Asgari ücret Şubat'ı göremedi

EYÜP KABİL / DETAY HABER

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş)'in araştırmasında, Ocak'ta 4 kişilik ailenin açlık sınırı 8 bin 864 lira, yoksulluk sınırı 28 bin 874 lira olarak hesaplandı.

Türk-İş'in, çalışanların geçim koşullarını ortaya koymak ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek amacıyla her ay yaptığı "Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması"nın Ocak 2023 sonuçları açıklandı.

Araştırmaya göre, bu ay 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarını ifade eden "açlık sınırı" 8 bin 864 lira oldu.

Gıda ile giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarına denk gelen "yoksulluk sınırı" ise 28 bin 874 lira olarak hesaplandı. Bekar bir çalışanın "yaşama maliyeti" aylık 11 bin 556 liraya yükseldi.

Ankara'da yaşayan 4 kişilik ailenin gıda için yapması gereken asgari harcama tutarı, bir önceki aya göre yüzde 9 artarken, son 12 ay itibarıyla artış oranı yüzde 108,57 oldu.

Süt, yoğurt, peynir grubundaki tüm ürünlere zam geldi

Araştırmaya göre, Ocak'ta süt, yoğurt, peynir grubundaki tüm ürünlerin fiyatları arttı. Bir ayda süt yüzde 6, yoğurt yüzde 10, peynir yüzde 13 zamlandı. Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, yağlı tohum ürünlerinin bulunduğu gruptaki et ürünleri de zamlandı. Bir ayda dana etinde yüzde 8, kuzu etinde yüzde 16, tavukta yüzde 9, yumurtada yüzde 4, balıkta yüzde 10 fiyat artışı yaşandı. Baklagillerden fasulye, nohut ve yeşil mercimek fiyatları sınırlı düzeyde artarken kırmızı mercimeğin fiyatı geriledi. Yağlı tohumlarda yükseliş yüzde 10 oldu.

Yoksulun gıdası ekmek ve simit de zamlandı

Ekmek ve tahıllar grubunda ise Ankara'da 200 gramlık beyaz ekmek bu ay yüzde 25 zamla 5 liraya, 200 gramlık kepek, tam buğday, çavdar ekmekleri 8 liraya yükseldi.

Ankara simidinin fiyatı ağustos ayından sonra, bu ay yüzde 40 zamla 7 liraya çıktı. Bir ayda bulgurda yüzde 6, makarnada yüzde 5, unda yüzde 8 fiyat artışı yaşadı. Pirinç ve irmik fiyatları hafif geriledi. Semt pazarlarında yeşil soğan, kıvırcık gibi salata yeşilliklerinin ve pırasa, lahana gibi yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları yükseldi.

Patates 12,5 liradan satılmaya devam etti. Salatalık, domates, biber gibi örtü altı sebzelerin fiyatları yine yükselirken karalahana, turp ve havuç fiyatları düştü.

Sebze ve meyvelerde de fiyatlar değişti

Kış meyvelerinden portakal mandalina ve greyfurtun fiyatları arttı. Muz fiyatı değişmedi. Ortalama sebze kilogram fiyatı 17,82 lira, ortalama meyve kilogram fiyatı 17,22 lira oldu.

Hesaplamada 23'ü sebze ve 9'u meyve olmak üzere toplam 32 üründeki fiyat değişimi dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kilogram fiyatı bu ay 16,94 lira olarak tespit edildi.

Dünyada palmiye yağındaki fiyat gerilemesi ve Ukrayna'dan Türkiye'ye yapılan ayçiçek yağı sevkiyatlarının hızlanmasıyla ayçiçek yağı yüzde 6 ucuzladı. Zeytinyağı yüzde 7 zamlandı, margarin ve tereyağı fiyatları değişmedi.

Bir ayda tuz yüzde 28, bal yüzde 27, ıhlamur yüzde 18, reçel yüzde 5 zamlandı. Yeşil zeytin, siyah zeytin hafif arttı. Baharatlar, çay ve şeker fiyatı sabit kaldı. Salça fiyatları ise yüzde 5 geriledi.

Asgari ücret, açlık sınırının altında kaldı

Türk-İş'ten yapılan açıklamada, "Cumhuriyetin 100. yılının ilk ayında yıllık gıda enflasyonu yüzde 108'e, dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı olan "açlık sınırı" ile "asgari ücret" arasındaki açık şimdiden 360 TL'ye gelmiş oldu" denildi.

Açıklamada, "Net asgari ücret işveren ve hükümet oy çokluğuyla aylık net 8 bin 506 TL olurken yıllık temelde yüzde 100'lük bir artış yapılmış oldu. Ancak açlık sınırı bu süreçte yüzde 108'lik bir artış gösterdi ve aslında bu zam 2022 yılı içinde aylarca sürmüş olan alım gücü kayıplarını ortadan kaldırmış olmadı. İçerisinde olduğumuz yeni yıl yeni alım gücü kayıpları ile başlamış oldu" denildi.

Geçen yıl asgari ücret Şubat'ta erimişti

Öte yandan, geçen yıl yılın ikinci ayında açlık sınırının altında kalan asgari ücret, bu yıl yılın daha ilk ayında, yani emekçinin eline yeni asgari ücret geçmeden açlık sınırının altında kalmış oldu. Türk-İş verilerine göre, 2022 Şubat'ta açlık sınırı asgari ücretin 300 TL üzerine çıkarak 4 bin 552 TL'ye yükselmiş; sene başındaki 4 bin 253 TL'lik asgari ücreti sollamıştı.