Türkiye'de 'hayvan koronası' yayılıyor

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, büyükbaş hayvanlarda toplu ölümlere neden olan ve 'hayvan koronası' olarak da adlandırılan Üç Gün Hastalığına karşı önlem almayan Tarım Bakanlığını bir kez daha uyardı. Gürer, sağmal ineklerde ülkemizde ilk kez 2012 yılında görüldüğüne, büyükbaş hayvanların ölümüne ve milyonlarca lira kayba neden olan virüs kaynaklı ölümcül Üç Gün Hastalığı'nın, özellikle Güney ve Güneydoğu illerinde yeniden hortlamasıyla baş gösteren sorunu, Tarım ve Orman Bakanlığı'na yönelttiği soru önergesiyle TBMM gündemine taşıdı. Bakan Bekir Pakdemirli, söz konusu hastalık ihbarı mecburi ve tazminatlı bir hastalık olmadığından yetiştiricilere herhangi bir ödeme yapılmadığını belirterek, sığırlarda Üç Gün hastalığına karşı ihtiyaç duyulduğunda yurtdışından aşı ithalatına izin verildiğini açıkladı. Ömer Fethi Gürer, Bakanlığın, Üç Gün hastalığına karşı önlem almak bir yana, binlerce hayvanın zarar görmesi ve ciddi ekonomik kayıplara neden olabilecek tehlikenin farkında bile olmadığının yanıttan anlaşıldığını söyledi.

Bakanlık önlem alıyor mu?

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2020 yılının Ağustos ayı itibari ile Kuzey Irak'ta, ardından da Güneydoğu illerimizde görüldüğüne dair ciddi deliller ve duyumların olduğuna işaret ederek, şu soruları yöneltti: 

"Bakanlık sahadan örnekleme yapıp, vakaları takip edip PCR ile identifikasyon incelemeleri yapmış mıdır? Bu yıl oluşan zararın karşılanması için bakanlığınızın plan ve çalışması nedir? Senelerdir koruyucu amaçla kullanılmak üzere, özel izinle getirilen aşı ithalatı ile ilgili bir girişim ve buna bağlı bir gelişme var mıdır?

Çok acil önlem alınmadığı takdirde, güneydeki damızlık stoğumuzun tehlikede olması ile ilgili bakanlığın bilgisi var mıdır? Üç Gün hastalığı için acil eylem planı var mıdır? Var ise uygulamaya başlanmış mıdır? Uygulamaya başlanmış ise Üç Gün hastalığı için acil eylem planının şuan ki aşaması nedir?

TARSİM tarafından risk altındaki işletmeler için sadece Üç Gün hastalığını kapsayan bir sigorta poliçesinin acil ve ivedi olarak risk süresince uygulamaya alınması düşünülüyor mu?"

Bakanlık sorunun farkında değil

Gürer'in önergesine yanıt veren Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Ülkemizde Vektör Kaynaklı Önemli Viral Hayvan Hastalıklarının Mavidil, Epizootik Hemorojik Ateş, Üç Gün Hastalığı ve Akabane olduğunu belirtti. Bu hastalıkların teşhisi için "Vektörlerin Tespiti ve Erken Uyarı Sisteminin Oluşturulması" isimli proje çalışmalarının devam ettiğini anlatan Bakan Pakdemirli, söz konusu hastalığın ihbarı mecburi ve tazminatlı bir hastalık olmadığından  zarar gören  yetiştiricilere herhangi bir ödeme yapılmadığını ifade etti. Bakan Pakdemirli, sığırların Üç Gün Hastalığı'na karşı ihtiyaç duyulduğunda, yurt dışından aşı ithalatına izin verildiğini belirtti. Hastalığın önlenmesinde kullanılan ithal aşının teminin hayvan sahibine bırakılmasını da eleştiren CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, "Büyük çiftlikler ve işletmeler ithal aşıyı belki temin edebilir ama aile tipi küçük işletmeler ve kırsal kesimde hayvancılık yapanlar bu aşıyı nasıl  temin edecek, Bakanlık bu aşıyı temin edip, aylar önce risk bölgelerinde aşılamalar yapılmalıydı" dedi.

Giderek yayılıyor

Sineklerin taşıdığı bir virüsle bulaşan söz konusu hastalığın Güneydoğu illerinin ardından, Adana'da Ceyhan ilçesi ile Osmaniye'nin Kadirli, İmamoğlu ve Kozan ilçelerinde de yaygın olarak hastalığın  görüldüğüne dair  hayvan sahiplerinin aradığını söyleyen Ömer Fethi Gürer, hatta Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) bünyesindeki Mercimek (Yumurtalık) işletmesinde de bu hastalığın görüldüğüne dair  iddialar da var" diye konuştu. Büyükbaş hayvanlarda ölüme kadar uzanan, sütten kesen  ve dolayısıyla ciddi ekonomik kayıplara neden olabilen Üç Gün hastalığının etki alanının genişlediğini  kaydeden Gürer, "Bu hastalıkla ilgili 1,5 ay önce önlem alınması  amacıyla verdiğimiz soru önergemize ve önlem çağrımıza  Tarım ve Orman Bakanlığının verdiği yanıt,  bakanlığın  sorunun yeterince farkında olmadığını gösteriyor. Hayvan hastalık ile büyük acı çekiyor; ithal aşı bulmada sorun yaşanıyor, mevcut aşılarında etkisi sınırlı kalıyor. Bakanlık hastalık konusunda yeterli desteği besicilere vermiyor" dedi.

Besici çaresiz bırakıldı

Ülkemizde 17 milyon civarında büyükbaş hayvan varlığının olduğuna da işaret eden CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, " 2012 yılından bu yana görülmeyen ve 8 yıl aradan sonra yeniden ortaya çıkan bu hastalığın etkilerin azaltılmasına dair   yeterince bir çalışması olmaması sorunu büyütüyor. Ülkemizde zoonotik hayvan hastalıklarından  binlerce hayvan  ya ölüyor ya da şartlı kesime gidiyor. Bu hastalıkların önüne geçebilmek için Bakanlığın daha sistemli mücadele yürütmesi gerekiyor. Başta aşı temini olmak üzere gerekli önlemler alınmaz ise ilerleyen süreçte ülkemizde  artan hastalık vakaları ile hayvan varlığı hızlı bir şekilde azalır. Bunun sonucunda Türkiye hem canlı hayvanda hem de ette ihtilata yönelir ve ülkemizin kaynakları çift yönlü zarara uğrar" uyarısında bulundu.