Prof. Dr. Haydar Baş Hocamızın İman ve İnsan eserinden İnsan hakkındaki konu başlığı ile alakalı ayeti kerimeleri paylaşmaya devam ediyoruz:
"Andolsun biz, Ademoğullarına (güzel biçim, mizaç ve akli kabiliyetler vermek suretiyle) çok ikram ettik. Onları karada ve denizde (hayvanlar ve taşıtlar üzerinde) taşıdık. Onları güzel rızıklarla besledik ve onları yarattıklarımızın birçoğundan üstün kıldık." (İsra / 70)
"Onun ayetlerinden biri, sizi topraktan yaratmasıdır. Sonra (yeryüzüne) yayılan insanlar oluverdiniz." (Rum / 20)
"Ey insanlar, sizi bir erkek ve bir dişiden yarattık ve birbirinizi tanımanız için sizi, milletlere ve kabilelere ayırdık. Allah yanında en üstün olanınız en çok korunanınızdır. Allah bilendir, haberdar olandır." (Hucurat / 13)
"O'nun ayetlerinden biri de göklerin ve yerin yaratılması, dillerinizin ve renklerinizin değişik olmasıdır. Şüphesiz bunda bilenler için ibretler vardır." (Rum / 22)
Cenab-ı Hak, insanı yaratılış hikmeti istikametinde kendine, cennetine çağırıyor. Kulluğa, kulluğun nihaî gayesine davet ediyor:
"Ey huzura eren nefs! Allah senden razı ve sen de Allah'tan razı olarak Rabbine dön. İyi kullarım arasına gir. Cennetime gir." (Fecr / 27)
Ve insan bu çağrı istikametinde ilahi emaneti yüklenmiştir:
"Biz emaneti, göklere, yere ve dağlara sunduk, onu yüklenmekten kaçındılar. Onun mesuliyetinden korktular, onu insan yüklendi. Çünkü o, çok zalim ve çok cahildir. " (Ahzab / 72)
İnsan en azından bütün bu nimetler sebebiyle, bu üstünlük ve seçilmişlik halinden dolayı Allah'a şükretmeli, saygı duymalıdır: "Size ne oluyor ki, Allah için saygı göstermek istemiyorsunuz. Oysa O, sizi çeşitli merhaleler halinde yarattı." (Nuh / 14)
İnsan Allah'tan gelmiştir ve tekrar O'na dönecektir. Bu gerçek Kur'an-ı Kerim'de vurgulanır: "Biz Allah için varız ve Ona döneceğiz." (Bakara / 156)
O halde insan fıtratı Allah'ı arar ve O'nu ister. İnsanı başka hiçbir şey mutlu ve mutmain edemez." (Dr. Haydar Baş / İman ve İnsan / Temmuz 1994 / sayfa 10-11)
İMAN VE İNSAN TEZİNİN DAYANAK NOKTALARI
İman ve İnsan tezinin dayanak noktaları hakkında da kısaca bilgi vermemiz gerekiyor. Yine Hocamızın eserinden alıntılar yapacağız.
Tezin dayanak noktaları; arayış ve kutsal hasret gerçeği, İslam gerçeği olarak iki ana başlık altında değerlendirilecektir.
ARAYIŞ VE KUTSAL HASRET GERÇEĞİ
Mekân ve zaman boyutunun ötesinde vuku bulan bu oluş, zaman ve mekân boyutuyla sınırlı aklın kavramakta zorlanacağı bir hakikattir. Zira akıl, oluşa iştirak etmiş değildir. aklı aşan bu arayış gerçeği, bütün insanlarda ortak olan fıtri bir oluştur.
Ruhlar madde kalıbına girmede evvel yaratılmışlardır. Murad-ı İlahi böyle tecelli etmiş ve insan evvela mana (ruh) cevheri olarak halk edilmiştir. Bu varlığa ilk hitap "Ben sizin Rabbiniz değil miyim?" dir. (Araf / 172).
Böylece güzeller güzeline gerçeklerin gerçeğine canların cananına kara sevda bu seyir ve müşahede zevkinden başlamıştır." (Dr. Haydar Baş / İman ve İnsan / Temmuz 1994 / sayfa 21)
(Devam edecek…)
"Andolsun biz, Ademoğullarına (güzel biçim, mizaç ve akli kabiliyetler vermek suretiyle) çok ikram ettik. Onları karada ve denizde (hayvanlar ve taşıtlar üzerinde) taşıdık. Onları güzel rızıklarla besledik ve onları yarattıklarımızın birçoğundan üstün kıldık." (İsra / 70)
"Onun ayetlerinden biri, sizi topraktan yaratmasıdır. Sonra (yeryüzüne) yayılan insanlar oluverdiniz." (Rum / 20)
"Ey insanlar, sizi bir erkek ve bir dişiden yarattık ve birbirinizi tanımanız için sizi, milletlere ve kabilelere ayırdık. Allah yanında en üstün olanınız en çok korunanınızdır. Allah bilendir, haberdar olandır." (Hucurat / 13)
"O'nun ayetlerinden biri de göklerin ve yerin yaratılması, dillerinizin ve renklerinizin değişik olmasıdır. Şüphesiz bunda bilenler için ibretler vardır." (Rum / 22)
Cenab-ı Hak, insanı yaratılış hikmeti istikametinde kendine, cennetine çağırıyor. Kulluğa, kulluğun nihaî gayesine davet ediyor:
"Ey huzura eren nefs! Allah senden razı ve sen de Allah'tan razı olarak Rabbine dön. İyi kullarım arasına gir. Cennetime gir." (Fecr / 27)
Ve insan bu çağrı istikametinde ilahi emaneti yüklenmiştir:
"Biz emaneti, göklere, yere ve dağlara sunduk, onu yüklenmekten kaçındılar. Onun mesuliyetinden korktular, onu insan yüklendi. Çünkü o, çok zalim ve çok cahildir. " (Ahzab / 72)
İnsan en azından bütün bu nimetler sebebiyle, bu üstünlük ve seçilmişlik halinden dolayı Allah'a şükretmeli, saygı duymalıdır: "Size ne oluyor ki, Allah için saygı göstermek istemiyorsunuz. Oysa O, sizi çeşitli merhaleler halinde yarattı." (Nuh / 14)
İnsan Allah'tan gelmiştir ve tekrar O'na dönecektir. Bu gerçek Kur'an-ı Kerim'de vurgulanır: "Biz Allah için varız ve Ona döneceğiz." (Bakara / 156)
O halde insan fıtratı Allah'ı arar ve O'nu ister. İnsanı başka hiçbir şey mutlu ve mutmain edemez." (Dr. Haydar Baş / İman ve İnsan / Temmuz 1994 / sayfa 10-11)
İMAN VE İNSAN TEZİNİN DAYANAK NOKTALARI
İman ve İnsan tezinin dayanak noktaları hakkında da kısaca bilgi vermemiz gerekiyor. Yine Hocamızın eserinden alıntılar yapacağız.
Tezin dayanak noktaları; arayış ve kutsal hasret gerçeği, İslam gerçeği olarak iki ana başlık altında değerlendirilecektir.
ARAYIŞ VE KUTSAL HASRET GERÇEĞİ
Mekân ve zaman boyutunun ötesinde vuku bulan bu oluş, zaman ve mekân boyutuyla sınırlı aklın kavramakta zorlanacağı bir hakikattir. Zira akıl, oluşa iştirak etmiş değildir. aklı aşan bu arayış gerçeği, bütün insanlarda ortak olan fıtri bir oluştur.
Ruhlar madde kalıbına girmede evvel yaratılmışlardır. Murad-ı İlahi böyle tecelli etmiş ve insan evvela mana (ruh) cevheri olarak halk edilmiştir. Bu varlığa ilk hitap "Ben sizin Rabbiniz değil miyim?" dir. (Araf / 172).
Böylece güzeller güzeline gerçeklerin gerçeğine canların cananına kara sevda bu seyir ve müşahede zevkinden başlamıştır." (Dr. Haydar Baş / İman ve İnsan / Temmuz 1994 / sayfa 21)
(Devam edecek…)
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Uğur Kepekçi / diğer yazıları
- Hüseyin Baş Lozan’da oynanmak istenen İngiliz oyununu anlattı / 03.09.2025
- Zafer sadece savaşla değil, ekonomi ile de kazanıldı / 02.09.2025
- Ölüme hazırlık nasıl olur? / 01.09.2025
- Atatürksüz Zafer Bayramı kutlamanın anlamı olmaz / 30.08.2025
- Millete rağmen bir şey yapmak ayıptır günahtır / 29.08.2025
- Allah ile kulu arasındaki yakınlık / 28.08.2025
- Şüphesiz Rabbim duayı işitendir / 27.08.2025
- Her şeye rağmen hayra çağıranlardan olunuz / 26.08.2025
- İsrail vuruyor, dinli dinsiz bütün iktidarlar seyrediyor / 25.08.2025
- Kokuşmuş ve eskimiş siyasete mecbur değilsiniz / 24.08.2025
- Zafer sadece savaşla değil, ekonomi ile de kazanıldı / 02.09.2025
- Ölüme hazırlık nasıl olur? / 01.09.2025
- Atatürksüz Zafer Bayramı kutlamanın anlamı olmaz / 30.08.2025
- Millete rağmen bir şey yapmak ayıptır günahtır / 29.08.2025
- Allah ile kulu arasındaki yakınlık / 28.08.2025
- Şüphesiz Rabbim duayı işitendir / 27.08.2025
- Her şeye rağmen hayra çağıranlardan olunuz / 26.08.2025
- İsrail vuruyor, dinli dinsiz bütün iktidarlar seyrediyor / 25.08.2025
- Kokuşmuş ve eskimiş siyasete mecbur değilsiniz / 24.08.2025