Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, katıldığı bir TV programında, Suriye genelinde özellikle rejim ve muhalefetin çatıştığı yerlerde bir ateşkesin sağlanması için Rusya ile yoğun çaba sarf ettiklerini dile getirdi.
Şu anda konuya ilişkin 2 belge üzerinde çalıştıklarını belirten Çavuşoğlu, bunlardan birinin ülke genelinde ateşkesin sağlanması ve bunun denetlenmesi için merkezlerin oluşturulması, diğerinin de siyasi müzakerelerin yürütülmesi ile ilgili olduğunu ifade etti.
Esad'ın garantörü Rusya
Muhalefetle imzalanacak bir anlaşma noktasında Türkiye'nin Rusya ile garantör olacağını söyleyen Çavuşoğlu, rejimin garantörünün kim olacağı meselesini de gerek Rusya gerek İran'a sorduklarını belirtti.
Çavuşoğlu, "Kim olacak" diye sorulması üzerine, şunları söyledi: "Rusya olacak tabii ki. Rejimle de aynı anlaşmayı Rusya imzalayacak ve bunun garantörü olacak. İran, Moskova'ya gelince şu soruyu sorduk; biz bir ortak açıklama yapıyoruz. Bu açıklamada Rusya ile Türkiye rejim ve muhalefet konusunda garanti veriyor.
Peki, İran neyi garanti edecek? Burada Şii gruplar var, Hizbullah var, İran'ın rejim üzerindeki rolünü de biliyoruz. Dolayısıyla İran da bu konuda garanti vererek, Türkiye ve Rusya ile birlikte, Suriye'nin geleceği konusunda, ateşkes ve siyasi süreç konusunda garantör oldu." Bunun rejimi tanıma ya da Esed'in kalmasına razı olma anlamına gelmeyeceğinin altını çizen Çavuşoğlu, Türkiye'nin bu konudaki tutumunu Rusya'nın da bildiğini vurguladı.
İran, Türkiye, Rusya üçlü görüşmelerinde Esad'ın seçimlere kadar görevde kalmasının müzakere edildiği ve daha sonra bir Suriyeli Aleviye yetkilerini devredeceğine yönelik haberlerin hatırlatılması üzerine Çavuşoğlu, bunun kesinlikle doğru olmadığını ifade etti.
ABD verdiği sözü tutmuyor
Münbiç'teki hala YPG ve PYD'nin varlığının devam ettiğini belirten Çavuşoğlu, "Maalesef Münbiç konusunda da verilen sözler tamamen tutuldu dersek doğruyu söylememiş oluruz. Hala PYD, YPG unsurları var. Bazılar gitti ama özellikle Demokratik Güçler üniforması altında YPG'lilerin olduğunu biliyoruz" dedi. Çavuşoğlu, "İçeride de dışarıda da, sınırın bu tarafında da diğer tarafında da PKK'yla mücadele ediyoruz. Sincar'da da PKK'yı vuracağımızı daha önce de söyledik. Hele hele Telafer'e doğru bir tehdit oluşursa, bir yönlenme olursa, hiç tereddüt etmeden vururuz" dedi.
Çavuşoğlu, öte yandan "Bugüne kadar ABD, YPG'ye silah vermiştir. Nokta. Amerika'nın içinde olduğu koalisyon belli bir zamandan beri Fırat Kalkanı Operasyonumuza havadan destek vermiyor" dedi.
Batı'nın Suriye'deki rolü azalıyor
İngiliz Financial Times gazetesi, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun Türkiye'nin Suriye'de ateşkes için Rusya ile birlikte bir plan hazırladığını açıklamasına sayfalarında yer verdi.
Gazeteye göre bu açıklama, Batı'nın Suriye'deki rolünün azaldığını bir göstergesi. Rusya, İran ve Türkiye dışişleri ve savunma bakanlarının geçen hafta Moskova'da yaptıkları görüşmeleri ve açıklanan deklarasyonu hatırlatan Financial Times, tüm bu gelişmelerin Batı'nın Suriye'deki rolünün azaldığının altını çizdiğini vurguluyor.
Financial Times'a göre Türkiye ve Rusya, Suriye'de bir barış anlaşması imzalanmasına yönelik çabalarında ABD'yi de sürüncemede bıraktı. Gazetedeki haberde bununla birlikte, Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu'nun herhangi bir detay vermediği ve Suriyeli muhaliflerin Türkiye ve Rusya'nın önerileri kabul edip etmeyeceklerinin belirsiz olduğu vurgulanıyor.
Financial Times, Suriye'de daha önce ilan edilen benzer ateşkeslerin başarısız olduğunu da hatırlattı. Financial Times'a konuşan ve Rusya hükümetine Suriye politikası konusunda danışmanlık yaptığı belirtilen adı açıklamayan bir Rus Ortadoğu uzmanı ise şunları söyledi: "Esad esnek olabilir. Siyasi sürece dahil olması için pozisyonunda bazı değişiklikler yapması gerektiği de kendisine söylendi."
Anlaşmanın önemi büyük
Rusya Parlamentosunun alt kanadı Duma'nın Uluslararası İlişkiler Komitesi Üyesi Sergey Jeleznyak, Ankara ile Moskova'nın Suriye genelinde ateşkese başlanılması önerisinin stratejik öneme sahip olduğunu ve krizin çözülmesine büyük katkı sağlayacağını söyledi. Jeleznyak, Ria-Novosti ajansında yer alan açıklamasında, "Türkiye ve Rusya'nın, Suriye'de savaşan taraflara ülke genelinde ateşkes başlatmaları önerisi, bu ülkedeki siyasi çözüme ve Ortadoğu'nun istikrarına yönelik önemli bir adım. Bu karar stratejik bir karakter taşıyor ve Suriye krizinin sonunu büyük ölçüde yaklaştırabilir" ifadelerini kullandı.
Rus milletvekili ayrıca Türkiye-Rusya-İran formatının Suriye'de barışın tesisi adına verimliliğini kanıtladığını belirtti.