Tarımın Dijitalleşmesi Küresel Dengeleri Değiştiriyor

Dünya tarımı, dijitalleşme ve iklim değişikliği arasında sıkışmış bir dönüşüm sürecine girdi. 2024 Dünya Gıda ve Tarım İstatistik Yıllığı'na göre, küresel tarım sektörü hem üretim kapasitesini artırıyor hem de çevresel sürdürülebilirlik hedefleriyle uyumlu hale gelmeye çalışıyor. Tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörlerinin toplam ekonomik katkısı 3,8 trilyon dolara ulaşırken, bu büyüme çevresel maliyetleri de beraberinde getiriyor.
Dünya genelinde tarım arazisi 4,78 milyar hektara ulaşmış durumda. Bunun %67'si meralar ve çayırlardan, %33'ü ise doğrudan tarım yapılan alanlardan oluşuyor. Sulama alanları ise son 20 yılda %22 artarak 354 milyon hektara çıktı. Bu artış, gıda üretiminin iklim değişikliği karşısında direnç kazanması açısından kritik bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Ancak bu büyüme, pestisit ve gübre kullanımında da ciddi artışlara yol açtı. 2000–2022 arasında pestisit kullanımı %70 artarken, gübre kullanımı 185 milyon tona ulaştı. Bu durum, toprak sağlığı ve su kaynakları açısından endişe verici bir tabloyu ortaya koyuyor. Organik tarım alanları ise hâlâ küresel tarım arazilerinin %1'inden azını oluşturuyor.
Tarımın dijitalleşmesi, hassas sulama sistemleri, yapay zekâ destekli üretim planlaması ve topraksız tarım gibi yenilikçi uygulamalarla hız kazanıyor. Bu dönüşüm, yalnızca üretim miktarlarını değil, aynı zamanda gıda güvenliği ve beslenme kalitesini de yeniden tanımlıyor.