Tuşpa Antik Kenti: Urartu’nun başkenti, kaya mezarlarıyla ünlü
Van Gölü'nün maviliğine yaslanmış, zamanın unuttuğu ama taşların hatırladığı bir şehir: Tuşpa. Bugünkü Van Kalesi'nin eteklerinde yer alan bu antik kent, yalnızca bir arkeolojik alan değil; binlerce yıllık bir medeniyetin kalp atışıdır
25.08.2025 00:22:00
Hasan Gündoğdu
Hasan Gündoğdu





Tuşpa Antik Kenti, Van ilinin batısında, Van Gölü'nün doğu kıyısında, Van Kalesi çevresinde konumlanmıştır. Modern Van şehir merkezine oldukça yakın olan bu bölge, hem ulaşım açısından kolay erişilebilir hem de doğayla iç içe bir konumdadır.


Tarihçesi: Sarduri'nin mirası
Tuşpa, M.Ö. 9. yüzyılda Urartu Kralı I. Sarduri tarafından kurulmuştur. Urartu Krallığı'nın başkenti olarak yüzyıllar boyunca siyasi, askeri ve kültürel bir merkez işlevi görmüştür. Kent, M.Ö. 7. yüzyıla kadar Urartu'nun yönetim merkezi olmuş, ardından farklı uygarlıkların egemenliğine girmiştir: Ahamenişler, Selevkoslar, Ermeniler, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılar…


Bu çok katmanlı tarih, Tuşpa'yı sadece Urartu'nun değil, Anadolu'nun da en önemli arkeolojik hazinelerinden biri haline getirir.


Özellikleri: Kayalık üzerine kurulu bir medeniyet
Tuşpa'nın en dikkat çekici özelliği, devasa bir kayalık kütle üzerine kurulmuş olmasıdır. Bu kayalık, doğu-batı yönünde yaklaşık 1350 metre uzunluğunda, bazı yerlerde 100 metre yüksekliğe ulaşır. Güney cephesi neredeyse dik bir uçurum gibidir; kuzey tarafı ise teraslar halinde yükselir.


Antik kentte bulunan yapılar arasında:
- Saray kalıntıları
- Kaya mezarları
- Sur duvarları
- Çivi yazılı kitabeler
- Tapınak ve kamu yapıları
bulunur. Özellikle "Yukarı Sitadel" olarak adlandırılan iç kale bölgesi, Urartu dönemine ait en önemli yapıların bulunduğu alandır.


Nasıl gidilir?
Van şehir merkezinden Tuşpa'ya ulaşmak oldukça kolaydır:
Özel araçla: Van Kalesi yönüne doğru ilerleyerek yaklaşık 10 dakikada ulaşabilirsiniz.


Toplu taşıma: Van Kalesi güzergâhında çalışan minibüs ve otobüslerle bölgeye ulaşmak mümkündür.
Yürüyerek: Merkezden yürüyerek gitmek isteyenler için yaklaşık 30 dakikalık keyifli bir yürüyüş rotasıdır.
Nasıl gezilir?
Tuşpa'yı gezmek, bir tarih kitabının sayfalarında yürümek gibidir. İşte önerilen gezi rotası:
Van Kalesi'nden başlayın: Kaleye tırmanarak hem Tuşpa'ya yukarıdan bakabilir hem de kalenin Urartu dönemine ait bölümlerini görebilirsiniz.
Yukarı Sitadel'i keşfedin: Eski Saray kalıntıları ve hendeklerle çevrili iç kale bölgesi, en etkileyici alanlardan biridir.
Kaya mezarlarını inceleyin: Urartu soylularına ait mezarlar, taş işçiliğinin zirvesini yansıtır.
Fotoğraf molası verin: Van Gölü manzarası eşliğinde, antik taşların arasında unutulmaz kareler yakalayabilirsiniz.
Yanınızda mutlaka su, güneş koruyucu ve rahat ayakkabılar bulundurun. Yaz aylarında sıcaklık yüksek olabilir, kışın ise rüzgâr serttir.
Tuşpa, sadece bir antik kent değil; Anadolu'nun kadim ruhunun taşlara kazınmış halidir. Eğer bir gün Van'a yolun düşerse, bu sessiz ama görkemli kalıntıların arasında yürümeyi unutma. Çünkü Tuşpa, geçmişin bugüne fısıldadığı bir hikâyedir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.