Afrika’daki Türk Toplulukları

Osmanlı İmparatorluğu, 16. yüzyıldan itibaren Kuzey Afrika'ya yayılmış ve bölgedeki Arap-Berberi halklarla güçlü siyasi ve kültürel bağlar kurmuştur. Bugün Libya, Tunus, Cezayir ve Mısır gibi ülkelerde Osmanlı'dan kalan izler belirgin şekilde görülmektedir. Bu bölgelerde Osmanlı askeri ve bürokratları yerleşmiş, bazıları yerel halkla kaynaşarak yerleşik topluluklar oluşturmuştur.

Özellikle Kuloğulları olarak bilinen topluluk, Osmanlı askerleri ile yerli kadınların evliliklerinden doğan nesillerdir. Cezayir ve Tunus'ta hâlâ Osmanlı kökenli birçok aile bulunmaktadır. Osmanlı döneminde Trablusgarp ve Sudan gibi bölgelerde görev yapmış Osmanlı paşaları ve memurları, geride Türk kimliğini taşıyan izler bırakmıştır.

Bugün Afrika kıtasında farklı bölgelerde Türk toplulukları bulunmaktadır:

Libya Türkleri
Osmanlı'dan miras kalan en büyük Türk topluluklarından biri Libya'dadır. Osmanlı döneminde gelen Türk askerleri ve idareciler burada yerleşmiş, yerel halkla kaynaşmıştır. Libya'daki bazı Türk aileleri, hâlâ Osmanlıca kelimeler içeren bir ağız kullanmaktadır.

Mısır Türkleri
Osmanlı'nın en uzun süre yönettiği bölgelerden biri olan Mısır, büyük bir Türk nüfusuna ev sahipliği yapmıştır. Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın kurduğu hanedan ile birlikte birçok Türk ailesi burada kalıcı olarak yerleşmiştir. Bugün Kahire ve İskenderiye'de Osmanlı-Türk kökenli birçok insan yaşamaktadır.

Tunus ve Cezayir'de Kuloğulları
Cezayir ve Tunus'taki Kuloğulları topluluğu, Osmanlı döneminde buraya gelen askerlerin torunlarıdır. Günümüzde bu topluluk, Osmanlı geleneklerine bağlılıklarını sürdürmekte ve Türk kimliğini korumaktadır.

Sudan'daki Türkler
Osmanlı döneminde Sudan'a yerleşen Türkler, özellikle Hartum ve çevresinde küçük topluluklar hâlinde yaşamaktadır. Sudan'da "Türk" kelimesi Osmanlı kökenli kişileri tanımlamak için hâlâ kullanılmaktadır.

Güney Afrika'daki Osmanlı İzleri
Güney Afrika'da Osmanlı ile bağlantılı az sayıda Türk kökenli kişi bulunmaktadır. 19. yüzyılda Osmanlı'dan göç eden Müslümanlar, özellikle Cape Town'da Osmanlı halifeliğine bağlılıklarını sürdürmüştür. Bugün Cape Town'daki "Bo-Kaap" bölgesi, Osmanlı izleri taşıyan yerlerden biridir.

Türkiye ile Afrika'daki Türk Toplulukları Arasındaki Bağlar
Son yıllarda Türkiye'nin Afrika kıtasına yönelik siyasi ve ekonomik ilgisi artmıştır. Türkiye'nin Afrika'daki büyükelçilikleri, TİKA'nın kalkınma projeleri ve Türk okulları, Afrika'daki Türk topluluklarıyla bağları güçlendirmektedir. Osmanlı mirasını yaşatan topluluklar, Türkiye ile kültürel ve ekonomik ilişkilerini sürdüren önemli bağlar kurmaktadır.