logo
02 HAZİRAN 2025

BAİBÜ'lü bilim insanları "Buğdayın atasını üretmeyi başardılar"

Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesinde (BAİBÜ) bilim insanları, "buğdayın atası" olarak adlandırılan ızayı, tohum kullanmadan kendi dokusuyla laboratuvar ortamında üretmeyi başardı

01.04.2021 22:00:00
BAİBÜ'lü bilim insanları "Buğdayın atasını üretmeyi başardılar"
BAİBÜ'lü bilim insanları "Buğdayın atasını üretmeyi başardılar"
Labaratuvar ortamında üretilen ızayı tohum
 
Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesinde (BAİBÜ) bilim insanları, "buğdayın atası" olarak adlandırılan ızayı, tohum kullanmadan kendi dokusuyla laboratuvar ortamında üretmeyi başardı.
 
BAİBÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Günce Şahin,  yaptıkları çalışmalarla laboratuvar ortamında hiçbir dış etkene maruz kalmamış ıza üretebildiklerini söyledi.
 
Iza buğdayıyla ilgili birçok uluslararası makalenin bulunduğunu anlatan Şahin
 
"Izayı laboratuvar koşullarında çoğaltma imkanı yakaladık. Bunu tohumdan da yapmadık. Izanın koleoptil denilen parçasını kullanarak laboratuvar koşullarında üzerinde denemeler yapmak için bir sürü ıza bitkiciği elde edebildik. Daha sonra bunun etken maddelerini analiz ettik. B vitamini, lutein ve E vitamini gibi içeriklerine baktık." diye konuştu.
 
Şahin, ızanın dışarıya bağımlı kalmadan laboratuvar koşullarında üretilmesiyle hem hastalıksız bitki elde etme imkanı elde edileceğini hem de gerekirse bitkideki etken maddelerden istenilen antioksidan veya sağlık alanında kullanılabilecek maddelerin alınabileceğini vurguladı.
 
Tohuma bağlı kalmadan bitkinin kendi dokusu kullanıldı
 
Doç. Dr. Günce Şahin, Geleneksel tarımda biyoaktif bileşiklerin yetersiz üretimi nedeniyle laboratuvar koşullarında bitkileri ve sahip oldukları bu bileşikleri büyük ölçekli üretmek için kullanılan doku kültürü tekniklerinin alternatif yöntemlerden bir tanesi olduğunu aktardı.

Şahin, şöyle devam etti:
 
"Izayı ilk defa laboratuvar ortamında ürettik. Daha önce bu konuda yapılan bir çalışma olduğuna dair hiçbir yayın ve açıklama bulunmuyor. Yaptığımız çalışma, ıza için uygun bir doku kültürü protokolü belirlemektir. Bu çalışmada bitki üretimini sağlamak amacıyla 3 farklı bitki hormonu (2,4-D, TDZ, IAA), 3 farklı doku tipi (koleoptil, yaprak ve kök) denenmiş olup en iyi doku kültürü protokolü belirlenmiştir."
 
Şahin, literatürde farklı doku kültürü teknikleri kullanılsa da özellikle somatik dokunun kullanılmasıyla çok düşük oranda bitki elde edildiğine dikkati çekerek
 
"Çalışmamızın sonuçlarında, tohuma bağlı kalmadan bitkinin kendi dokusu kullanılarak sürgün oluşumu ve kök oluşumu sağlanmış, buğday başağı dahil tam bitki elde edilmiştir." dedi.
 
B1, B2, B5, E vitamini ve antioksidan fenolik bileşikler bakımından zengin olan ızanın laboratuvar koşullarında tohuma bağlı kalmadan çoğaltılabilmesinin çok önemli olduğunu vurgulayan Şahin, bu etken maddelerin bitkilerden elde edilebilmesinin, çeşitli stratejilerle bu bileşiklerin miktarının artırılmasına olanak sağladığını kaydetti.
 
Çok kaliteli ve sağlığa yararlı bir ürün
 
Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nusret Zencirci de 10-13 bin yıllık tarihi olan ıza buğdayının çok kaliteli ve sağlığa yararlı bir ürün olduğunu dile getirdi.
 
Izanın ağırlıklı olarak bulgur olarak kullanıldığını ancak ızadan ekmek ve makarna da yapılabildiğini aktaran Zencirci, "Ekmeğinin de yine kaliteli olduğunu gösteren çalışmalarımız var. Uluslararası yayınlarda bu çalışmalarımızı ortaya koymaktayız." diye konuştu.
 
Zencirci, laboratuvarda yürütülen çalışmalarda ızanın besin değerlerine bakma imkanı bulduklarını belirterek, tüm özelliklerini ortaya çıkarmaya çalıştıklarını kaydetti.
 
Iza tarlalarından aldıkları bazı mikroorganizmalardan mikrobiyal gübre ürettiklerini de aktaran Zencirci
 
"Yine bunun besleyici özellikleriyle ilgili B ve E vitamini ile karoten gibi özelliklerini ortaya koyduk. Ayrıca ızayı laboratuvar ortamında üretmeyi başardık." ifadesini kullandı.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
Türkiye-Rusya-Ukrayna
Üçlü toplantı saat 13.00'te başlayacak
Zelenskiy Rusya'ya yapılan saldırıyı değerlendirdi
'En uzun menzilli operasyonumuz'
İşte kurban piyasası
Kurbanlık fiyatları ne kadar?
Sinop'ta acil serviste patlama
1 hemşire yaralandı
Rusya heyeti görüşmeler için İstanbul'a geldi
Görüşme Çırağan'da planlanıyor
İsrail, suçunu örtbas etmeye çalışıyor
Saldırıdan 15 saat sonra sahte video
Suudi Arabistan'dan sert 'Hac' önlemleri
75 bin kişi geri gönderildi
Süper Lig'de 2024-2025 sezonu sona erdi
İşte Avrupa kupalarına katılacak takımlar
Vahşeti genişletme talimatı
'Tüm araçları kullanın'
İstanbul'un enflasyonu açıklandı
Enflasyon Mayıs ayında yüzde 46,57 oldu
Bingöl'de deprem
4,4 büyüklüğündeki deprem paniğe neden oldu
Antalya'da 174 turistik tesis mühürlenecek
Ruhsatları askıya alınmıştı
En düşük emekli maaşı ne kadar olacak?
Uzmanı rakamı açıkladı
İşte suç ve yeni cezaları
10. Yargı Paketi komisyondan geçti
PSG, Şampiyonlar Ligi şampiyonu oldu
Paris sokakları savaş alanına döndü
Türkiye-Rusya-Ukrayna
Üçlü toplantı saat 13.00'te başlayacak
Zelenskiy Rusya'ya yapılan saldırıyı değerlendirdi
'En uzun menzilli operasyonumuz'
İşte kurban piyasası
Kurbanlık fiyatları ne kadar?
Sinop'ta acil serviste patlama
1 hemşire yaralandı
Rusya heyeti görüşmeler için İstanbul'a geldi
Görüşme Çırağan'da planlanıyor
İsrail, suçunu örtbas etmeye çalışıyor
Saldırıdan 15 saat sonra sahte video
Suudi Arabistan'dan sert 'Hac' önlemleri
75 bin kişi geri gönderildi
Süper Lig'de 2024-2025 sezonu sona erdi
İşte Avrupa kupalarına katılacak takımlar
Vahşeti genişletme talimatı
'Tüm araçları kullanın'
İstanbul'un enflasyonu açıklandı
Enflasyon Mayıs ayında yüzde 46,57 oldu
Bingöl'de deprem
4,4 büyüklüğündeki deprem paniğe neden oldu
Antalya'da 174 turistik tesis mühürlenecek
Ruhsatları askıya alınmıştı
En düşük emekli maaşı ne kadar olacak?
Uzmanı rakamı açıkladı
İşte suç ve yeni cezaları
10. Yargı Paketi komisyondan geçti
PSG, Şampiyonlar Ligi şampiyonu oldu
Paris sokakları savaş alanına döndü
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.