TÜYAP Kitap Fuarı

Biliyorsunuz her yıl mutad olduğu üzere İstanbul'da TÜYAP Kitap Fuarı başladı. Ben de gidip ziyaret ettim. Ama önceki yıllara göre çok tenha buldum. Öyle elleri kolları dolu, poşet poşet kitap alan kimseyi pek göremedim. Müze gezer gibi dolaşanlar çoğunluktaydı. Açıkçası üzüldüm. Sözüm ona 'Okumuyoruz' diyoruz, 'Teşvik etmeliyiz' diyoruz. İyi, güzel. Hatta bu anlamda güzel bir gelişme olarak kitaplara KDV muafiyeti de gelmesine de çok sevinmiştik. Peki, bu durağanlık neden? Açıkçası ben çok üzüldüm. Yayınevi görevlileri de oldukça şikayetçiydiler. Zira Yayıncılar Kooperatifi bir açıklama yayınladı. Bu durgunluğu fuar giriş ücretine bağlamışlar ve giriş ücretsiz olmalı diye çağrıda bulundular. Bu arada giriş ücreti 10 TL. 

Öncelikle belirtmeliyim ki; tabii ki kitap fuarı dediğiniz bir yerin girişi ücretsiz olmalı. Giriş ücreti yerine fazladan bir kitap daha almalı okurlar. Ama ilginin az olmasının sebebini giriş ücretine bağlamak çok sığ ve yetersiz bir bakış açısıdır. Öncelikli sebep kesinlikle kitap fiyatlarıdır. Yayınevlerini eleştirmek değil elbette amacım ama fuar deyince, insan uygun fiyata kitap alabileceği bir ortam hayal ediyor. Örneğin %50 gibi bir indirim bekliyorsunuz. Ancak genelde %20-25 gibi indirimler var. Tabii ki onlar da daha çok satmak isterler ancak zaten çok kısıtlı bir kâr oranları olduğu ve her tükenen kitap yeni baskıya girdiğinde maliyetlerin çok arttığı ve kâğıt fiyatının dolara endeksli olmasından dolayı yüksek indirim durumunda kazanamadıklarını söylüyorlar. Stant maliyetlerinin yüksekliği de cabası. Maalesef küçük yayınevlerinin bir kısmı bu nedenle fuara katılamıyorlar bile. 

Günümüzde artık her türlü alışverişin internetten yapıldığını da düşünürsek kitapları da internet sitelerinden almak çok daha hesaplı oluyor. Üstelik yükte de ağır olduklarını düşünürsek İstanbul'un bir ucu olan Beylikdüzü'nden taşımaktansa kargo ile kapımıza gelmesi çok daha kolayımıza geliyor haklı olarak. Zaten 50-60 liralara dayanan kitap fiyatlarını karşılayacak bütçesi olmayan okurlar 3-5 liralık ufak fiyat farklarını bile hesap etmek zorunda. Hal böyle olunca fuardan kitap alma fikri daha da uzak gelmeye başlıyor. 

Elbette ki fuara sadece kitap almak için gidilmez. İnternetten kitabı koklayamazsınız, açıp sayfalarını karıştıramazsınız, bir yayınevinin bütün kitaplarını elinize alıp arka kapak yazılarını okuyarak, yayınevi görevlilerinden bilgi alarak kitap seçemezsiniz. Ya da çok sevdiğiniz bir yazarla tanışmak, sohbet etmek, kitap imzalatmak da fuarı cazip kılan en önemli aktivitelerden biridir. Bundan birkaç yıl önceki kitap fiyatları ve indirimleri olsa elbette tüm kitapseverler bu aktivitelerin yanında alışveriş de yaparak dönerlerdi fuardan. Zaten bir kitapseverin o kadar kitabı bir arada görüp de saldırmaması düşünülemez. Eğer almıyorlarsa burada bir durup düşünmek lazım: 

Birincisi; demek ki ceplerinde para yok. İkincisi; SEKA'yı, kağıt fabrikasını kapatırken yayın sektörünün bu hale geleceğini, kitap fiyatlarının bu kadar uçacağını hiç mi düşünmedik? Niye tepki vermedik? Bizler, Yeni Mesaj gazetemizdeki köşelerimizde, Meltem Medya Gruptaki konuşmalarımızda defalarca ifade ettik. Madenlerimiz, fabrikalarımız hayatidir, kağıt fabrikaları da bunlardan biridir. Olay sadece ekonomik değil, kültürel, sosyal boyutu da var dedik. 'Zarar ediyor' dendi, 'Özelleştirilmeli' dendi. Şu an gelinen noktada kağıdı ithal ediyoruz. Fuar alanlarını müze gezer gibi gezip sadece seyrediyoruz. Yayınevleri ayakta kalma mücadelesi veriyor, isyan edip bildiri yayınlıyorlar. 

Oysaki bir hayal edin. Eğer Milli Ekonomi Modeli'ni uyguluyor olsaydık. Kağıt fabrikalarımız hala açık olacaktı. Şu an 50 liraya satılan kitaplar büyük ihtimalle 20-25 TL gibi bir fiyata satılıyor olacaktı. Üstelik asgari ücret de 2000 lira değil 7000 lira olacaktı. Vatandaşlık maaşı, ev hanımı maaşı, çocuk maaşı gibi ekstralarla gelirimiz şu ankinden kat kat fazla olacaktı. İşte o durumda şahsen ben küçük bir kamyonu TÜYAP Fuar Merkezi'nin kapısına çeker, kitap doldururdum herhalde. Ama ah! Hayaller, gerçekler...