Asgari ücret beklentileri karşılamadı

Aralık ayı boyunca süren asgari ücret maratonu önceki gün sona erdi ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk 2020 yılının asgari ücret rakamını açıkladı. Asgari ücret net 2 bin 324 lira 70 kuruş, brüt 2 bin 943 lira oldu. Geçen yıla oranla artış yüzde 15,03… Asgari ücretin işverene maliyeti ise 3 bin 458 lira 3 kuruş…

Bu rakamları geçen yıla göre bir mukayese edelim.

2019'da asgari ücret net 2021 TL idi; dolayısıyla asgari ücret zammı 303 TL.

2019'da brüt asgari ücret 2 bin 558 TL idi.  Hükümet 2020 yılında her bir işçiden 619 TL vergi alacak. Geçen yıl bu rakam 537 TL idi. İşçiden alınan vergi 82 TL artmış oldu.

2019'da asgari ücretin işverene maliyeti 3 bin 6 TL idi. Bu yıl 3 bin 458 TL'ye çıktı. İşverenin her bir işçi için maliyeti 452 TL artmış oldu. Fabrikasında 1000 işçi çalıştıran bir işveren için bu, ekstra 452 bin TL'lik bir maliyet artışı demektir.

Bakan Selçuk'un açıkladığı bu asgari ücretle işçinin beklentisi karşılanabildi mi? Elbette ki hayır…

Asgari Ücret Komisyonu'nda işçileri temsil eden Türk-İş, başından beri 1 kişinin yaşam maliyeti olan 2 bin 578 TL'lik bir asgari ücreti talep ediyordu. DİSK başlangıçta 3 bin 200 TL dese de, daha sonra Türk-İş, Hak-İş ve DİSK 2 bin 578 TL'de karar kıldılar. Bu rakamın altında bir ücret için masaya oturmayacaklarını dile getirdiler. 

Bakan Selçuk asgari ücret rakamını 2 bin 324 TL olarak açıklayınca da masadan kalkıp toplantıyı terk ettiler.

Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat, "2 bin 578 TL rakamını Türk-İş Başkanı Ergun Atalay açıkladı ve bunu kamuoyuna duyurduk. Mevcut koşullarda bir işçi bu rakama 30 gün değil, 10 gün bile geçinemez. Geldiğimiz nokta itibarıyla Sayın Bakanım, açıkladığınız rakamı işçi kesimi olarak kabul etmiyoruz ve toplantıdan ayrılıyoruz" dedi.  

Açıklanan 2 bin 324 TL'lik asgari ücret, işçi sendikalarının talep ettiği 2 bin 578 TL'nin 254 TL altında kaldı.

Peki, yeni asgari ücret işverenin beklentilerini karşıladı mı? İşverenleri temsilen Asgari Ücret Komisyonu'nda yer alan TİSK'in yetkilisi devletin desteğini 200 TL'ye artırması şartıyla asgari ücrete yüzde 12'lik bir zammı uygun göreceklerini, yani 2 bin 262 TL'ye bu şartla razı olduklarını açıklamıştı.

Devlet hâlihazırda işverene 100 TL destek veriyor. 

Dolayısıyla 100 TL ekstra destek talepleri kabul edilmeyeceği dikkate alındığında işverenlerin asgari ücret beklentisi 2 bin 162 TL idi. Dolayısıyla yeni asgari ücret işverenin beklentisinin 162 TL üzerinde gerçekleşti.

Siyasilerimizin yıllardır ısrarla uyguladığı ve artık miadı dolmuş olan kapitalist ekonominin sebep olduğu tablo işte bu… Hiç kimsenin beklentisi karşılık bulmuyor.

Bakan Selçuk son toplantıda, "İşçilerimizi enflasyona yedirmedik" ifadelerini kullandı. Doğalgaza, elektriğe yüzde 50'ler seviyesinde zamların yapıldığı, vergilerin yüzde 22,58 arttığı ülkemizde zaten açlık sınırı altında olan bir asgari ücrete yüzde 15'lik bir zam yaptığınızda işçinizi enflasyona karşı ezdirmemiş mi oluyorsunuz?

Bağımsız Türkiye Partisi (BTP) Genel Başkanı Prof. Dr. Haydar Baş, yıllardır, "kapitalist ekonomiyle ülkeyi yöneten siyasilerin, eğer vatandaşa kaşıkla veriyorlarsa mutlaka kepçe ile geri alacaklarını" ifade ediyordu.

Bir örnek vermek gerekirse, 1999 yılında asgari ücret 93 TL, bu parayla o günlerde 11,5 çeyrek altın alınabiliyordu. Bugün asgari ücret 2021 TL ve 4,5 çeyrek altın alınabiliyor.

Doğru, siyasilerimiz 1999'dan bugüne asgari ücreti 93 TL'den, 2021 TL'ye artırmışlar, yani kaşıkla vermişler; fakat 1999'da 11,5 çeyrek altın alan asgari ücret bugün 4,5'a düşmüş, yani kepçeyle almışlar. 

Sadece bu hesap bile enflasyon rakamlarının gerçeği yansıtmadığını gösteriyor. Yüzde 15 zam yapılan yeni asgari ücret, elektrik ve doğal gaz faturaları karşısında erimiştir, vergi zamları karşısında erimiştir, kira artışları karşısında erimiştir, market ve pazar masrafları karşısında erimiştir.

Peki, işverenin durumu? Türkiye'de üretim maliyetleri çok yüksek, buna karşın pazar her geçen gün daralıyor. Bu olumsuz şartlar sebebiyle 50 yıllık, hatta 70 yıllık, ilk 500'e giren dev şirketlerimiz konkordato ilan etti, iflas bayrağını çekti.

Bu işyerleri 2 bin 21 TL'lik bir asgari ücreti ödeyemedikleri için işçi çıkardılar, maliyetleri kaldıramadılar. Son 1 yılda, geçen yıl çalıştığı halde işten çıkartılan 1 milyon kişilik bir yeni işsiz ordusu var. Şimdi soruyorum, böyle bir tabloda, işveren 2 bin 324 TL asgari ücret verebilir mi, işçisinin kendisine 3 bin 458 TL'lik maliyetine katlanabilir mi? Bu tablo işsizliği, kayıtdışılığı ve iflasları artıracak, bizden söylemesi…

Son soruyu şöyle soralım: Olması gereken asgari ücret ne kadardır? Bakın dün Türk-iş 4 kişilik bir işçi ailesinin açlık ve yoksulluk sınırlarını açıkladı. Buna göre, açlık sınırı 2 bin 162 TL, yoksulluk sınırı ise 7 bin 44 TL… Türkiye şartlarında bir asgari ücretli kendisiyle birlikte 4 kişiye bakmakla yükümlüdür. Dolayısıyla işçinin gerçekte hak ettiği maaş, en az yoksulluk sınırı, yani 7 bin TL olmalıdır. Kapitalist anlayışa sahip iktidarıyla muhalefetiyle mevcut siyasiler böyle bir asgari ücreti işçiye verebilirler mi? Elbette ki hayır…

BTP Genel Başkanı Prof. Dr. Haydar Baş, "Ben asgari ücreti en az 10 bin TL yapacağım" derken, bir hayalden değil, günümüzün koşullarında normalde 4 kişiye bakan bir işçinin hak ettiği bir rakamdan bahsetmektedir. 

Ve bu maaşı, kısırdöngü kapitalist anlayışla değil, yepyeni bir model, kendisinin ortaya koyduğu Milli Ekonomi Modeli ile vereceğini belirtmektedir. 10 bin TL'nin tamamını işveren vermeyecektir, zaten bu mümkün de değildir. 2 bin TL'sini işveren verecek, kalan 8 bin TL'sini ise sosyal devlet projeleri kapsamında devlet eliyle verilecektir.

Prof. Dr. Baş, Modelinde kaynaklarını da açıklamaktadır. Emek ve üretim karşılığı ve de kaynaklar karşılığı devreye konulan senyoraj geliri, madenlerin devlet-millet ortaklığıyla işletilmesi ve daha niceleri açıklanan bu sosyal devlet projelerinin kat kat fazlasını varebilecek devasa bir kaynağı önümüzde koymaktadır. Çin ve Rusya gibi BRICS devletleri bugün bu eşsiz Modelle halklarını zengin kılarken, 50 dolarlık asgari ücretleri 5000 dolarlara çıkartırken, bizler hala açlık sınırında asgari ücrete talim etmeye devam ediyoruz.

Lütfen şikâyetinizi sokaklarda, komisyonlarda, mikrofon uzatıldığında değil, sandıkta ortaya koyun ve çözümün tek adresine kapı açın. Yoksa feryatlarınız boşunadır.