Eğitim yılı yeni ama...

Yeni bir eğitim öğretim yılı daha başlıyor. Ama aslında sadece yıl yeni, gerisi aynı eski düzen. Değişen şeyler yok mu? Elbette var. Örneğin bu yıl sömestre tatili dışında iki ara tatil daha olacak. Bazı derslerin haftalık ders saatleri azaldı, kimisi seçmeli oldu falan ama sonuçta değişen pek de bir şey yok. Örneğin geçtiğimiz hafta öğretmenlerin seminer dönemiydi. Güya eğitim öğretim yılına her anlamda hazırlık, yeni bir şeyler öğrenme haftasıydı. Ama yine çay kahve içilip, kahvaltı yapılan, sohbet edilen bir hafta olmanın ötesine geçemedi. Hala temizlik görevlisi eksikliğinden dolayı doğru dürüst temizlenememiş, hala idari kadro ataması yapılmamış okullar var. Daha da bir sürü şey sayılabilir. 

Diğer taraftan Eğitim-Bir-Sen'in yaptığı bir araştırmaya göre liseyi bitirene kadar bir öğrencinin ailesine masrafı 120 bin TL olarak açıklandı. Bu öğrencinin devlete maliyeti ise yaklaşık 110 bin TL. Yani toplamda 230 bin TL harcanıyor bir öğrencinin liseden mezun olabilmesi için. Bu öğrenci eğer devlet üniversitesi kazanamaz da vakıf üniversitelerinden birine yerleşirse bunun maliyeti de 4 yıl için 300 bin lirayı buluyor. Toplamda 530 bin TL. İnsan düşünmeden edemiyor. Bu parayla bir iş kursam ve çocuğuma bıraksam acaba daha iyi bir hayatı mı olur? Zira mezun olduktan sonra iş bulamama ihtimali çok yüksek. Günümüzde her dört gençten biri işsiz. Eğer devlet dairelerinden birinde iş bulmak isterse de KPSS'ye girmesi ve kazanması gerekiyor. Bunun için de büyük ihtimalle yine kursa gitmesi ve yine masraf edilmesi gerekiyor. KPSS'den 80-90 gibi puanlar alsa da yine de atanamayabilir. Atananlar ise açlık sınırının biraz üstü, yoksulluk sınırının bayağı altında bir memur maaşı ile geçinmeye çalışıyorlar.

Ki bu kadar masraf edilip bu kadar yıl eğitim gören öğrencilerin üniversite sınavı ya da KPSS tarzı sınavlardaki başarıları da içler acısı. Bu kadar zaman, emek ve para harcanarak, bu uğurda psikolojilerimizi ailece ve öğretmenler olarak alt üst ederek geldiğimiz noktada insan ciddi sorgulamalara giriyor. Yanlışlık nerede? Neden olmuyor? Bu tabloda ülkesini sevmeyen, devletine güvenmeyen gençler yabancı ülkelere kapağı atıp daha iyi bir hayatın hayaliyle yaşıyorlar. Farklı açılardan da bakmak mümkün. Örneğin din eğitimine son yıllarda çok önem veriyoruz. İmam Hatip liseleri açıyoruz. Üniversite sınavında bile din dersinden soru soruyoruz ama gençlerimiz arasında deizm hızla yayılıyor. Dershaneler öğrencileri olumsuz etkiliyor deyip kapatıyoruz, ama sınavlar hala duruyor, yerlerine temel lise açıyoruz, bugün gelinen noktada başarısızlığın daha da arttığını görüyoruz ve bu liseler şu an bir bir kapanıyor. Aç kapa, değiştir sistemi ile nereye kadar daha gidilebilir? O zaman bu demektir ki hem sistemsel, hem içerik olarak, hem bakış açısı olarak birçok yanlışımız var ki sonuç bu. 

Eğitim işi çok önemli bir iştir. Başka hiçbir şeye benzemez. Deneme tahtası olamaz. Her gelen idarecinin bir öncekini hatalı gösterip, değişecek dediği ve kısa zaman sonra onun da hatalı görüldüğü ve bir daha değiştirilen yöntemlerle bu iş yürümez. Dünyanın hiçbir gelişmiş ülkesinde eğitim sistemi bu sıklıkta değişmez. Hatta 40 yıldır, 50 yıldır aynı sistem uygulanır. Ufak tefek çağın getirdiği yenilikler eklenir o kadar. Teknolojinin katkısı sağlanır. Hepsi budur. En büyük hata birçok alanda olduğu gibi Atatürk'ün cumhuriyetin ilk yıllarında ortaya koyduğu bakış açısını bırakıp birçok başka alanda olduğu gibi eğitim işine de dış kaynakları karıştırmamız ve onların etkisiyle Atatürk'ün çizdiği eğitim hedefinden uzaklaşmamızdır. Eğitim milli olması gereken, ülkenin kendi menfaatleri doğrultusunda şekillenmesi gereken, kendi milli manevi değerlerimiz baz alınarak ama çağa da ayak uyduran bir sistemle uygulanmalıdır. Öncelikle şekillendirmek istediğimiz gencin önüne bir rol model konulup, eğitim hedefi olarak yetiştireceğimiz Türk genci modelini tanımlayıp o doğrultuda bir eğitim sistemi geliştirmeliyiz. Şu andan sonra bunu gerçekleştirmek için çok köklü, belki sil baştan bir sistem ortaya konulmalı. Sancılı bir süreç olur, doğrudur ama uzun vadede başarı istiyorsak, bir şeyleri bu ülkede oturtmak istiyorsak bunu yapmak zorundayız. Bunu yaparken de dışarıdan takma akıllarla değil, kendi aklımızla, fikrini alacağımız, kendi içimizden insanlarla görüşüp de bu değişimi gerçekleştirmeliyiz. 

Bu anlamda Prof. Dr. Haydar Baş'ın hem eğitimci yönüne hem de ekonomist yönüne çok ihtiyacımız var. Kendisi zaten ne kadar iyi bir eğitimci olduğunu, nasıl insan yetiştirdiğini seçkin kadrosu ile gösteriyor. Milli Ekonomi Modeli'nin eğitim ile ilgili bölümüne bakacak olursanız da, sınavsız üniversite, parasız eğitim, çocuk maaşı gibi alt başlıklarla beraber, tam istihdam gibi ekonomik alandaki konularla da tamamlandığında hem özgün, hem de gencin devletine güvendiği, ülkesini sevdiği, ülkesi için çalışıp üretmek isteyeceği bir ülke modelinin oluşturulmasının çok da zor olmadığını görüyoruz. Devletin gerçekten bir baba gibi gencinin arkasında olduğu, doğru bir içerik ve sistemle ülkesini seven, bilinçli, donanımlı gençler yetiştirip, onlara iş imkanı sunup, hayatını insan gibi idame ettireceği geliri sağlayıp bu ülkeyi daha da ileriye taşımalarını sağlayabiliriz. Ama bu mevcut kapitalist, derme çatma eskide kalmış, yabancı kaynaklara hizmet eden, ülkemizin geri kalmasına sebep olan, gelişip ilerlemesini engelleyen yöntemlerle olmaz, olamaz. O yüzden eğitime de diğer birçok alana olduğu gibi Haydar Baş ve kadrosunun elinin değmesi lazım. 

Bütün bu olumsuz tabloda yine de yeni eğitim öğretim yılı hayırlı olsun...