Bayram değil, seyran değil enişteler bizi niye öptü!

Son zamanlarda Türkiye'ye gerçekleştirilen üst düzey ziyaretler oldukça dikkat çekiyor. Önce İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, ardından Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve Almanya Şansölyesi Olaf Scholz... Ziyaret edenler özellikle İsrail ve Yunanistan olunca ister istemez "Neler oluyor?" sorusunu sormak durumunda kalıyoruz.

Eniştelerin(!) bizi neden öptüğü konusunda değerlendirme yapmadan önce, yapılan görüşmelerle ilgili bazı bilgi notlarını paylaşalım.

İsrail Cumhurbaşkanı Herzog'un Ankara'da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmesi 9 Mart Çarşamba günü gerçekleşti. Herzog, Erdoğan ile önce baş başa, ardından da heyetlerle birlikte görüşme yaptı. İsrail ile böyle üst düzey bir görüşme 2007'den bu yana ilk kez oluyor.

Görüşmelerin ardından ortak basın toplantısında iki liderin enerji konusunda yapılacak işbirliğine öncelik vermesi dikkat çekti. İsrail Cumhurbaşkanı'nın ziyaretiyle ilgili birçok yorum yapılsa da, esasen öncelikli açıklamanın "enerji" konusunda olması bizlere ciddi bir ipucu veriyor. Bu ziyaretin ardından kısa bir süre sonra önce Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve ardından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'in İsrail'e ziyaret gerçekleştireceğini açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Daha önce başlatılmış olan enerji konusundaki işbirliğini yeniden hayata geçirmek için bu bir fırsattır diye düşünüyorum" ifadelerini kullandı.

Erdoğan şunları belirtti: "Enerji ve enerji güvenliği alanlarında yürütülecek projelerde işbirliğine hazır olduğumuzu ifade ettim. Türkiye böylesi projeleri hayata geçirebilecek tecrübe ve kapasiteye sahiptir. Son günlerde bölgemizde yaşanan gelişmeler enerji güvenliğinin önemini bir kez daha ortaya koymuştur."

Bu arada İsrail basınında çıkan haberlere bakılırsa, İsrail sadece enerji konusuyla ilgilenmemiş, ajandasında Türk milletinden gizlenen başka konular da varmış.

"Türk milletinden gizlenen" diyorum, çünkü ne Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ne de yandaş medya basın organlarının haberlerinde böyle bir haber duymadık görmedik.

İbranice yayın yapan Zman Yisrael'e konuşan İsrailli bir yetkili, şu an İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde sergilenen 2 bin 700 yıllık Siloam Yazıtı'nın İsrail'e iade edileceğini belirtti.

İsrailli yetkililer uzun süredir antik eseri ülkelerine götürmek için uğraşıyor. 2017'de İsrail Kültür Bakanı Miri Regev, yazıt karşılığında iki fil teklif etmiş ancak öneri reddedilmişti. Söz konusu tarihi eser Kral Hezekiya'nın Kudüs'e inşa ettiği tünelin kanıtı olarak gösteriliyor. Bu tünel inşaatı İsrail'in Kudüs'le bağının çok eskiye dayandığının sembolü olarak görülüyor.

İsrail Kudüs'te gerçekleştirdiği işgali, Mescid-i Aksa'ya yaptıkları baskınları haklı gösterebilmek için kendince delil toplamaya devam ediyor. 

Niyetleri açık ve net... İslam ülkeleri yıllar önce Prof. Dr. Haydar Baş'ın teklifini hayata geçirmiş olsaydı, İsrail'in bütün bu işgal senaryoları boşa çıkacaktı. Prof. Dr. Baş, "Mescid-i Aksa tüm İslam aleminin başkenti olmalıdır" teklifinde bulunmuştu.

İsrail Cumhurbaşkanı'nın "enerji" merkezli ziyaretinden hemen sonra, Yunan Başbakanı Miçotakis Türkiye'ye geldi.

Miçotakis, 13 Mart Pazar günü Cumhurbaşkanı Erdoğan ile İstanbul'da bulunan Vahdettin Köşkü'nde bir araya geldi ve basına kapalı yapılan baş başa görüşme 2 saat sürdü.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre görüşmede, Türkiye-Yunanistan ilişkilerine dair konuların yanı sıra güncel jeopolitik gelişmeler ile Rusya-Ukrayna savaşının yansımaları dahil bölgesel ve uluslararası meseleler ele alındı.

Açıklamaya göre görüşmede, "Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısıyla değişen Avrupa güvenlik mimarisinde Türkiye ve Yunanistan'ın özel bir sorumluluk taşıdığına" işaret edildi ve "iki ülke arasında iş birliğinin artmasının ve pozitif gündeme odaklanmanın karşılıklı ve bölgesel faydaları üzerinde duruldu."

Ve üçüncü üst düzey görüşme ise Almanya Şansölyesi Scholz ile gerçekleşti. Scholz'un bu ziyareti Almanya'da bile "sürpriz" olarak kabul edildi.

Heinrich Böll Vakfı'nın Türkiye Temsilcisi Kristian Brakel, Scholz'un ziyaretinin siyasi gözlemciler için "biraz sürpriz olduğunu" söylerken, aslında ilk olarak Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock'un ziyaretinin beklendiğini söyledi.

Aralık ayında başbakanlığı Angela Merkel'den devralan Scholz, ilk dış ziyaretlerini AB'nin önde gelen ülkelerine, sonrasında ABD ve İsrail'e yapmıştı. Sosyal Demokrat Olaf Scholz'un başbakanlığında üç ay önce kurulan üçlü koalisyon hükümeti, Merkel döneminden farklı olarak, Türkiye'ye dönük daha eleştirel bir tutum takınması ile biliniyor.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Şansölye Olaf Scholz'un göreve gelmesinin ardından Türkiye'ye gerçekleştireceği bu ilk resmi ziyaret sırasında yapılacak görüşmelerde, Türkiye ve Almanya arasındaki ikili ilişkiler tüm veçheleriyle gözden geçirilecek; işbirliğinin daha da geliştirilmesine yönelik olarak atılabilecek adımlar ele alınacaktır. Temaslarda ikili ilişkilerin yanısıra, başta Ukrayna ve Türkiye-AB ilişkileri olmak üzere diğer güncel bölgesel ve uluslararası meseleler hakkında fikir teatisinde bulunulması da öngörülmektedir" denildi.

Detaylara bakıldığında üç ülke liderinin de ziyareti hem sürpriz hem de garip... 

Rusya-Ukrayna savaşının kızıştığı bugünlere denk gelmesi de elbette ki tesadüf değil...

Şimdi yaşanan bu gelişmelerle ilgili tahmini bir değerlendirme yapmamız gerekirse şunları ifade edebiliriz:

Bildiğiniz gibi, Doğu Akdeniz'de çıkartılan ve ismine "İsrail gazı" denilen doğalgazın Güney Rum Kesimi'nin bulunduğu bölgeden Yunanistan üzerinden Avrupa'ya taşınması düşünülüyordu. EastMed adı verilen bu projenin boru hatları için çalışmalar yapılmıştı ve ABD bu projenin güvenliğini üstlenmişti. 

Daha sonra ABD bu projeden çekildiğini açıkladı ve proje durdu.

Bugün yapılan görüşmeler ise, Doğu Akdeniz'den çıkartılan doğalgazın Türkiye üzerinden borularla Avrupa'ya taşınması için...

Peki, ABD, kendisi için EastMed projesi daha güvenli iken neden Türkiye üzerinden bu gaz akışını talep etmeye başladı?

Burada iki temel hedef olabilir: Birincisi Türkiye'yi Rusya ile karşı karşıya getirebilmek; ikincisi ise Türkiye ile Doğu Akdeniz'de yaşanan gerginliğin üstünü örtebilmek...

Başka hedefler olabilir ama bizim şimdilik tahmin edebildiklerimiz bunlar... 

Türkiye ne Rusya ile karşı karşıya gelebilecek adımlar atmalıdır, ne de Doğu Akdeniz'deki haklarından feragat etmelidir.

Burada büyük bir tuzak kokusu var, dikkatli olmalıyız.