Türkiye Rus buğdayına muhtaç

M. YASİN ERKOL / İSTANBUL

 

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan dış ticaret verileri baz alınarak hazırlanan Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyon (TGDF) Dijital Veri Paneli'ne göre 2020 yılı ilk iki ayında tarım, gıda ve içecek sektörü 3 milyar 430 milyon dolar ihracat, 2 milyar 610 milyon dolar ithalat gerçekleştirdi.

İhracat, 2020 yılının ilk iki ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17.9 oranında artarken, ithalattaki artış oranı yüzde 42.2 oldu. Aynı dönemde sektörün iki aylık dış ticaret dengesi ise yüzde 24.6 oranında azalarak 825.8 milyon dolar olarak gerçekleşti.

 

İhracatın ve ithalatın zirvesindekiler

 

İhracatta öne çıkan ürünler sırasıyla fındık içi, un ve makarna olurken, bu ürünler toplam ihracatın yaklaşık yüzde 15'ini oluşturdu. Toplam ithalatın yaklaşık yüzde 20'sini oluşturan ve en çok ithal edilen ürünler ise sırasıyla ekmeklik buğday, durum buğdayı ve dane mısır oldu. Dış ticaret verileri sektörlere göre incelendiğinde, en çok ihracat yapan sektörler Sert Kabuklu Meyveler, Yaş Meyve ve Şeker ve Şekerli Mamuller Sektörleri olarak sıralandı. Toplam ihracatın yüzde 31.8'i bu üç sektör tarafından gerçekleştirildi. İthalatta ise Hububat Ticareti, Bitkisel Yağ ve Hayvan Yemi sektörleri 2020 yılı ilk iki ayında en çok ithalatı gerçekleştiren sektörler oldu. Toplam ithalatın yüzde 45.6'sı, bir başka ifadeyle yarıya yakını bu üç sektör tarafından yapıldı. 

 

İhracatını en fazla arttıran sektörler

 

İhracatını geçen yıla göre 2020'nin ilk iki ayında değer olarak en fazla arttıran sektör 108 milyon dolar ile Yaş Meyve Sektörü olurken, bu sektörü 97 milyon dolar ile Sert Kabuklu Meyve Sektörü, 81 milyon dolar ile Bitkisel Yağ Sektörü izledi. 

Geçen yılın ilk iki ayına göre bu yıl ithalatını en çok artan sektörler ise 219 milyon dolar ile Hububat Ticareti, 108 milyon dolar ile Bitkisel Yağ ve 105 milyon dolar ile Sert Kabuklu Meyveler Sektörü olarak sıralandı. 

 

Fiyatlar artıyor

 

Öte yandan ABD'nin Chicago kentindeki emtia borsasında buğdayın vadeli fiyatı Mart ayının ikinci yarısında yüzde 15 yükseldi. Pirinç fiyatları da ana üretici olan Asya ülkelerinde geçen ay yüzde 12 yükselerek son 7 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Asya ülkeleri dünya pirinç talebinin yüzde 90'ını karşılıyor. Pirinç ihracatçısı Hindistan ve Vietnam'da koronavirüs salgınına bağlı olarak ihracatın aksaması fiyatların yükselmesine neden oluyor. Türkiye her iki gıda ürünü de ithal ediyor. 

 

 

En çok ithalat Rusya'dan

 

2020 yılı ilk iki aylık dış ticaret verileri ülkeler bazında incelendiğinde gıda ürünlerinde 2020'nin ilk iki ayında en çok ihracat yaptığımız ilk üç ülke 486 milyon dolar ile Irak, 239 milyon dolar ile Almanya ve 205 milyon dolar ile Rusya şeklinde sıralandı. Ülkelere göre en çok ihraç ettiğimiz ürünler Irak için un, Almanya için ambalajlı fındık, Rusya için mandalina oldu. Ülke bazında ithalat verileri incelendiğinde en fazla ithalat yaptığımız ülkeler 502 milyon dolar ile Rusya, 202 milyon dolar ile Ukrayna ve 153 milyon dolar ile ABD oldu. Bu ülkelerden ağırlıklı olarak buğday, bitkisel yağ ve tane mısır alındı.