Türkiye faize 19 yılda servet ödedi

Türkiye'nin faiz giderlerindeki artış devam ediyor. 2017 yılında faiz giderlerinin bütçedeki payı yüzde 8.4'e kadar düşmesine rağmen bu oran 2021 yılında yüzde 11.3'e çıktı. Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, bu yılın ilk iki ayında Türkiye'nin toplam faiz harcaması 57.9 milyar TL oldu. Bu miktar 2017 yılının tamamında yapılan 56.7 milyar lira faiz ödemesinden daha fazla. 2017 sonrasında TL bazında faiz harcamalarının tırmanmaya başlaması dikkat çekiyor. 2018'de 74 milyar dolar lira olan faiz giderleri 2019'da 99.9 milyara, 2020'de 134 milyar ve 2021'de 180.9 milyar liraya kadar çıktı. Buna göre 2021 yılı itibariyle son 1 yılda faiz giderleri yüzde 35, son 2 yılda ise yüzde 81 artış gösterdi. 2001 yılında Türkiye'nin faiz gideri 41.1 milyar TL idi. AK Parti'nin iktidara geldiği 2002 yılında ise faiz harcamaları 51.9 milyar lira olmuştu. 2003'te 58,6 milyar lira olan faiz ödemesi 2018 yılına kadar hep bu seviyenin altında seyretti.

19 yılda faiz ödemesi 516 milyar dolar

Türkiye'nin faiz giderlerine Amerikan Doları bazında da bakmak mümkün. Faiz giderleri ay ay açıklanıyor. Dolayısıyla faiz harcamalarını dolara çevirirken aylık ortalama kur hesabı üzerinden hesaplama yapmak daha doğru sonuç veriyor. Buna göre Türkiye'nin 2021 yılında faiz gideri 21.3 milyar dolar oldu. 2000 yılından itibaren bakıldığında en az faiz harcaması 15.6 milyar dolar ile 2017'de gerçekleşmişti. 2017 sonrasında faiz giderleri dolar bazında da tırmanışa geçti. 2018'de 15.7 milyar dolar olan faiz giderleri 2019'da 17.8 milyar dolara, 2020'de 19.4 milyar dolara ve 2021'de 21.3 milyar dolara yükseldi. 2022'nin ilk iki ayındaki toplam faiz gideri ise 4.3 milyar dolar oldu. 2002 yılındaki faiz gideri ise 34.3 milyar dolar idi. 2003'te 39.1 milyar dolara çıkan faiz gideri 2008'de 39.96 milyar dolara yükselerek son 20 yılın en yüksek miktarı oldu. 2011'de 25.5 milyar dolar seviyesine gerileyen faiz gideri 2015'te ise 20 milyar seviyesinin altına inerek 19.8 milyar dolar oldu. Verilere göre 2003-2021 yılları arasında Türkiye'nin faize ödediği toplam miktar ise 515.7 milyar dolar. Buna göre ortalama her sene 27,14 milyar doların faiz harcamasına gitti. 2003-2021 yılları arasında toplanan vergilerin yaklaşık 5'te biri faiz harcamasına gitti. Bu 19 yılda toplanan her 100 TL verginin 18 lirası faiz ödemesine gitti. Öte yandan Türkiye politika faizinde dünyada en yüksek 10. ülke; Avrupa'da ise ilk sırada bulunuyor.