BTP Gençlik Kampı analizi -14-

İman ve insan tezinin iman konusunu önceki makalede Prof. Dr. Haydar Baş Hocamızın İman ve İnsan eserinden alıntılar yaparak izah ettik. Bu makalemizde de insan konusunu izah edeceğiz.

İNSAN

İnsan, Cenab-ı Hakk'ın iradesinin yeryüzündeki tahakkukunu gerçekleştirmekle mükellef büyük bir varlıktır. Allah'ın yeryüzündeki halifesi olmak suretiyle kulluğunu ortaya koyması gereken bu yüce varlık, şerefli bir mahluktur. Onun büyüklüğü nefha-i ilâhîyye'ye mahal olmasından ve Hakk'ın O'ndaki tecellisindendir.

Beşer cihetiyle bir hiç olan, yokluğa mahkum olan insan, Allah Teala'nın kendisi için tayin ettiği yüce mevki ve gaye sebebiyle yaratılmışların en şereflisidir. Ancak insanı ve varoluş gayesini kavrayabilmek için, insanın yaratılışındaki nükteler ve hikmetleri kavramak gerekir.

Bilindiği gibi insan Bezmi Elestte önce ruh olarak yaratılmıştır. Bütün ruhlara Cenab-ı Hakk'ın, "Ben sizin Rabbiniz ve Hâlıkınız değil miyim?" şeklinde tecelli eden suali, "Sen bizim Rabbimiz ve Hâlikımızsın" diye cevap bulmuştu.

Bu husus Kur'an-ı Kerim'de şöyle anlatılır:

"Kıyamet gününde 'Biz bundan habersizdik' diyemeyesiniz diye Rabbin, zürriyetlerini çıkardı ve onları kendilerine şahit tuttu; dedi ki: 'Ben sizin Rabbiniz değil miyim? (Onlar da), 'evet (Rabbimiz olduğuna) şahit olduk' dediler." (Araf / 172)

Bu ayet-i kerime insan ruhunun fıtri olarak Allah'a yönelmek istediğini vurgulayan bir gerçektir. Ruhun itaatten yana olup Allah'a muhtaç olduğunu, huzurunun ancak Allah'a yönelmekle tahakkuk edeceğini anlatan bir hakikattir.

Daha sonra insan, çamur kalıbıyla inşa edilmiş ve bu kalıp, ruhla bütünleştirilmiştir. Orijinal ifadesiyle çamur kalıbına Cenab-ı Hak tarafından ruh üflenmiştir. İnsanın yaratılışı, yaratılış safhaları, kendisine verilen nimetler, ilahî emaneti yüklenişi...

Bütün bunların kulluk maksadıyla oluşu ve insanın Allah'a saygı duyması, itaat etmesi gerektiği Kur'an-ı Kerim' de anlatılır:

"Rabbin meleklere demişti ki: "'Ben çamurdan bir insan yaratacağım. Onun şeklini düzeltip ona ruhumdan üflediğim zaman, derhal ona secdeye kapanın.' Meleklerin hepsi bir bütün olarak secde ettiler. Yalnız iblis etmedi, büyüklük tasladı ve kâfirlerden oldu." (Sad / 71)

Şimdi de insanın geçirdiği safhalara bakalım: "O ki (önce) sizi topraktan, sonra nutfe (sperm) den, sonra kan pıhtısından yarattı. Ardından sizi çocuk olarak (annelerinizin karnından) çıkarıyor. Nitekim güçlü çağınıza eresiniz, sonra da ihtiyarlar olasınız diye yaşatıyor. İçinizden kimi de daha önce öldürülüyor. Tefekkür imkânı sağlayıcı belli süreye erişmeniz ve aklınızı kullanıp Allah'ın bundaki hikmetlerini anlamanız için böyle yapıyor." (Mümin / 67) (Dr. Haydar Baş / İman ve İnsan / Temmuz 1994 / sayfa 9-11)

(Devam edecek…)