YENİ MESAJ / HABER-ANALİZ
Amerikan Washington Post (WP) gazetesi, Suriye ve Irak'ta IŞİD'e karşı verilen savaşın sonucunda '10 yeni savaşın çıkabileceğini' iddia eden bir analize yer verdi. Analizde bu 'muhtemel' 10 savaştan üçünde taraflardan birinin "Türkiye'nin olabileceği" belirtildi. Gazete ilk sıraya, "ABD destekli Kürt güçleri ile Türkiye destekli Arap güçleri arasındaki savaşı" yerleştirdi. Bu konuda gazete "Bu savaş başlamış durumda ve en karmaşıklardan biri" yorumunu yaptı.
Savaş için 9 ihtimal
Geriye kalan 9 savaş ihtimali ve bunlara dair Yeni Mesaj'ın analizi şöyle:
1. Türkiye ve Suriyeli Kürtler: Fırat Kalkanı Operasyonu ile TSK, PYD ile zaman zaman karşıya geldi ancak ABD dolaylı olarak müdahalede bulundu. PYD, Peşmerge koridoru peşinde ve bu durum Türkiye'nin beka stratejisi ile çelişiyor. PYD, Türkiye açısından öncelikli güvenlik tehdidi oluşturduğundan böyle bir savaş ihtimali kuvvetli. Ancak bu savaş küresel dengelere bağlı.
2. Suriyeli Kürtler ve Suriye hükümeti: Geçtiğimiz hafta Haseke'de iki güç kapıştı. Suriye hükümeti Irak'ın akibetini yaşamak istemiyorsa PYD'yi alt etmek sorunda. Bu konuda Rusya ve İran'ın Esad'a desteği belirleyici olacak.
3. ABD-Suriye: ABD, Rusya'ya rağmen böyle bir girişimde bulunamaz.
4. Türkiye-Suriye: Suriye yönetimi Türkiye'yi tehdit etmiyor. Türkiye açısından Esad güçlerine saldırmak maceraperest bir girişim anlamına gelir ve Rusya-İran ekseniyle ilişkimizi berbat eder, bize de bir şey kazandırmaz.
5. Irak Kürtleri-Irak hükümeti: zaman zaman çatışıyorlar. Esas sıkıntı Barzani, Kürdistan'ın bağımsızlığını ilan ettiğinde çıkacak ama merkezi Irak yönetimi askeri güç olarak oldukça zayıf.
6. Irak Kürtleri-Şii milisler: Böyle bir savaş çıkarsa, kan gözdeyi götürür ve İran-Irak savaşı gibi uzun sürer. İran'ın desteğini alan Şii milisleri Batı'nın desteğindeki Iraklı Kürtlerin alt etmesi kolay değil. Bölgedeki en kanlı senaryolardan biri bu?
7. Kürtlere karşı Kürtler: Barzani aşireti ile Talabani aşireti Irak'ın kuzeyini paylaşmış durumda. 1990'lı yıllarda olduğu gibi yeni çıkar çatışmaları yaşanabilir.
8. Sünni Araplara karşı Şiiler ve/veya Kürtler: Bu zaten yaşanıyor. Bu savaşın yöntemi bombalı saldırılar...
9. IŞİD'den kalanlara karşı herkes: Bu da devam eden bir savaş.
10 senaryonun 3'ünde Türkiye var
Gazete, söz konusu savaşların hangi tarafların arasında gerçekleşebileceğini belirtirken de özetle şu tezleri dile getiriyor: "ABD destekli Kürt güçleri ile Türkiye destekli Arap güçleri arasındaki savaş başlamış durumda ve en karmaşıklardan biri. Türkiye'nin iki hafta önce Suriyeli isyancılara IŞİD'in elindeki toprakları almaya yardımcı olmak amacıyla müdahaleye başlarken IŞİD kadar Kürtlerin de hedeflendiği belli oldu. Bu savaş, 1 no'lu savaşa benzer ama daha büyük olur. Şimdiye kadar Türkiye, Suriye'ye müdahalesini, IŞİD'in işgal ettiği ve nüfusu çoğu Arap olan alanla sınırladı. Ancak Türkiye, sınırlarında yükselmekte olan fiili Kürt devletinden aynı ölçüde kaygılı? Gerilimler sürerse Türkiye'nin, az sayıda ABD kuvvetinin konuşlandığı Kürt bölgesine doğrudan bir müdahalesi dışlanamaz."
Türkiye ile Suriye çatışabilir'
Türkiye'nin Suriye'ye müdahale ederken Esad'ın en önemli müttefikleri olan ve Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyindeki müdahalesine yeşil ışık yaktıkları gibi görünen Rusya ve İran ile ilişkileri onarmak için adımlar attığını dile getiren Washington Post'a göre Türkiye'nin IŞİD ile mücadelesi iyi giderse eğer Türk güçleri, yakında Halep kenti etrafındaki ön cephede bulunan Suriye hükümeti güçleriyle karşı karşıya kalabilir. Böyle bir durumda Türk ordusuyla Suriye ordusu arasında sıcak bir çatışma bile çıkabilir. Suriye'yi parçalamak isteyen güçler için Türkiye ile Suriye'nin çatışmaya girmesi çok büyük bir kazanım olarak görülecektir. Çünkü böyle bir durumda her şeyin Rusya'nın istediği gibi geliştiği Suriye krizinde gidişatı kendi lehlerine değiştirme fırsatı yakalamış olacaklar. Ama zora düşen ülke Türkiye olacak. Çünkü Türkiye cephede hem Suriye ile hem de Rusya ve İran'la karşı karşıya gelmiş olacak.
