Rusya'nın Karadeniz kıyısındaki Soçi kenti Suriye krizi bağlamında yoğun bir diplomasi trafiğine sahne oluyor.

Son zamanlarda adını sıkça duyduğumuz Soçi'de bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suriye krizini masaya yatıracakları önemli bir görüşme gerçekleştirecek. Bu üst düzey buluşmadan önce Soçi'de peşpeşe iki önemli görüşme gerçekleşti.



Bunlardan biri Türkiye, Rusya ve İran genelkurmay başkanlarının görüşmesiydi. Zamanlamasıyla da dikkat çeken üç ülkenin komutanları önemli bir anlaşmayla Soçi'den ayrıldı. Pazartesi günü gerçekleşen diğer görüşme ise çok daha dikkat çekici. Bugün Türkiye ve İranlı mevkıdaşlarını Soçi'de misafir edecek olan Putin, hafta başında Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ı kentte ağırladı.

4 Saat süren ve medyadan gizli tutulan Esad ülkesine döndükten sonra açıklanan Putin-Esad görüşmesinde Suriye krizine siyasi çözüm konusu ve Astana sürecinin ele alındığı açıklandı.



Putin-Esad buluşması bağlamında Kremlin'den yapılan açıklamada, Esad'ı Suriye'de terörle mücadelede elde edilen başarılar nedeniyle tebrik eden Putin'in "Suriye halkı çok zor zamanlardan geçti ve adım adım teröristlerin kaçınılmaz yok oluşuna doğru ilerliyoruz" ifadelerini kullandığı kaydedildi. Görüşmede Putin şunları söyledi: "Sayın Cumhurbaşkanı, Çarşamba günü burada Türkiye Cumhurbaşkanı ve İran Cumhurbaşkanı ile bir görüşmem olacak. Sizinle de bir görüşme yapmak üzere anlaştık. En önemli konu tabii ki Suriye'de uzun vadeli barış sürecine geçmektir. Belirttiğim partnerler dışında, Irak, Amerika, Mısır, Suudi Arabistan ve Ürdün gibi ülkelerle aktif bir şekilde çalışıyoruz. Bu partnerlerle sürekli temas içerisindeyiz."

Çözüm yolunda çabaları için Putin'e teşekkür eden Esad, "terörizme karşı zafer kazanıldıktan sonra Suriye'nin egemenliği ve toprak bütünlüğü esasında politik çözüm sürecine geçildiğini" söyledi.

Komutanlar Soçi'de anlaştı

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ruhani ve Putin'in bugün buluşacağı Soçi'de dün ise Rusya Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov, Türk ve İranlı mevkidaşları Hulusi Akar ile Muhammed Bakıri'yle bir araya geldi.

Üç ülkenin genelkurmay başkanları Suriye'de DEAŞ ve Fetih El Şam'a (eski adı El Nusra) son verecek adımlar üzerinde anlaştı. Rusya Savunma Bakanlığı görüşmeye ilişkin yaptığı açıklamada Rusya, Türkiye ve İran Genelkurmay başkanlarının Rusya'nın Soçi kentinde bir araya gelerek, Suriye'de DEAŞ ve Fetih el Şam militanlarının varlığına son vermek için somut adımlar üzerinde anlaştıklarını duyurdu. Üçlü toplantıda ayrıca, Suriye'nin İdlib bölgesindeki gerilimi azaltma bölgesinde koordinasyon seviyesini artıracak önlemler üzerinde anlaşıldı.

Erdoğan, Ruhani ve Putin'in bugün yapacağı görüşme öncesinde gerçekleşen buluşmada Suriye'deki askeri operasyonlarının aktif safhasının tamamlanmakta olduğunu belirten Rusya Genelkurmay Başkanı Gerasimov, Akar ve Bakıri'ye hitaben, "Sizlerin ortak çabalarıyla Suriye'de pek çok şey başardık. En önemlisi, Suriye'nin egemenliği ve topraksal bütünlüğü korundu, iç savaş durduruldu, barışçıl hayatın yeniden kurulması ve göçmenlerin evlerine geri dönmesi için gereken koşullar yaratıldı" dedi. 

Üst düzey ilk buluşma

Önceki gün Beşar Esad ile Putin'in görüştüğü, dün ise Rusya, İran ve Türkiye genelkurmay başkanlarının bir araya geldiği Soçi'de bugün ise Rusya, Türkiye ve İran liderlerinin gerçekleştireceği üçlü zirve gerçekleşecek.



Rusya, Türkiye ve İran, Suriye'de gerilimi azaltma bölgelerinin kurulduğu çatışmasızlık düzenlemesinin garantör ülkeleri konumunda. Soçi'de bugün yapılacak bu üçlü zirve önemli. Zira bu görüşme üç garantör ülke arasında gerçekleştirilen ilk en üst düzey görüşme olacak. Putin'le görüşmesinde, "Biz geçmişe bakmak istemiyoruz. Siyasi barış sürecinde isteyen herkesle diyalog kurmaya hazırım" mesajı veren Suriye lideri Esad ile siyasi sürecin nasıl devam edeceği bu görüşmede belirlenecek.

Masadaki kritik bir diğer konu ise müzakerelerden muhatap alınacak Suriye'deki muhalif gruplar arasında PYD/YPG'nin olup olmayacağı konusu. Türkiye, bu konuda tutumunu net ortaya koymuş durumda.

Soçi'de Türkiye'nin PYD/YPG konusundaki talebinin Rusya tarafından karşılanabileceği, ancak buna karşılık Suriye meşru hükümetiyle Türkiye arasındaki diyalog kanallarının resmen açılmasının istenebileceği tahmin ediliyor. Bu tahminler doğru çıkarsa bugün gerçekleşecek Soçi zirvesi, sürpriz bir şekilde Türkiye ile Suriye arasında diplomatik ilişkilerinin yeniden başladığı yepyeni dönemin kapıları açılabilir.

YENİ MESAJ/HABER MERKEZİ