Cilt yanıkları nasıl tedavi edilir?
Cilt yanıkları ve tedavileri hakkında önemli bilgiler veren Dermatoloji Uzmanı Dr. Mehmet Ateş, “Yanık bakımında özen gösterilmesi gereken en önemli unsurlardan bir diğeri ise yanığı güneş ışığından uzak tutmaktır” dedi
14.07.2020 20:10:00
Dermatoloji (Cildiye) Uzmanı Mehmet Ateş, yanıkların ısı, güneş, elektrik ya da çeşitli kimyasallara maruz kalma sonucunda oluştuğunu belirtti.
Yanıkların, doku hasarı olduğunu belirten Uzm. Dr. Ateş, küçük ve yüzeysel yanıklarda evde uygulanabilecek müdahalelerle yanıkların biraz da olsa hafifleyebileceğini ifade etti. Ateş, yanığın geniş bir bölgeyi kapladığı ya da derin dokuları etkilediği durumlarda ise acil olarak bir sağlık kurumuna başvurulması gerektiğinin altını çizdi.
Yanık tedavileri ile ilgili de bilgi veren Ateş, "Birinci ve ikinci derece yanıkların çapları yaklaşık 6 -7 cm'den küçük ise evde tedavi edilebilir. Yanık acısını geçirebilecek ve yanığın mikrop kapmasını engelleyebilecek, evde yapılabilecek başlıca müdahalelerden kısaca bahsetmek gerekirse küçük bir yanık yaşadığınızda yapmanız gereken ilk şey yaklaşık 20 dakika boyunca yanık alanın üzerine serin su uygulamaktır. Daha sonra yanmış bölgeyi yumuşak sabun ve su ile yıkayabilirsiniz. Yanık bölgeye uygulanan serin bir kompres veya temiz ıslak bez ağrıyı ve şişmeyi hafifletmeye yardımcı olur. Serin kompresleri 5-15 dakikalık aralıklarla uygulayabilirsiniz. Aşırı soğuk kompresleri kullanmak yanıkları daha fazla tahriş edebilir. Antibiyotikli merhemler ve kremler enfeksiyonları önlemede etkilidir. Yanıklarınıza antibiyotik içeren, yanık için satılan özel bir merhem uygulayabilir ve steril gazlı bez ile bu kısmı örtebilirsiniz. Steril gazlı bezler, bu amaç için oldukça uygun olan pansuman yardımcılarıdır" dedi.
'Yanığı güneş ışığından uzak tutmak gerek'
Yanık vakalarında yarayı güneş ışığından uzak tutmanın önemine de değinen Ateş, "Yanık bakımında özen gösterilmesi gereken en önemli unsurlardan bir diğeri ise yanığı güneş ışığından uzak tutmaktır. Maalesef, yanık iyileşmeye başladığında atlanan ya da önemsenmeyen bu faktör, yanık bölgenin daha geç iyileşmesine ya da iyileşirken iz bırakmasına neden olabilir.
Dışarı çıkacağınız zaman yanık bölgeyi hava alan hafif bir kumaş ile örtebilirsiniz. Yanık oluştuktan birkaç saat sonra, cildinizde blister de denen içi su dolu kabarcıklar gözlemleyebilirsiniz. Blisterleri kesinlikle patlatmayın ve onlara dokunmamaya çalışın çünkü bu durum enfeksiyona neden olabilir. Yanığınız nedeniyle oluşan kabarcıklar konusunda endişeleriniz varsa bir uzmana danışabilirsiniz" ifadelerini kullandı.
'Ağrı kesici kullanılabilir'
Yanık yaralarında ağrı olması durumunda ağrı kesici kullanılabileceğini de ifade eden Ateş, "Hafif yanıklar da bulundukları bölgelere göre ağrı ve acıya sebep olabilir. Bu amaçla ağrı kesicileri kullanabilirsiniz. Bu tip ağrı kesicileri kullanırken, kullandığınız diğer ilaçlar varsa etkileşim göstermemesine ve günlük dozajına dikkat etmelisiniz" ifadelerine yer verdi.
Yanık yaralarının dereceleri hakkında da bilgi veren Ateş, "Yanığın derecesinin tespiti uygulanacak tedavi için oldukça önemlidir. Alan olarak küçük olan ve sadece cildin dış tabakasını (epidermis) etkileyen yanıklar birinci derece yanıklardır. Hem epidermisi, hem de ikinci deri tabakasını (dermis) etkileyen yanıklar ikici derece yanık sınıfına dahil olmaktadır. Kabarcıklar gelişebilir ve ağrı şiddetli olabilir.
Derin ikinci derece yanıklar, yara izine neden olabilir. Bilindiği üzere cildin altında bir yağ tabakası mevcuttur. Bu tip yanıklarda yanığın etkisi cildi aşar ve bu yağ tabakasına ulaşır. Üçüncü derece yanıklar, sinirleri yok ederek bölgede hissizliğe ya da uyuşmaya neden olabilir. Acil tıbbi müdahale gerektirir. Dördüncü derece yanıklar ise kemik ve eklemlere kadar işleyen yanıklardır. Mutlaka acil tıbbi müdahale gerektiren bir yanık türüdür" diye konuştu.
'Vaka sayısında artış var'
Acil servislerde, evde yanlış yapılan yanık müdahaleleri nedeniyle vaka sayılarında artış olduğuna da değinen Cildiye Uzmanı Ateş, yanığa iyi geldiği düşünülen ama aslında yanıkları tedavi etmek yerine durumlarını daha da kötüleştirebilecek ürünlerden uzak durulması gerektiğini kaydetti. Evde yanık olan bölgeye diş macunu, tereyağ, yumurta akı gibi maddeler bakteri ve enfeksiyon riski barındırması ve alerjik reaksiyona sebep olabileceği düşünülerek bu tür maddelerin yanık olan bölgeden özellikle uzak tutulması gerektiğine dikkat çekti. İHA
Yanıkların, doku hasarı olduğunu belirten Uzm. Dr. Ateş, küçük ve yüzeysel yanıklarda evde uygulanabilecek müdahalelerle yanıkların biraz da olsa hafifleyebileceğini ifade etti. Ateş, yanığın geniş bir bölgeyi kapladığı ya da derin dokuları etkilediği durumlarda ise acil olarak bir sağlık kurumuna başvurulması gerektiğinin altını çizdi.
Yanık tedavileri ile ilgili de bilgi veren Ateş, "Birinci ve ikinci derece yanıkların çapları yaklaşık 6 -7 cm'den küçük ise evde tedavi edilebilir. Yanık acısını geçirebilecek ve yanığın mikrop kapmasını engelleyebilecek, evde yapılabilecek başlıca müdahalelerden kısaca bahsetmek gerekirse küçük bir yanık yaşadığınızda yapmanız gereken ilk şey yaklaşık 20 dakika boyunca yanık alanın üzerine serin su uygulamaktır. Daha sonra yanmış bölgeyi yumuşak sabun ve su ile yıkayabilirsiniz. Yanık bölgeye uygulanan serin bir kompres veya temiz ıslak bez ağrıyı ve şişmeyi hafifletmeye yardımcı olur. Serin kompresleri 5-15 dakikalık aralıklarla uygulayabilirsiniz. Aşırı soğuk kompresleri kullanmak yanıkları daha fazla tahriş edebilir. Antibiyotikli merhemler ve kremler enfeksiyonları önlemede etkilidir. Yanıklarınıza antibiyotik içeren, yanık için satılan özel bir merhem uygulayabilir ve steril gazlı bez ile bu kısmı örtebilirsiniz. Steril gazlı bezler, bu amaç için oldukça uygun olan pansuman yardımcılarıdır" dedi.
'Yanığı güneş ışığından uzak tutmak gerek'
Yanık vakalarında yarayı güneş ışığından uzak tutmanın önemine de değinen Ateş, "Yanık bakımında özen gösterilmesi gereken en önemli unsurlardan bir diğeri ise yanığı güneş ışığından uzak tutmaktır. Maalesef, yanık iyileşmeye başladığında atlanan ya da önemsenmeyen bu faktör, yanık bölgenin daha geç iyileşmesine ya da iyileşirken iz bırakmasına neden olabilir.
Dışarı çıkacağınız zaman yanık bölgeyi hava alan hafif bir kumaş ile örtebilirsiniz. Yanık oluştuktan birkaç saat sonra, cildinizde blister de denen içi su dolu kabarcıklar gözlemleyebilirsiniz. Blisterleri kesinlikle patlatmayın ve onlara dokunmamaya çalışın çünkü bu durum enfeksiyona neden olabilir. Yanığınız nedeniyle oluşan kabarcıklar konusunda endişeleriniz varsa bir uzmana danışabilirsiniz" ifadelerini kullandı.
'Ağrı kesici kullanılabilir'
Yanık yaralarında ağrı olması durumunda ağrı kesici kullanılabileceğini de ifade eden Ateş, "Hafif yanıklar da bulundukları bölgelere göre ağrı ve acıya sebep olabilir. Bu amaçla ağrı kesicileri kullanabilirsiniz. Bu tip ağrı kesicileri kullanırken, kullandığınız diğer ilaçlar varsa etkileşim göstermemesine ve günlük dozajına dikkat etmelisiniz" ifadelerine yer verdi.
Yanık yaralarının dereceleri hakkında da bilgi veren Ateş, "Yanığın derecesinin tespiti uygulanacak tedavi için oldukça önemlidir. Alan olarak küçük olan ve sadece cildin dış tabakasını (epidermis) etkileyen yanıklar birinci derece yanıklardır. Hem epidermisi, hem de ikinci deri tabakasını (dermis) etkileyen yanıklar ikici derece yanık sınıfına dahil olmaktadır. Kabarcıklar gelişebilir ve ağrı şiddetli olabilir.
Derin ikinci derece yanıklar, yara izine neden olabilir. Bilindiği üzere cildin altında bir yağ tabakası mevcuttur. Bu tip yanıklarda yanığın etkisi cildi aşar ve bu yağ tabakasına ulaşır. Üçüncü derece yanıklar, sinirleri yok ederek bölgede hissizliğe ya da uyuşmaya neden olabilir. Acil tıbbi müdahale gerektirir. Dördüncü derece yanıklar ise kemik ve eklemlere kadar işleyen yanıklardır. Mutlaka acil tıbbi müdahale gerektiren bir yanık türüdür" diye konuştu.
'Vaka sayısında artış var'
Acil servislerde, evde yanlış yapılan yanık müdahaleleri nedeniyle vaka sayılarında artış olduğuna da değinen Cildiye Uzmanı Ateş, yanığa iyi geldiği düşünülen ama aslında yanıkları tedavi etmek yerine durumlarını daha da kötüleştirebilecek ürünlerden uzak durulması gerektiğini kaydetti. Evde yanık olan bölgeye diş macunu, tereyağ, yumurta akı gibi maddeler bakteri ve enfeksiyon riski barındırması ve alerjik reaksiyona sebep olabileceği düşünülerek bu tür maddelerin yanık olan bölgeden özellikle uzak tutulması gerektiğine dikkat çekti. İHA
