Yazı da beleş kaşar da...

Aşağıdaki yazıyı hem İ. Hakkı, hem de Muhammet Hayır gönderdi.

İ. Hakkı, makine mühendisi, Muhammet Hayır kimyager.

Ben de kimyager olanın e-mailini tercih ettim.

Umarım affola.

İlginç bir konu. Hepimizi ilgilendiriyor. Yazıda eksik kalan bir bölüm var.

O da geldiğimiz hal, "haram helal ver Allah, Hasan kulun yer Allah" özdeyişini haklı çıkartacak bir halken buna pek işaret edilmedi.

İşte o ilginç e-mail.

"Peynirde artık süt yok, marketlerde çok ucuz fiyatlara taze kaşar satılıyor. Bu fiyata kaşar nasıl oluyor? Merak edenlere söyleyelim:

Onun içinde kazein, soya yağı, proteini, gam ürünleri ve margarin var. Ama süt yok!

Biraz kazein, bir bardak soya yağı, biraz soya proteini, değişik gam ürünleri, bir miktar karoten boya ve bir kaşık da margarin...

Kaynatın, karıştırın... Ortaya ne çıkar? Neyin formülü bu dersiniz?.. İnanmayacaksınız ama hadi söyleyelim, taze kaşarın! İyi de süt nerede, süt? Süt yok. Sütü kedi içti! Şimdi fıkranın yeridir:

Nasrettin Hoca'nın canı çekmiş, iki okka ciğer alıp, hanım akşama pişirsin diye çırakla eve göndermiş. O gün akrabalar misafirliğe gelince, hanım ciğeri pişirip misafirlere yedirmiş. Akşam olmuş Hoca gelmiş, sofraya oturulmuş. Önce çorba gelmiş, arkasından bulgur pilavı... Hoca bakmış ortada ciğer yok. Hanıma sormuş; "Hanım ciğer nerde ciğer?" "Aaah" demiş Hoca'nın hanımı, "Alçak kedi ciğeri kaptı, yedi." Hoca kalkmış, kediyi yakalamış, el terazisi ile tartmış. "Hanım bak!" demiş. "İki okka.. Bu kediyse, ciğer nerde? Bu ciğerse kedi nerde?"

'Ucuz taze kaşar' da Hoca'nın ciğeri gibi... Laf oradan geldi. Süt nerede, süt? Süt yok. Çünkü bu uydurma bir kaşar.

Ama tüketici bunu bilmiyor. Şimdi hesaba gelelim. 10 kilo sütten bir kilo kaşar elde edilir. Köyde 400 bin lira olan sütün fabrikaya maliyeti 450 bin lira. Bir kilo kaşarın sadece süt maliyeti 4.5 milyon lira yapar. Daha bunun işçiliği var, mayası var, ambalajı var, imalatçı kârı var, İstanbul'a nakliyesi var, bakkal - market kârı var.

Ama İstanbul'un pek çok marketinde taze kaşarın fiyatı 3.5 milyon lira. Bir kilo kaşarın hakkı olan 10 kilo süt parasını bile karşılamıyor? Peki nasıl oluyor? İşte formülü anlattık. İçinde süt yok da ondan oluyor. Marketlerin düşük fiyatla mal satarak müşteri kapma telaşı yüzünden kalitesiz ucuz mallar rafları istila etti. İş o noktaya geldi ki, hileye kaçmadan düzgün imalat yapan firmalar mallarını satmakta zorlanmaya başladılar. Kötü mal, iyi malı raftan kovdu. Piyasa denetimlerinin yetersiz olmasını fırsat bilen ucuz kaşarcılar gemi azıya aldılar. 10 kilo sütten bir kilo kaşar elde edilirken, soya proteini katarak önce sıfır yağlı 6 - 7 kilo sütten bir kilo kaşar yapmaya başladılar. Yağsızlığını da nebati margarin kullanarak giderdiler. Böylece nebati yağlı kaşarı gördük. Ama tüketicinin bilinçsizliği yüzünden sütsüz peynir talep gördü.

İstanbul Ticaret Odası Meclis üyesi Necmi Erol, "Tarım ve Sağlık Bakanlıklarına defalarca müracaat ettik. Sonuç alamadık. Yetkililer ilgilenmiyor" diyerek, peynir piyasasındaki durumu şöyle özetliyor:

"Piyasada toz dumandan göz gözü görmüyor. Adeta kör tuttuğunu öpüyor. Sahte peynir, iyi peynire geçit vermiyor. Ölümüne rekabete giren bazı marketler birbirinden daha ucuza mal satabilmek için hileli mala prim veriyorlar. Dürüst üretici raflara mal koyamıyor. Bilinçsiz vatandaş da '3.5 milyon liraya kaşar olur mu?' diye sorgulamadan sağlığını tehlikeye atarak bunları satın alıyor. Ondan sonra da 'Aaa! Niye hasta oldum acaba?' diyerek doktor aramaya başlıyor."

"Piyasada satılan kaşarın yüzde 95'i taze kaşar. Memlekette eski kaşar yapacak koyun sütü de kalmadı, ağzının tadını bilip eski kaşar alacak tüketici de... Sahte kaşar rafları doldurdu. Merdivenaltı imalat piyasaya egemen oldu. Eskiden kenarda, kıyıda, tezgah altında korka korka satılan sahte gıdalar şimdi marketlerin baş köşesine çıktı.

Ucuz diye sahte gıda alan bilinçsiz vatandaş, yaptığı tasarrufun kat kat fazlasını doktora, ilaca harcadığını farkettirmiyor. Bıçakla adam yaralayan 6 - 7 yıl hapis cezası alıyor. Vatandaşı zehirleyerek öldüren sahtekâr imalatçılar 'işadamıyız' diye ortada dolaşıyor."

Evet işte e-mail böyle.

Ne bakkalım var, ne marketim.

Ne de kaşar üretimim var.

Yine de afiyet olsun.