Devlet faize çalışıyor

Devlet, bu yılın ilk dokuz aylık döneminde günde ortalama 117 milyon dolar faiz ödemesi gerçekleştirdi. Ekonomide yaşanan daralmanın etkisiyle hedeflenen bütçe gelirine ulaşamayan hükümet, yüzde 6.5'lik faiz dışı fazla hedefini tutturulabilmek için dolaylı vergi artışına dayalı "önlem paketi"ni gündemine alırken, Hazine yılbaşından bu yana faiz yükümlülüğünü düzenli biçimde yerine getirdi. Geçen yılın ikinci yarısında yükselen faizler nedeniyle iç borçlanmanın daha yüksek maliyetle gerçekleştirilmesinin bu yılın aynı dönemine yansıyan etkisiyle giderek artan faiz ödemeleriyle, bütçeye yılın tümü için konulan ödeneğin yüzde 81'i ilk dokuz ayda tüketildi.Dokuz ayda 32 milyar dolar ödendiBu yıl Ocak-Eylül döneminde toplam faiz ödemeleri 42 milyar 771.6 milyon YTL'ye (31.9 milyar dolar) ulaştı. İç talep daralmasına bağlı olarak dolaylı vergi tahsilatının yavaşlaması sonucu toplam vergi gelirlerindeki artışın yüzde 5.5'te kaldığı anılan dönemde, faiz ödemelerindeki artış ise yüzde 13.7'ye ulaştı.Buna göre dokuz aylık dönemde saatte yaklaşık 5 milyon, günde ortalama 117 milyon, haftada 1 milyar 97 milyon ve ayda 4 milyar 700 milyon dolar faiz ödemesi gerçekleştirildi.Ödenek yetmeyecekDokuz aylık dönemde gerçekleştirilen faiz ödemelerinin 31.8 milyarı piyasa, 4.9 milyarı da kamu kuruluşlarına olmak üzere 36.7 milyar YTL'lik bölümünü iç borçlar için yapıldı. Aynı dönemde dış borç faiz ödemeleri 5.3 milyar, iskonto giderleri de 650 milyon YTL düzeyinde gerçekleşti. Bütçeye yılın tümü için konulan piyasa iç borç faizi ödeneklerinin yüzde 85'i, kamu kuruluşlarına yapılacak ödemeler için ayrılan ödeneğin yüzde 81'i, dış borç faiz ödeneğinin yüzde 63'ü, iskonto giderleri için ayrılan ödeneğin yüzde 75'i ilk dokuz ayda tüketildi. Toplam faiz ödeneğinde dokuz aylık kullanım oranı yüzde 81 düzeyinde gerçekleşti. 2007 bütçesine faiz ödemeleri için 52.9 milyar YTL ödenek konulmuştu. İlk dokuz ayda faiz servisinin 42.8 milyar YTL'ye ulaşması, bu ödeneğin aşılacağını gösterdi.Faizin vergi gelirine oranı yükseldiBaşlıca özelleştirmeler yoluyla olmak üzere kaydedilen bir kerelik gelirlerin etkisiyle, bütçe gelirleri artırılarak açık aşağı çekilirken, temel gelir kaynağı olan vergide ise artışın yavaş kaldığı gözlendi. Bu nedenle temel parametre kabul edilen faiz ödemelerinin vergi gelirine oranı yükseldi. Faiz ödemelerinin yüzde 13,7 arttığı dokuz aylık dönemde, vergi gelirleri ise yüzde 5,5'lik bir artışla 111 milyar 657 milyon YTL oldu. Böylece faiz ödemelerinin vergi gelirine oranı yüzde 38.3'e çıktı. 2003 yılında yüzde 70'e yaklaşan faiz yükünün vergi gelirine oranı, kamu maliyesinde izleyen dönemde sağlanan göreli iyileşmeyle 2006 yılının tümünde yüzde 33'e kadar çekilmişti.