Üreticiden tüketiciye gidişte inanılmaz fiyat farkı

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, haziran ayında üretici ile market arasındaki en fazla fiyat farkının yüzde 598 ile elmada görüldüğünü bildirdi.

Bayraktar, yazılı açıklamasında, haziran ayı üretici ve market fiyatları ile tarım sektöründe yaşanan son gelişmeleri değerlendirdi.

Geçen ay elmanın 7 kat, yeşil mercimeğin 3,8 kat, maydanozun 3,6 kat, ıspanağın 3,5 kat, kuru fasulyenin 3,4 kat, marulun, kuru incirin, havuç ve nohutun 3,2 kat, kuru üzümün 3 kat fazla fiyatla tüketiciye satıldığının altını çizen Bayraktar, "Haziranda üretici ile market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 598 ile elmada görüldü. Bunu yüzde 281,9 ile yeşil mercimek, yüzde 256,2 ile maydanoz, yüzde 249,8 ile ıspanak, yüzde 237,2 ile kuru fasulye, yüzde 223,4 ile kuru incir, yüzde 223 ile marul ve yüzde 221 ile havuç takip etti." bilgisini paylaştı.

Bayraktar, üreticide 2 lira olan elmanın 13 lira 96 kuruşa, 8 lira 18 kuruş olan yeşil mercimeğin 31 lira 24 kuruşa, 1 lira 5 kuruş olan maydanozun 3 lira 74 kuruşa, 4 lira olan ıspanağın 13 lira 99 kuruşa, 7 lira 94 kuruş olan kuru fasulyenin 26 lira 77 kuruşa, 32 lira olan kuru incirin 103 lira 48 kuruşa, 2 lira 13 kuruş olan marulun 6 lira 88 kuruşa, 3 lira olan havucun 9 lira 63 kuruşa markette satıldığını bildirdi.

- Market fiyatları

Haziranda markette 37 ürünün 16'sında fiyat artışı, 212'sinde ise fiyat azalışı görüldüğüne işaret eden Bayraktar, şunları kaydetti:

"Haziranda markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 28,3 ile Antep fıstığında oldu. Antep fıstığındaki fiyat artışını yüzde 22,1 ile limon, yüzde 15,7 ile toz şeker, yüzde 12,1 ile elma, yüzde 11,8 ile salatalık, yüzde 10,6 ile yeşil mercimek ve yüzde 9,7 ile sivri biber takip etti. Markette fiyatı en çok azalan ürün ise yüzde 46,1 ile domates oldu. Domatesteki fiyat düşüşünü yüzde 23,9 ile patates, yüzde 23,2 ile kabak, yüzde 18,6 ile marul, yüzde 17,8 ile kuru üzüm, yüzde 15,9 ile havuç, yüzde 14,8 ile tavuk eti, yüzde 13,4 ile kırmızı mercimek, yüzde 12,6 ile maydanoz izledi."

- Üretici fiyatları

Geçen ay üreticide fiyatı en çok düşen ürünün yüzde 38,5 ile domates olduğuna dikkati çeken Bayraktar, domatesteki fiyat düşüşünü yüzde 25 ile havucun, yüzde 13,2 ile çileğin, yüzde 11,8 ile patatesin, yüzde 4,4 ile kuzu etinin, yüzde 1,4 ile dana etinin izlediğini belirtti.

Bayraktar, üreticide en fazla fiyat artışının yüzde 84,6 ile sivri biberde görüldüğünün altını çizerek, bunu yüzde 65,4 ile salatalığın, yüzde 41 ile kabağın, yüzde 40,8 ile yeşil soğanın, yüzde 37,8 ile kırmızı mercimeğin, yüzde 33,3 ile ıspanağın, yüzde 25 ile limonun, yüzde 22,5 ile patlıcanın takip ettiğini kaydetti.

- Fiyatlardaki değişimlerin sebepleri

Sivri biber, salatalık, kabak ve patlıcan fiyatlarındaki artışa sera ürünlerinden tarla ürünlerine geçiş dönemi olması sebebiyle azalan ürün arzının sebep olduğunu belirten Bayraktar, şu değerlendirmede bulundu:

"Limonda piyasaya depolardan yatak limon arzının devam etmesi, depo masraflarının artması fiyatların yükselmesine yol açtı. Ispanak, maydanoz ve yeşil soğanda havaların ısınması nedeniyle hasat edilen ürün miktarındaki azalma fiyata yansıdı. Kırmızı mercimek fiyatı yeni sezona ait olup, arzdaki düşüş fiyata yansıdı. Domates, havuç, çilek ve patateste arz fazlalığı fiyatların düşmesinde etkili olmuştur. Havaların ısınmasıyla birlikte tarla ürünlerinin piyasaya arzının artması, önümüzdeki dönem tüketici fiyatlarına olumlu yönde yansıyacaktır."

Bayraktar, gübre fiyatlarının üre gübresi hariç artış gösterdiğine işaret ederek, mazot fiyatının aylık yüzde 24,8, yıllık yüzde 276,2 arttığını vurguladı.

Süt üreticisi yetiştiricilerin maliyetlerindeki artışa da dikkati çeken Bayraktar, mevcut süt fiyatlarının damızlık kesimlerini durdurmadığını ifade etti.

Bayraktar, yem fiyatlarındaki artışın kontrol altına alınması gerektiği uyarısında da bulundu.