Söylem aynı, talepler farklı

MURAT ÇABAS/ DETAY HABER

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Suriye Savunma Bakanı Ali Mahmud Abbas, İran Savunma Bakanı Muhammed Reza Aştiyani ve MİT Başkanı Hakan Fidan ile diğer üç ülkenin istihbarat başkanları, Rusya'nın başkenti Moskova'da dün 'dörtlü toplantı' gerçekleştirdi. Tarafların yaptığı açıklamalara göre toplantının gündem maddelerinin; Türkiye-Suriye ilişkilerinin normalleşmesi, Suriye'nin toprak bütünlüğünün sağlanması, bölgeye barış ve istikrarın gelmesi, terörle mücadele, Türkiye'nin sınır güvenliği, Suriyeli sığınmacıların güvenli bir şekilde anavatanlarına dönmesi, Türk askerinin Suriye'den çekilmesi olduğu belirtildi. Ankara ile Şam arasındaki normalleşme süreci 28 Aralık 2022'de başlamıştı. O tarihte Türkiye, Rusya ve Suriye'nin savunma bakanları Moskova'da bir araya gelmişti, Suriye Devlet Başkanı Esad da masaya oturmak için bazı şartları olduğunu duyurmuştu. İki ülke arasındaki ilişkiler Suriye krizinin başladığı 2011'den bu yana kopmuş durumdaydı.

Akar: Muhalifleri zora sokacak bir karar almayız

Dörtlü toplantıda çeşitli konularda karşılıklı görüş alışverişinde bulunulduğunu ifade eden Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, "Muhataplarımızın görüş ve değerlendirmelerini dinledik, kendi görüş ve değerlendirmelerimizi ayrıntılı şekilde aktarma fırsatı bulduk. Her zaman ifade ettiğimiz gibi Suriye'nin egemenlik haklarına, toprak bütünlüğüne saygılı olduğumuzu, bizim Suriye'de bulunmamızın tek nedeninin orada bulunan terör örgütü PKK/YPG/PYD ve DEAŞ başta olmak üzere teröristlerle mücadele etmek olduğunu, teröristleri etkisiz hale getirmek için çalışmalarımızı aralıksız olarak sürdüreceğimizi, bunun sadece bizim için değil Suriye'nin bütünlüğü için de önemli olduğunu vurguladık" diye konuştu. Bir diğer amaçlarının da Suriye'den Türkiye'ye yönelik olası yeni bir mülteci akınını önlemek olduğunu dile getiren Bakan Akar, "Yaptığımız çalışmalarla Suriye'de olabildiğince olumlu, istikrarlı ortamı sağlamak, şartları oluşturmak suretiyle ülkemizde misafir ettiğimiz Suriyeli kardeşlerimizin gönüllü, güvenli ve saygın bir şekilde evlerine, topraklarına dönmelerini sağlamayı amaçladığımızı da kendileriyle paylaştık. Suriye sorununun BMGK 2254 sayılı kararı çerçevesinde tüm unsurları kapsayıcı şekilde ve bütüncül bir yaklaşımla çözülmesi gerektiğini muhataplarımıza ifade ettik" açıklamasında bulundu. Milli Savunma Bakanı Akar, sözlerini şöyle tamamladı: "İster Türkiye'de, ister Suriye'de beraber olduğumuz Suriyeli kardeşlerimiz var. Hiçbir şekilde onların aleyhine bir durum söz konusu değil. Onları zora sokacak bir karar almamız da mevzu bahis olamaz. Herkesin bunu bilmesi ve buna göre davranması lazım. Bizim başlangıçtan itibaren bu konuda son derece açık ve net bir politikamız var. Biz bir an önce terör belasından kurtulmak, ülkemizin, sınırlarımızın, vatandaşlarımızın güvenliğini sağlamak ve bölgeye barış, istikrar ve huzurun gelmesi için gayret gösteriyoruz. Bu konuda mesafe almak için elimizden gelen çabayı gösterecek, çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Bizim bu yapılan toplantının bundan sonraki faaliyetlere, bölgede barış ve istikrarın gelmesine ciddi katkılar sağlayacağını değerlendiriyoruz. Olumlu bir atmosferde toplantıyı tamamladık."

Suriye'nin şartı Türk askerinin çekilmesi

Suriye'nin resmi haber ajansı SANA, Moskova'da gerçekleşen Türkiye-Suriye-Rusya-İran dörtlü zirvesinin detaylarını paylaştı. SANA haber ajansı, dörtlü toplantıda Suriye'deki Türk askerinin çekilmesinin görüşüldüğünü öne sürdü. Haberde, "Suriye, Rusya, İran ve Türkiye'nin savunma bakanları Moskova'da Türk kuvvetlerinin Suriye topraklarından çekilmesini ve uluslararası M4 otoyoluna ilişkin anlaşmanın uygulanmasını görüştüler" denildi. SANA'nın haberinde, "İki taraf birçok dosyayı görüştü ve toplantı olumlu geçti" yorumu yapıldı. Suriye yönetimi daha önce, Suriye'deki Türk askerleri çekilmeden normalleşme adımları atılmayacağını ve masaya oturulmayacağını açıklamıştı.

Rusya: Türkiye-Suriye ilişkilerinin normalleşmesi görüşüldü

Rusya Savunma Bakanlığından dörtlü görüşmeye dair yapılan açıklamada, "Türkiye ve Suriye ilişkilerinin normalleştirilmesi ele alındı. Taraflar, Suriyeli mültecilerin anavatanlarına bir an önce dönmeleri için çabaların yoğunlaştırılması gerektiğini yineledi" ifadeleri kullanıldı. Zirvenin ardından Rusya Savunma Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "Görüşmede, Suriye'de güvenliğin güçlendirilmesi ve Suriye-Türkiye ilişkilerinin normalleştirilmesine yönelik somut adımlar ele alındı" ifadeleri kullanıldı. Suriyeli mültecilerin ülkelerine dönüşü konusunun da masaya yatırıldığı belirtilerek, "Tüm terör tehditlerine karşı Suriye'deki tüm aşırılık yanlısı gruplarla mücadele konusuna özel önem gösterilmektedir. Görüşmeler sonucunda taraflar, Suriye'nin toprak bütünlüğünü koruma hedeflerini ve Suriyeli mültecilerin anavatanlarına bir an önce dönmeleri için çabaların yoğunlaştırılması gerektiğini yineledi" denildi. Tüm tarafların Suriye ve bölgede istikrarın sürdürülmesi için görüşmelerin devam ettirilmesinin önemini vurguladığı aktarıldı.