Asgari ücretli açlığa mahkum

EYÜP KABİL / DETAY HABER

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş)'in 2022 Mart ayına ilişkin açlık ve yoksulluk sınırı verileri açıklandı. Enflasyonun öncü göstergelerinden biri olarak kabul edilen Türk-İş gıda enflasyonu verilerine göre Mart ayında gıda fiyatları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 76.4, aylık bazda ise yüzde 8.2 arttı.

Türk-İş'in çalışmasına göre, dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) şubat ayında 4 bin 552 iken, Mart ayında 4 bin 928,08 TL'ye yükseldi.

Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı)  şubatta 15 bin 139,90 TL iken martta 16 bin 52 TL'ye ulaştı. Mart ayında bekar bir çalışanın aylık yaşam maliyeti ise 6 bin 474 TL'ye tırmandı.

Sosyal yardım alanlar ikiye katlandı

Türk-İş'ten yapılan yazılı açıklamada, "Yurttaşın satın alma gücünün sınırı zorlanmaya devam ediyor" denildi.

"Bir yandan üst üste gelen mazot, benzin ve diğer enerji zamları, bir yandan gıda maddelerindeki devam eden yüksek fiyat artışı, bir yandan da TL'nin değeri inmeye devam ederken her geçen gün zorlaşan geçim şartları yurttaşlar için can yakıcı olmakta" denilen açıklamada, "Akaryakıt tüm mal ve hizmetlerin fiyatında en temel girdi olduğu için akaryakıta gelen zamlar herkesi etkiliyor" ifadelerine yer verildi.

Yazılı açıklamasında Merkez Bankası (TCMB) ile Eurostat verilerine de yer veren Türk-İş, açıklamasına şöyle devam etti: "18 Şubat itibarıyla kredi kartıyla yapılan harcamalar 46.4 milyar TL ile rekor kırdı.

Yemek alışverişleri 2.5 milyar TL'ye yükselirken market alışverişleri de 8.9 milyar TL'yle en yüksek seviyesine yükseldi. Eurostat'a göre 2020'de "iki günde bir etli yemek, tavuk veya balık yemeye gücü yetmeyenler" sıralamasında Türkiye yüzde 37.3 ile Avrupa'da ilk sırada, Avrupa ortalama ise yüzde 8.6. Ayrıca Türkiye'de sosyal yardım alanların sayısı Cumhurbaşkanlığı 2022 Yıllık Programı'na göre bir yılda ikiye katlandı."

Et fiyatı yüzde 35, şeker yüzde 70 arttı

Türk-İş'in araştırmasına göre, Mart ayında süt ve peynir fiyatları yukarı yönlü seyir izlerken, bazı yoğurt markalarında gerileme gözlendi.

Dana, kuzu, tavuk ve balık etinin hepsinde fiyat artışı gerçekleşti. Dana etinde yüzde 25, kuzu etinde yüzde 35 civarı fiyat artışı tespit edildi. Tavuğun kilogram fiyatı 36 liraya kadar yükseldi.

Ankara'da 200 gram beyaz ekmek 50 kuruş zamlanarak 2.75 lira oldu. Makarna fiyatlarındaki artış yüzde 10 olarak hesaplandı.

Ortalama meyve-sebze kilogram fiyatı 10.42 lira olarak hesaplandı. Tereyağı, margarin ve zeytinyağı ürünlerinin tamamı zamlandı, yağlarda en yüksek fiyat artışı yüzde 40 ile ayçiçeği yağında görüldü.

Reçel ve pekmez fiyatları artarken şekerde son bir ayda yüzde 70 fiyat artışı yaşandı.

Tuz fiyatı arttı, ıhlamur fiyatı ise değişmedi. Salça fiyatı da aynı kaldı kaldı. Çay fiyatları yukarı yönlü seyir izlemeye başladı.

TESK: Eşel mobil sistemi geri gelmeli

Öte yandan Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken ise akaryakıta gelen zamların ürün fiyatlarına olumsuz yansıdığını belirterek, bu olumsuzluğun olumlu hale gelmesi için zaman kaybedilmeden eşel mobil sistemine geri dönülmesi gerektiğini belirtti.

Girdi maliyetleri ve artan ürün fiyatlarına ilişkin açıklamalarda bulunan TESK Genel Başkanı Palandöken, "Akaryakıta gelen zamların ürün fiyatlarına olumsuz bir yansıma yaptığı aşikardır. Bu olumsuzluğu olumlu hale getirmek için zaman kaybedilmeden eşel mobil sistemine geri dönülmeli. Bununla birlikte otoyol ve köprü geçiş ücretlerinde indirime gidilmeli. Bu uygulamalar ile dar gelirli vatandaşlarımız rahat bir nefes alır.

En önemlisi enflasyonun düşmesi ile birlikte ekonomide kısa sürede rahatlama gerçekleşir. Esnafın ve tüketicinin fiyat artışlarına karşı korunması için akaryakıtta eşel mobille sistemine geçilmesi toplumun faydasına olur. Akaryakıt maliyetleri azaldığında tezgahtaki ürünlerin de fiyatının düştüğü görülecektir" şeklinde konuştu.

Erdoğan'a manda yoğurdu tepkisi

Diğer taraftan Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın çiftçilerle buluşmasında "Şimdi ben bir şey tavsiye edeceğim. Ben şunu yapıyorum, her akşam yatarken manda yoğurdu. Manda yoğurdu hakikaten kalitedir, çok iyidir. Onun içine 3 tane veya 5 tane Medine hurması doğrarım. Ona biraz çay kaşığı kestane balı ve yulaf ezmesi atarım. Bu dörtlüyü karıştırarak yer yatarım, şifa. Tavsiye ederim" sözlerine muhalefetten tepki geldi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç, "Milyonlarca insan dışarda aç geziyor. Manda yoğurdunun kilosu 78 lira, kestane balının yarım kilosu 180 lira, Medine hurması ise 120 lira. Yulaf ezmesinin 350 gramı 27 lira. Milletin bulamadığı, bulamayacağı şeyleri öneriyorsunuz. Oysa millet bunları alamıyor. Bir kilogram süt alamıyor. Ekmek için, ay çiçek yağı için kuyruklarda bekliyor" diyerek tepki gösterdi.

Bir başka tepki de CHP Genel Başkan Başdanışmanı Tuncay Özkan geldi. Özkan, Erdoğan'ın şifa niyetine yatmadan her gece yediği tarifin maliyetinin 405 lira olduğunu belirtti.

Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce de Erdoğan'ın 'şifa tarifine' tepki göstererek, "Gerçeklikten kopma, hayattan kopma böyle bir şey işte. Sarayda olmak böyle bir şey. Bu tam bir saraylı. Bunun milletle alakası yok. Kopmuş bu milletle" açıklamasını yaptı.

Demokrat Parti Ordu Milletvekili Cemal Enginyurt ise resmen iflas eden Ankapark'ın önünden Erdoğan'a seslendi: ''Ankapark iflas etti. 800 milyon dolar harcandı. Cumhurbaşkanı diyor ki: dinozoru dert etmeyin, manda yoğurdu yiyin, kestane balı yiyin, Medine hurması yiyin, yulafı karıştırın çok sağlıklı olacaksın. Sayın Cumhurbaşkanım bu 800 milyon doların hesabını sorsana önce."