Adalet

Adalet; haklıya hakkını vermek, haksıza haddini bildirmektir diyerek ne güzel tanımlamış adaleti Prof. Dr. Haydar Baş. Dünya kurulalı beri insanlığın peşinde koştuğu birkaç değerden biri olmuş Adalet. On binlerce yıllık tarihi olan insanlık, Hz. Adem’den beri hangi dönemde, hangi medeniyet seviyesinde olursa olsun adalete büyük önem vermiştir.  Milattan on binlerce yıl önce yaşayan pek çok medeniyetin kalıntısı olan eserlerden mağaralara çizilen resimlere değin pek çok şeyde adaleti temsil eden figürlere rastlanmıştır. Düşünürler eski çağlardan beri adalet kavramıyla ilgilenmişlerdir. Adaletin inanç değerlerine ve tanrı inancına yansıması da insanların adalete verdiği önemi gösterirken bir yandan da adaletin insanlıkla yaşıt olduğunu öğretir bizlere.Beş bin yıldan fazla tarihi olan Türk Milleti için de tarihin her döneminde adalet çok önemli yere sahip olmuştur. Türklerin devlet anlayışında adalete verdikleri önemi, devletin teşkilatlanma yapısından daha iyi anlayabiliriz. Kutadgu Bilig’e göre sosyal hayatı düzenleyen kurallar bütünü olan töre’nin değişmez dört özelliği vardı ki bunlar şöyledir;  adalet, iyilik, eşitlik, insanlık. Eski Türk devletlerinde adaletin sağlanabilmesi için siyasi, ekonomik, askeri, sosyal ve kültürel konulardaki sorunların görüşüldüğü, tartışıldığı ve karara bağlandığı meclisler vardı. Bu meclislere ‘toy’, ‘kengeş’, ‘ternek’ ve ‘kurultay’ gibi adlar verilmiştir. Devlet idaresinde on binlerce yıl önce hükümdarın kararını sorgulayacak, hükümdara adaletle hükmetmesini, adil kararlar almasını sağlayacak makamların varlığı Türklerin adalete verdiği önemin en güzel işaretiydi.Ehlibeyti tanıyarak İslâm’la müşerref olan Türkler, kendi köklü medeniyetlerinin İslâm’la müthiş uyum sağlaması sebebiyle medeniyetlerini inançları temeline oturtmuştur. Adalet değerinin gerçek manada yaşanacağı tek inanç sistemidir İslâm. Zira adalet İslâm’ın en temel değerlerindendir. “Hırsızlık yapan kızım Fatıma da olsa cezasını kendi elimle verirdim” diyen bir Peygamber’e sahip bir dinde adaletin yerini varın siz düşünün. Sadece Peygamberi’nde mi böyle? Tabii ki hayır. İşte size ehlibeytten adaleti simgeleyen iki örnek.Bir şeref yoksunu tarafından hançerlenmiş olan büyük Vasi İmam Ali (k.v.), son anlarında bile kendisini hançerleyen katili “ben ölmeden sakın cezalandırmayın” diye emrederek son nefesine kadar adaleti yaşayıp yaşatmıştır.Öleceğini bilerek sırf adaleti sağlamak ve zulmün önüne geçmek için bile bile ölüme yürüyen imam Hüseyin’i bilir misiniz? “Gitme Ey Peygamber’in iki gözü, seni öldürecekler” diye önüne geçen sahabelere “Bugün ben haksızlığa karşı savaşmazsam yarın kimse adaletsizliğe, zulme başkaldırmaz” diyerek canı pahasına karşı durmuştur adaletsizliğe şehitlerin ve cennet gençlerinin Efendisi.Yaşanan olayların yanısıra “Haksızlık karşısında susan dilsiz şeytandır” buyuran Alemlere Rahmet Hz. MUHAMMED (SAV) ile “Bin kere zulme uğrasan da bir kere dahi zulmetme” diyen İmam ALİ (KV) Hz’nin sözleri müslümanın haksızlık ve zulüm karşısındaki tavrını belirlemeye yetmez mi?  Ve adaletle bu kadar hemhal olmuş bir dine mensup olan insanın yani müslümanın adaletten uzak olmasını düşünebilir miyiz hiç? Ya da şöyle soralım; adaletten uzak olan bir insanın müslümanım, demesinin ne anlamı var?Neden anlattık bunları? Geçenlerde adalet binası önünde tam da adaleti simgeleyen bir heykelin önünde, adalet ve eşitliği savunan avukatlar yerlerde sürüklenerek darp edildi. Ve Taksim’de engelli bir vatandaşımıza tazyikli su ile müdahale edildi. Bunları görünce kendi halkına zulmedip lafa gelince dinden imandan bahsedenlerin adaletten anladıkları ile Türk İslâm medeniyetinin adalet anlayışı ne kadar zıt değil mi, diye sorası geliyor insanın. Sahi ya avukatları yerlerde sürükleyecek, engelli vatandaşına tazyikli suyla polis müdahalesi yaptıracak kadar insanlıktan yoksun bir adalet anlayışı İslâm’da yoksa, bunu yapanlar hangi dinden acaba?