Anne, babaya iyilik

Muhammed b. Mervan, rivayet eder: Ebu Abdullah (Câfer Sâdık Aleyhisselam)'ın şöyle dediğini duydum:

"Bir adam Nebi (sallallahu aleyhi ve alihi)'nin yanına geldi ve "Ya Resulullah! Bana tavsiyede bulun" dedi.

Resulullah ona dedi ki: "Ateşe atılıp yakılsan da, işkencelere uğratılsan da, Allah'a hiçbir şeyi ortak koşma. Ancak kalbinin iman ile huzur bulması başka.

Anne ve babana itaat et, sağ da olsalar, ölü de olsalar onlara iyilik et. Malından ve ailenden ayrılmanı emretseler, dediklerini yap. Çünkü böyle davranman imanın gereğidir." 

Seyf rivayet eder: Ebu Abdullah (Câfer Sâdık Aleyhisselam) şöyle buyurdu:

"Kıyamet günü iplik yumağına benzeyen bir şey getirilir. Mü'minin sırtına konan bu yumak onu cennete doğru iter. Bu "birr/ iyilik"dir, denilir." 

Mansur b. Hazım rivayet eder: Ebu Abdullah (Câfer Sâdık Aleyhisselam)'a dedim ki: "Hangi amel daha üstündür?"

Buyurdu ki: "Vaktinde kılınan namaz, ana babaya iyilik ve Allah Azze ve Celle yolunda cihad." 

Abdullah b. Muskan, kendisine anlatan birinden şöyle rivayet eder:

Ebu Abdullah (Câfer Sâdık Aleyhisselam) ben de yanında olduğum bir sırada, Abdulvahid el-Ensarî ile "Ana ve babaya iyilik etmeniz..."   ayetinde işaret edilen ana ve babaya iyilik etme meselesi hakkında konuşuyordu. Biz Ben-i İsrail hakkındaki ayetten bahsettiğini sandık.

"Rabbin, sadece kendisine kulluk etmenizi, ana babanıza da iyi davranmanızı kesin bir şekilde emretti." 

Sonra bir fırsatını bulunca, bu ayeti sordum.

Buyurdu ki: "Bizim, üzerinde konuştuğumuz ayet, Lokman Suresi'nde yer alan ayettir: "Biz insana ana babasına iyi davranmasını tavsiye ettik. Eğer onlar seni, hakkında bilgin olmayan bir şeyi bana ortak koşman için zorlarlarsa, onlara itaat etme." 

el-Ensarî dedi ki: "Eğer sana, hakkında bilgi sahibi olmadığın bir şeyi bana ortak koşman noktasında seninle mücadele ederlerse."   onları ziyaret etmenin, onların haklarına riayet etmenin emredilmesinden her bakımdan daha önemlidir.

İmam şöyle dedi: "Tam tersine, onları ziyaret etmesi emrediliyor. Çocuğun, hakkında bilgi sahibi olmadığı bir şeyi Allah'a ortak koşmasını emretmelerine itaat etmemesi, onlara yönelik saygısından, onların çocuk üzerindeki haklarından bir eksilmeye yol açmaz." 

Muhammed b. Mervan rivayet eder: Ebu Abdullah (Câfer Sâdık Aleyhisselam) buyurdu ki:

"Sizden birinizi, yaşayan ve ölmüş bulunan anne ve babasına iyilik etmekten alıkoyan nedir? Onların niyetine namaz kılın, onlar adına sadaka verin, onlar adına hacca gidin, onlar adına oruç tutun. Bu yaptığı ameller onlara yazılır; ama kendisine de aynı sevap verilir. Allah Azze ve Celle, iyiliğinden ve akrabalık bağlarını sürdürmesinden dolayı ona çok hayırlar bahşeder." 

es-Sekunî rivayet eder: Ebu Abdullah (Câfer Sâdık Aleyhisselam) buyurdu ki:

"İnsanın babasının adını künye (soyadı) olarak kullanması sünnetin gereği olduğu gibi, iyiliğin de bir göstergesidir." 

Mualla b. Hüseyin rivayet eder: Ebu Abdullah (Câfer Sâdık Aleyhisselam) buyurdu ki:

"Bir adam Nebi (sallallahu aleyhi ve alihi)'nin yanına geldi ve anne babaya iyi davranma hakkında bir soru sordu.

Buyurdu ki: "Annene iyi davran. Annene iyi davran. Annene iyi davran. Babana iyi davran. Babana iyi davran. Babana iyi davran."

Nebi (sallallahu aleyhi ve alihi) babadan önce anneyi zikretti." 


Ebu Hatice (râvi) der ki: "Ebu Abdullah (Câfer Sâdık Aleyhisselam)'a sordum: Bu olay ne zaman meydana gelmiş?"

Buyurdu ki: "Cahiliye döneminde, Araplar kızlarının başka bir topluluğun eline esir düşüp onlardan çocuk dünyaya getirmesinden korktukları için kız çocuklarını öldürürlerdi." (Prof. Dr. Haydar Baş İmam Cafer eserinden)