Zatürre sessiz tehlikenin solunumdaki izleri

Zatürre, tıp literatüründeki adıyla pnömoni, akciğer dokusunun iltihaplanmasıyla ortaya çıkan ciddi bir solunum yolu hastalığıdır. Genellikle bakteri, virüs veya mantar kaynaklı enfeksiyonlar sonucu gelişir. Akciğerlerdeki hava keseciklerinin (alveoller) sıvı ya da iltihap hücreleriyle dolması, oksijen alışverişini zorlaştırır ve bu da nefes darlığı, öksürük ve ateş gibi belirtilere yol açar.

Belirtiler

Zatürre, hafif bir soğuk algınlığı gibi başlayabilir ancak kısa sürede ağırlaşabilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:

Yüksek ateş ve titreme

Göğüs ağrısı (özellikle derin nefes alırken)

Balgamlı veya kuru öksürük

Hızlı ve yüzeysel nefes alma

Halsizlik, iştahsızlık ve kas ağrıları

Yaşlılarda veya bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde belirtiler bazen daha silik olabilir; ancak hastalık çok daha ağır seyredebilir.

Nedenleri

Zatürreye en sık neden olan mikroorganizmalar arasında Streptococcus pneumoniae adlı bakteri başta gelir. Bunun yanı sıra grip (influenza) ve COVID-19 gibi virüsler de zatürreye yol açabilir. Mantar kaynaklı zatürre ise genellikle bağışıklığı baskılanmış kişilerde görülür.

Risk Faktörleri

65 yaş üzeri olmak

Kronik kalp, akciğer veya böbrek hastalıkları

Sigara kullanımı

Diyabet veya bağışıklık sistemini zayıflatan ilaçlar

Yoğun hava kirliliği ve kötü yaşam koşulları

Tanı ve Tedavi

Tanı, genellikle fizik muayene, akciğer röntgeni ve kan/balgam testleri ile konur. Tedavi ise enfeksiyonun türüne göre değişir.

Bakteriyel zatürre: Antibiyotiklerle tedavi edilir.

Viral zatürre: Genellikle destek tedavisi (ateş düşürücüler, sıvı alımı, dinlenme) uygulanır.

Ağır vakalar: Hastanede oksijen desteği veya damardan ilaç tedavisi gerekebilir.

Korunma Yolları

Zatürreden korunmanın en etkili yollarından biri aşılamadır. Grip aşısı ve zatürre aşısı özellikle risk grubundakiler için büyük önem taşır. Ayrıca düzenli el yıkama, sigara içmemek ve dengeli beslenmek de bağışıklık sistemini güçlendirerek koruyucu etki sağlar.