü gerçekleştirdi. Bir milyar dolarlık ihracat bariyerini 12 şirket (2012'de 11) geçerken, 11 şirket de 500 milyon dolar ile 1 milyar dolar arasında dış satım gerçekleştirdi. Firmaların 452'si İstanbul'da, 70'i İzmir'de, 67'si ise Gaziantep'te faaliyet gösteriyor. Rapora göre, ilk 1000 ihracatçı firma içinde İstanbullu firmaların sayısı son üç yıldır geriliyor. İhracat KOBİ'lerle Anadolu'ya yayılıyor. İlk bin ihracatçı firma arasına Karadeniz Bölgesi'nden 30, Doğu Anadolu Bölgesi'nden ise sadece 6 şirket girebildi. İstanbul'un tek başına gerçekleştirdiği ihracat ise 39 milyar dolar olarak gerçekleşti. İhracatını en yüksek oranda artıran şirket ise Tersan Tersanecilik oldu. 2012'de 648. sırada yer alan Tersan, ihracatını 28.7 milyon dolardan 217.3 milyar dolara çıkartarak (yüzde 652 artış) 2013'te 52. sıraya yükseldi. İlk 6'da 4 Koç şirketiTürkiye'nin en fazla ihracat ilk 6 şirketin 4'ünün Koç Grubu'na ait olması dikkat çekti. İlk sırayı Tüpraş, ikinciliği Ford Otosan, beşinciliği Tofaş, altıncılığı Arçelik aldı. Koç Grubu'na ait zikredilen 4 şirketin toplam ihracatı 11.8 milyar doları aşıyor. İstikrarlı kur şartAraştırmayı değerlendiren TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, döviz kurunun yılbaşında ihracatçı açısından daha pozitif olduğuna işaret ederek, "Şimdi kurlarda sorun var. Kurlar yükselince ihracat artıyor, ithalat azalıyor. Türkiye'nin rekabet edebilir, istikrarlı kura ihtiyacı var. Hızlı kur artışı enflasyonu azdırıyor, faizleri yükseltiyor, maliyetleri arttırıyor. 2006'da dönemin Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz faizleri 4 puan birden arttırmıştı. Dolar 1.7'den 1.2'ye indi. Aynı filmi görmek istemiyoruz" diye konuştu.