Cari işlemler açığı yüzde 53,9 arttı
11.04.2006 00:00:00
Türkiye'de bu yılın Şubat ayında cari işlemler açığı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 53,9 oranında artarak 3 milyar 487 milyon dolar oldu.
Merkez Bankası, Şubat ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerini açıkladı.Buna göre, cari açıkta en büyük paya sahip olan dış ticaret açığı Şubat'ta, ödemeler dengesi tablosunda yer aldığı şekliyle, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 62,9 oranında artarak 3 milyar 152 milyon dolar olarak gerçekleşirken, net turizm gelirleri yüzde 19,4'lük artışla 326 milyon dolara ulaştı.
Böylece, Ocak-Şubat 2006 dönemi cari işlemler hesabı da, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 58,6 artışla 5 milyar 918 milyon dolar açık verdi.2005 yılının aynı döneminde cari işlemler hesabı 3 milyar 731 milyon dolar açık vermişti.Bu yılın Ocak-Şubat dönemi verilerine göre de dış ticaret dengesi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 62,3 artarak 5 milyar 703 milyon dolar tutarında açık verdi. Bu gelişme, ihracat (FOB) gelirlerinin yüzde 0,9 oranında artarak 10 milyar 750 milyon dolara yükselmesine rağmen, bavul ticaretinin yüzde 1,8 oranında azalarak 434 milyon dolara ve altın dahil ithalat (CIF) harcamalarının da yüzde 14,4 oranında artarak 17 milyar 775 milyon dolara yükselmesinden kaynaklandı.
Öte yandan, ödemeler dengesi bilançosunda net hata noksan kalemi kapsamında ise bu yılın Şubat ayında 170 milyon dolar, Ocak-Şubat döneminde ise 599 milyon dolar kaynağı belirsiz para girişi oldu. 2005 yılının Ocak-Şubat döneminde net hata noksan kalemi kapsamında kaynağı belirsiz para çıkışı tutarı 435 milyon dolar olarak gerçekleşmişti.
TURİZM GELİRLERİOcak-Şubat 2005 döneminde 653 milyon dolar fazla veren Hizmetler Dengesi kalemi, 2006 yılının aynı döneminde 535 milyon dolar fazla verdi. Bu düşüşte turizm, taşımacılık ve inşaat hizmetleri haricinde diğer hizmet kalemlerindeki (finansal hizmetler, diğer ticari hizmetler, resmi hizmetler ve diğer hizmetler) net çıkışlar etkili oldu. Yılın ilk iki ayı için yapılan tahminlere göre, turizm gelirlerinin bir önceki yılın Ocak-Şubat dönemine göre yüzde 2,7 artarak 1 milyar 272 milyon dolara ulaşması, turizm giderlerinin de yüzde 2 oranında artarak 499 milyon dolara yükselmesi bekleniyor. Bunun sonucunda söz konusu dönemde, net turizm gelirlerinin yüzde 3,2 artarak 773 milyon dolara ulaştığı tahmin edildi.
Hizmetler başlığının diğer önemli bir kalemi olan taşımacılık kalemi altında navlun giderlerinde net bazda bir önceki yılın aynı dönemine göre değişme olmazken, diğer taşımacılık kaleminden kaynaklanan net girişlerdeki artıştan dolayı net taşımacılık giderleri, 2005 yılının ilk iki ayına göre yüzde 21,2 azalarak 2006 yılında 156 milyon dolar olarak gerçekleşti.Taşımacılık, turizm ve inşaat hizmetleri dışında kalan diğer hizmet kalemlerinde 2005 yılının ilk iki ayında toplam 13 milyon dolar net giriş olmuşken, bu yılın Ocak-Şubat döneminde toplam 237 milyon dolar net çıkış oldu.
YATIRIM GELİRİ DENGESİ2005 yılının ilk iki ayında 1 milyar 29 milyon dolar net çıkışla sonuçlanan yatırım geliri kalemi, 2006 yılının aynı döneminde 951 milyon dolar net ödemeyle sonuçlandı.Bu yılın Şubat ayında yatırım geliri dengesi kaleminin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen net çıkışlar, sırasıyla 55 milyon, 159 milyon ve 415 milyon ABD Doları oldu.Bu yılın Ocak-Şubat döneminde uzun ve kısa vadeli kredilere ilişkin faiz giderleri, 2005 yılının aynı dönemine göre yüzde 5,7 oranında artarak 817 milyon dolar olarak gerçekleşti.
CARİ TRANSFERLERBir önceki yılın Ocak-Şubat dönemiyle karşılaştırıldığında cari transferler, 2006 yılının aynı döneminde yüzde 26,4 oranında artarak 201 milyon dolar oldu. Söz konusu dönemde, işçi gelirleri ve resmi transferlerden kaynaklanan girişler sırasıyla 135 milyon ve 66 milyon doları olarak hesaplandı.
DO?RUDAN YATIRIMLARBu yılın Ocak-Şubat döneminde finans hesaplarında gerçekleşen net sermaye girişi, 2005 yılının aynı dönemine göre yüzde 27,7 artarak 5 milyar 319 milyon dolar oldu.Doğrudan yatırımlar kalemi altında, Türkiye'deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları kredileri ve yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye'de gerçekleştirdikleri gayrimenkul alımlarını da içeren, yurtdışında yerleşik kişilerin yurtiçinde yaptıkları net yatırımlar, 2005 yılının Ocak-Şubat döneminde 559 milyon dolar olarak gerçekleşirken bu yılın aynı döneminde yüzde 30,1 azalarak 391 milyon dolara düştü.
Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, bu dönemde yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye'de gerçekleştirdikleri net gayrimenkul alımlarının 220 milyon dolar olacağı tahmin edilirken, Türkiye'deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları net kredi tutarı 31 milyon dolar olarak gerçekleşti.Yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında yaptıkları net yatırımlarla ilgili olarak, 2005 yılı Ocak-Şubat döneminde net 91 milyon dolar tutarında yeni yatırım yapılmışken, 2006 yılının aynı döneminde net 194 milyon dolar tasfiye gerçekleşti.
Sonuç itibariyle, 2006 yılının Ocak-Şubat döneminde doğrudan yatırımlar kaleminde gerçekleşen net girişler, bir önceki yıla oranla yüzde 25 artarak 468 milyon dolardan 585 milyon dolara yükseldi.
PORTFÖY YATIRIMLARIPortföy yatırımlarında 2005 yılının Ocak-Şubat döneminde 4 milyar 547 milyon doları olarak gerçekleşen net sermaye girişi, 2006 yılının aynı döneminde 3 milyar 280 milyon dolara düştü.Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, varlıklar başlığı altında, yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında menkul değer alım-satımları ile ilgili olarak, 2005 Ocak-Şubat döneminde 810 milyon dolar net alım gerçekleşirken, 2006 yılının aynı döneminde 133 milyon dolar net satım oldu.
Portföy yatırımları kaleminin yükümlülükler bölümünde Genel Hükümet, yurtdışında ihraç edilmiş tahvillerle ilgili olarak, Şubat ayında 85 milyon dolar tutarında anapara geri ödemesinde bulunarak Ocak-Şubat döneminde net 1 milyar 415 milyon dolar net borçlanma gerçekleştirdi.Yurtdışında yerleşik kişiler, Şubat ayında hisse senedi piyasasında 199 milyon dolar, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında da 813 milyon ABD Dolar tutarında net alım yaptı.Böylece, 2006 yılı Ocak-Şubat döneminde söz konusu piyasalarda sırasıyla 664 milyon ve 1 milyar 68 milyon dolar net alım yapıldı.
VARLIKLARBu bölümde yer alan ticari kredilerde, ihracat karşılığı yurtdışına açılan kredilerle ilgili olarak, 2005 yılı Ocak-Şubat döneminde 1 milyar 171 milyon dolar tutarında net kredi geri ödemesi olmuşken, 2006 yılının aynı döneminde 857 milyon dolar net geri ödeme gerçekleşti.Nakit kredilerde ise 2005 ve 2006 yılı Ocak-Şubat döneminde yurtdışı yerleşik kişilere sırasıyla 186 milyon ve 171 milyon dolar net kredi açıldı.Bankaların yurtdışı muhabirleri nezdindeki döviz varlıkları, 2005 yılının Ocak-Şubat döneminde 1 milyar 258 milyon dolar azalmışken, bu yılın aynı döneminde 372 milyon dolar arttı.
YÜKÜMLÜLÜKLERİthalat karşılığı sağlanan ticari krediler kaleminde 2005 yılının Ocak-Şubat döneminde toplam 450 milyon dolar, 2006 yılının aynı döneminde de 198 milyon dolar net geri ödeme yapıldı.2006 yılında uzun vadeli ticari kredilerle ilgili olarak 12 milyon dolar kullanım olmasına rağmen, kısa vadelilerde 210 milyon dolar net geri ödeme oldu.
Krediler kalemi incelendiğinde ise Uluslararası Para Fonu kredileriyle ilgili olarak Genel Hükümet, 2006 Şubat ayında 1 milyar 477 milyon dolar geri ödeme gerçekleştirerek, Ocak-Şubat döneminde toplam 1 milyar 634 milyon dolar net kredi geri ödemesi yaptı.Ocak-Şubat 2006 döneminde yurtdışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan sağladığı uzun vadeli kredi tutarı 238 milyon doları bulurken, gerçekleştirdiği geri ödeme 316 milyon dolar oldu.Bankacılık sektörü, bir önceki yılın Ocak-Şubat döneminde 154 milyon dolar net kredi geri ödemesi yapmışken, bu yılın aynı döneminde 1 milyar 57 milyon dolar net kredi kullanımında bulunuldu.
Diğer sektörlerin net kredi kullanımı ise, 2005 yılının ilk iki ayında 169 milyon dolar olmuşken, bu yılın ilk iki ayında 7 milyar 846 milyon dolara çıktı.Mevduat hesapları, 2005 yılı Ocak-Şubat döneminde net olarak 232 milyon dolar azalmışken, 2006 yılının aynı döneminde, Merkez Bankası nezdindeki kredi mektuplu döviz tevdiat ve süper döviz hesaplarının 105 milyon dolar azalmasına rağmen, bankalardaki mevduatın 210 milyon dolar artması sonucunda toplamda 105 milyon dolar arttı.
REZERV VARLIKLARFinans hesaplarının son kalemi olan rezerv varlıkların içinde bulunan resmi rezervler, 2005 yılı Ocak-Şubat döneminde 1 milyar 505 milyon dolar artmışken, 2006 yılı Ocak-Şubat döneminde, Şubat ayındaki 4 milyar 11 milyon dolar tutarındaki artışla birlikte, toplam 5 milyar 959 milyon dolar artış gösterdi.
Merkez Bankası, Şubat ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerini açıkladı.Buna göre, cari açıkta en büyük paya sahip olan dış ticaret açığı Şubat'ta, ödemeler dengesi tablosunda yer aldığı şekliyle, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 62,9 oranında artarak 3 milyar 152 milyon dolar olarak gerçekleşirken, net turizm gelirleri yüzde 19,4'lük artışla 326 milyon dolara ulaştı.
Böylece, Ocak-Şubat 2006 dönemi cari işlemler hesabı da, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 58,6 artışla 5 milyar 918 milyon dolar açık verdi.2005 yılının aynı döneminde cari işlemler hesabı 3 milyar 731 milyon dolar açık vermişti.Bu yılın Ocak-Şubat dönemi verilerine göre de dış ticaret dengesi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 62,3 artarak 5 milyar 703 milyon dolar tutarında açık verdi. Bu gelişme, ihracat (FOB) gelirlerinin yüzde 0,9 oranında artarak 10 milyar 750 milyon dolara yükselmesine rağmen, bavul ticaretinin yüzde 1,8 oranında azalarak 434 milyon dolara ve altın dahil ithalat (CIF) harcamalarının da yüzde 14,4 oranında artarak 17 milyar 775 milyon dolara yükselmesinden kaynaklandı.
Öte yandan, ödemeler dengesi bilançosunda net hata noksan kalemi kapsamında ise bu yılın Şubat ayında 170 milyon dolar, Ocak-Şubat döneminde ise 599 milyon dolar kaynağı belirsiz para girişi oldu. 2005 yılının Ocak-Şubat döneminde net hata noksan kalemi kapsamında kaynağı belirsiz para çıkışı tutarı 435 milyon dolar olarak gerçekleşmişti.
TURİZM GELİRLERİOcak-Şubat 2005 döneminde 653 milyon dolar fazla veren Hizmetler Dengesi kalemi, 2006 yılının aynı döneminde 535 milyon dolar fazla verdi. Bu düşüşte turizm, taşımacılık ve inşaat hizmetleri haricinde diğer hizmet kalemlerindeki (finansal hizmetler, diğer ticari hizmetler, resmi hizmetler ve diğer hizmetler) net çıkışlar etkili oldu. Yılın ilk iki ayı için yapılan tahminlere göre, turizm gelirlerinin bir önceki yılın Ocak-Şubat dönemine göre yüzde 2,7 artarak 1 milyar 272 milyon dolara ulaşması, turizm giderlerinin de yüzde 2 oranında artarak 499 milyon dolara yükselmesi bekleniyor. Bunun sonucunda söz konusu dönemde, net turizm gelirlerinin yüzde 3,2 artarak 773 milyon dolara ulaştığı tahmin edildi.
Hizmetler başlığının diğer önemli bir kalemi olan taşımacılık kalemi altında navlun giderlerinde net bazda bir önceki yılın aynı dönemine göre değişme olmazken, diğer taşımacılık kaleminden kaynaklanan net girişlerdeki artıştan dolayı net taşımacılık giderleri, 2005 yılının ilk iki ayına göre yüzde 21,2 azalarak 2006 yılında 156 milyon dolar olarak gerçekleşti.Taşımacılık, turizm ve inşaat hizmetleri dışında kalan diğer hizmet kalemlerinde 2005 yılının ilk iki ayında toplam 13 milyon dolar net giriş olmuşken, bu yılın Ocak-Şubat döneminde toplam 237 milyon dolar net çıkış oldu.
YATIRIM GELİRİ DENGESİ2005 yılının ilk iki ayında 1 milyar 29 milyon dolar net çıkışla sonuçlanan yatırım geliri kalemi, 2006 yılının aynı döneminde 951 milyon dolar net ödemeyle sonuçlandı.Bu yılın Şubat ayında yatırım geliri dengesi kaleminin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen net çıkışlar, sırasıyla 55 milyon, 159 milyon ve 415 milyon ABD Doları oldu.Bu yılın Ocak-Şubat döneminde uzun ve kısa vadeli kredilere ilişkin faiz giderleri, 2005 yılının aynı dönemine göre yüzde 5,7 oranında artarak 817 milyon dolar olarak gerçekleşti.
CARİ TRANSFERLERBir önceki yılın Ocak-Şubat dönemiyle karşılaştırıldığında cari transferler, 2006 yılının aynı döneminde yüzde 26,4 oranında artarak 201 milyon dolar oldu. Söz konusu dönemde, işçi gelirleri ve resmi transferlerden kaynaklanan girişler sırasıyla 135 milyon ve 66 milyon doları olarak hesaplandı.
DO?RUDAN YATIRIMLARBu yılın Ocak-Şubat döneminde finans hesaplarında gerçekleşen net sermaye girişi, 2005 yılının aynı dönemine göre yüzde 27,7 artarak 5 milyar 319 milyon dolar oldu.Doğrudan yatırımlar kalemi altında, Türkiye'deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları kredileri ve yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye'de gerçekleştirdikleri gayrimenkul alımlarını da içeren, yurtdışında yerleşik kişilerin yurtiçinde yaptıkları net yatırımlar, 2005 yılının Ocak-Şubat döneminde 559 milyon dolar olarak gerçekleşirken bu yılın aynı döneminde yüzde 30,1 azalarak 391 milyon dolara düştü.
Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, bu dönemde yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye'de gerçekleştirdikleri net gayrimenkul alımlarının 220 milyon dolar olacağı tahmin edilirken, Türkiye'deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları net kredi tutarı 31 milyon dolar olarak gerçekleşti.Yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında yaptıkları net yatırımlarla ilgili olarak, 2005 yılı Ocak-Şubat döneminde net 91 milyon dolar tutarında yeni yatırım yapılmışken, 2006 yılının aynı döneminde net 194 milyon dolar tasfiye gerçekleşti.
Sonuç itibariyle, 2006 yılının Ocak-Şubat döneminde doğrudan yatırımlar kaleminde gerçekleşen net girişler, bir önceki yıla oranla yüzde 25 artarak 468 milyon dolardan 585 milyon dolara yükseldi.
PORTFÖY YATIRIMLARIPortföy yatırımlarında 2005 yılının Ocak-Şubat döneminde 4 milyar 547 milyon doları olarak gerçekleşen net sermaye girişi, 2006 yılının aynı döneminde 3 milyar 280 milyon dolara düştü.Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, varlıklar başlığı altında, yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında menkul değer alım-satımları ile ilgili olarak, 2005 Ocak-Şubat döneminde 810 milyon dolar net alım gerçekleşirken, 2006 yılının aynı döneminde 133 milyon dolar net satım oldu.
Portföy yatırımları kaleminin yükümlülükler bölümünde Genel Hükümet, yurtdışında ihraç edilmiş tahvillerle ilgili olarak, Şubat ayında 85 milyon dolar tutarında anapara geri ödemesinde bulunarak Ocak-Şubat döneminde net 1 milyar 415 milyon dolar net borçlanma gerçekleştirdi.Yurtdışında yerleşik kişiler, Şubat ayında hisse senedi piyasasında 199 milyon dolar, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında da 813 milyon ABD Dolar tutarında net alım yaptı.Böylece, 2006 yılı Ocak-Şubat döneminde söz konusu piyasalarda sırasıyla 664 milyon ve 1 milyar 68 milyon dolar net alım yapıldı.
VARLIKLARBu bölümde yer alan ticari kredilerde, ihracat karşılığı yurtdışına açılan kredilerle ilgili olarak, 2005 yılı Ocak-Şubat döneminde 1 milyar 171 milyon dolar tutarında net kredi geri ödemesi olmuşken, 2006 yılının aynı döneminde 857 milyon dolar net geri ödeme gerçekleşti.Nakit kredilerde ise 2005 ve 2006 yılı Ocak-Şubat döneminde yurtdışı yerleşik kişilere sırasıyla 186 milyon ve 171 milyon dolar net kredi açıldı.Bankaların yurtdışı muhabirleri nezdindeki döviz varlıkları, 2005 yılının Ocak-Şubat döneminde 1 milyar 258 milyon dolar azalmışken, bu yılın aynı döneminde 372 milyon dolar arttı.
YÜKÜMLÜLÜKLERİthalat karşılığı sağlanan ticari krediler kaleminde 2005 yılının Ocak-Şubat döneminde toplam 450 milyon dolar, 2006 yılının aynı döneminde de 198 milyon dolar net geri ödeme yapıldı.2006 yılında uzun vadeli ticari kredilerle ilgili olarak 12 milyon dolar kullanım olmasına rağmen, kısa vadelilerde 210 milyon dolar net geri ödeme oldu.
Krediler kalemi incelendiğinde ise Uluslararası Para Fonu kredileriyle ilgili olarak Genel Hükümet, 2006 Şubat ayında 1 milyar 477 milyon dolar geri ödeme gerçekleştirerek, Ocak-Şubat döneminde toplam 1 milyar 634 milyon dolar net kredi geri ödemesi yaptı.Ocak-Şubat 2006 döneminde yurtdışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan sağladığı uzun vadeli kredi tutarı 238 milyon doları bulurken, gerçekleştirdiği geri ödeme 316 milyon dolar oldu.Bankacılık sektörü, bir önceki yılın Ocak-Şubat döneminde 154 milyon dolar net kredi geri ödemesi yapmışken, bu yılın aynı döneminde 1 milyar 57 milyon dolar net kredi kullanımında bulunuldu.
Diğer sektörlerin net kredi kullanımı ise, 2005 yılının ilk iki ayında 169 milyon dolar olmuşken, bu yılın ilk iki ayında 7 milyar 846 milyon dolara çıktı.Mevduat hesapları, 2005 yılı Ocak-Şubat döneminde net olarak 232 milyon dolar azalmışken, 2006 yılının aynı döneminde, Merkez Bankası nezdindeki kredi mektuplu döviz tevdiat ve süper döviz hesaplarının 105 milyon dolar azalmasına rağmen, bankalardaki mevduatın 210 milyon dolar artması sonucunda toplamda 105 milyon dolar arttı.
REZERV VARLIKLARFinans hesaplarının son kalemi olan rezerv varlıkların içinde bulunan resmi rezervler, 2005 yılı Ocak-Şubat döneminde 1 milyar 505 milyon dolar artmışken, 2006 yılı Ocak-Şubat döneminde, Şubat ayındaki 4 milyar 11 milyon dolar tutarındaki artışla birlikte, toplam 5 milyar 959 milyon dolar artış gösterdi.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
