ABD aşıları topluyor

 

RECEP BAHAR / DETAY HABER

 

Koronavirüsle mücadelede sınıfta kalan ve salgın karşısında ekonomisi ağır darbe yiyen ABD, milyarlarca doları gözden çıkararak, çareyi tüm aşı adaylarının üretim hatlarını şimdiden kapatmakta buldu. Trump yönetimi, ilaç şirketlerinin araştırma ve geliştirme faaliyetlerine kaynak aktararak, ABD ve Avrupa'da üretilecek gelecek vadeden tüm aşı adaylarında ön alım hakkı elde etti. 

 

Alman şirketini de bağladı

 

ABD Savunma Bakanlığı ve ABD Sağlık ve İnsani Hizmetler Bakanlığı, ABD merkezli ilaç şirketi Pfizer ve kurucusu Türk olan Alman biyoteknoloji şirketi BioNTech'le klinik testleri devam eden aşı adayından üretime geçtiklerinde 100 milyon doz satın almak için 1 milyar 950 milyon dolarlık bir anlaşma yaptıklarını açıkladı. Anlaşma, ABD'ye daha sonra 500 milyon ek doz alma olanağı da sağlıyor. Aşı Amerikalılara ücretsiz dağıtılacak. Trump yönetimi, ayrıca potansiyel aşının geliştirilmesine milyarlarca dolar mali destek vermeyi de taahhüt etti. Pfizer ve Alman biyoteknoloji şirketi BioNTech'in aşı adayının insanlar üzerindeki kapsamlı testlerine başlaması planlanıyor. Klinik testlerin ilk aşamasında testlerden olumlu sonuçlar alındığı açıklanmıştı. 

 

Bağlanmadık şirket bırakmadı

 

Trump yönetimi ayrıca ilk satın alma hakkı karşılığında geliştirdikleri aşı adayları için Mart ayında Amerikan şirketi Johnson & Johnson's'a 456 milyon dolar, Nisan ayında ise yine Amerikan şirketi Moderna'ya 486 milyon dolar destek vermişti. ABD, Mayıs ayında da Oxforrd Üniversitesi ile İngiliz ilaç şirketi AstraZeneca'nın geliştirmeye çalıştığı aşıdan 300 milyon doz sipariş vermişti. ABD'nin şirkete yapmaya başladığı ve bundan sonra yapacağı ön ödeme tutarı ise 1.2 milyar doları buluyor. Bununla da yetinmeyen ABD yönetimi ayrıca üretim kapasitesini artırması için Emergent Biosolutions'a da 628 milyon dolar kaynak aktarmıştı. Nüfusu 331 milyon olan ABD'nin şimdiden siparişini verdiği aşı dozu 1.5 milyarı geçti!

 

Fransız şirketin aşılarını da kaptı

 

ABD ayrıca Fransız şirketi Sanofi'ye aşı geliştirme konusunda destek verdi ve bunun karşılığında geliştirilecek aşının ilk alım hakkını elde etti. Nitekim Sanofi CEO'su Paul Hudson 14 Mayıs'ta Bloomberg haber ajansına verdiği mülakatta, "ABD hükümetinin risk alıp şirkete yatırım yapması nedeniyle en büyük sipariş hakkına sahip olacağını" söylemişti. Bunun üzerine Fransa Başbakanı Edouard Philippe, Fransız ilaç şirketi Sanofi'ye tepki göstermişti.

 

Avrupa yaya kaldı

 

Öte yandan Avrupa Birliği de potansiyel Covid 19 aşısı için Amerikan ilaç üreticileri Moderna ve Johnson & Johnson ile Alman üretici BioNtech ve Fransız üretici Sanofi ile ön bağlantı yapmak için görüşmelerini sürdürüyor. Türkiye ise aşı konusunda Rusya ve Çin ile işbirliği yapıyor. Çin'in geliştirdiği aşı şu anda 3. fazda bulunuyor. Söz konusu aşının üretimine yıl sonuna kadar başlanması planlanıyor. 

 

 

Trump'tan seçim yatırımı

 

ABD Başkanı Trump, 3 Kasım'daki başkanlık seçimleri öncesinde ilk aşıyı teslim almak istiyor. Nitekim Pfizer'in klinik deneylerin üçüncü aşaması tamamlandıktan sonra ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) onayının gelmesinin ardından aşıları Ekim ayından itibaren teslim etmeye başlayacağı belirtiliyor. Pfizer ve BioNTech 2020 sonuna kadar küresel olarak 100 milyon doz, 2021 yılı sonuna kadar ise toplam 1.4 milyar doz aşı üretmeyi planlanıyor. Bu arada Covid 19 aşısının fiyatı da şekillenmeye başladı. Tahminlere göre aşının ABD ve Avrupa fiyatı doz başına 50-100 dolar arasında olacak.