Ekonomik göstergeler ve gerçekler

Ekonomik göstergeler, ne kadar belirlenen ölçülere uygun, titiz ve dürüstçe hazırlanırsa hazırlansınlar, gerçekleri tam olarak  yansıtmaktan uzaktırlar. Bir başka deyişle, göstergelerin, halkın ekonomik durumunu olduğu gibi ortaya koyma özelliği bulunmamaktadır. Bir de, göstergeler üzerinde oynanırsa, işler hepten karışır, anlaşılmaz bir hal alır. Öyle olur ki, bir taraftan halk, "yandık bittik"  diye feryat eder, öte yandan göstergeler iyiyi gösterir.Meşhur bir hikâyedir. İstatistik profesörü ilk dersinde öğrencilere sormuş: "Kaç türlü yalan vardır?". Öğrenciler çeşitli cevaplar vermiş, fakat profesör hiçbirini beğenmemiş, kendisi yalanı şöyle sıralamış: "Normal yalan, kuyruklu yalan, istatistik". Profesör, şunu anlatmak istemiştir: İstatistik bilimi, nereden ve hangi açıdan bakarsanız, ona göre değişir. Gerçek böyle olmasına rağmen, ülkemizde ekonomi hep istatistiki verilerle anlatılmaktadır. Ülkemizde ve bütün dünyada, ekonomik göstergeler içerisinde en çok, enflasyon oranlarına itiraz edilmektedir. Bunun pekçok sebebi vardır. Sebeplerden biri, enflasyonun bireylerin harcamalarına göre değişmesidir. İngiltere'nin 'Milli İstatistik Ofisi' (ONS) Başkanı Karen Dunnell, enflasyon oranlarına yapılan itirazları kabul etmek zorunda kalmış ve şöyle demiştir: "Evet, resmi fiyat istatistikleri ile halkın hissetiği fiyat artışları arasında uyumsuzluk var. Bu, resmi verilerin ortalama harcamalar dikkate alınarak hesaplanmasından kaynaklanıyor. Halbuki her kişinin, ya da ailenin harcama yapısında farklılık var". Bundan dolayı, Milli İstatistik Ofisi, web sitesi kurmuş ve oraya konulan bir hesap makinesiyle, halkın kendi enflasyonunu hesaplanmasını sağlanmıştır. Halk, kendi enflasyonunu hesaplıyor da, ne oluyor? Hiç. Sadece isteyen enflasyonunu öğrenebiliyor. Hepsi o kadar. Ülkemizde, özellikle de AKP hükümeti döneminde enflasyon sorunu, olduğundan fazla büyütülmüştür. Sanki enflasyon, ekonomik sorunların anasıdır. Halbuki belli bir oranın altındaki enflasyonun olumsuz etkileri ispat edilmemiştir. Tam aksine enflasyonu haddinden fazla indirmenin büyümeyi sekteye uğrattığı bilinmektedir.AKP hükümeti, ne olursa olsun, enflasyonu düşürme başarısıyla anılmayı amaçlamış ve bu yönde rakamları çarpıtma dahi, her yola başvurmuştur. Meselâ 2005 yılında halkın en çok tükettiği ürünler, yüzde 20 ilâ 50 arasında zamlandığı halde, yıllık enflasyon 7.72 ilân edilmiştir. Hükümet, bu rakam gerçekmiş gibi,  2006 yılında 'enflasyon hedeflemesi'ne geçmiştir. Enflasyon hedeflemesinin fikir babası Prof. Dr. Fredercik Mishkin, hükümeti şu sözlerle uyardı: "Türkiye'de halen yüksek enflasyon var. Biz oldukça iyi biliyoruz ki, yüksek enflasyona sahip ülkeler, aniden enflasyon hedeflemesine geçemiyorlar. Türkiye'nin şu andaki sorunu enflasyonun yüzde 50'ler civarında dolaşıyor olmasıdır". Hükümet, 2007 yılı enflasyon oranını yüzde 4 olarak belirledi. Yılın ilk ayında enflasyon yüzde 1 çıkınca, hedefler ve umutlar suya düştü. Görülen o ki, rakamlarla oynansa bile hedef tutmayacaktır. Yine rakamlarla oynayarak yıl sonunda, "hedefi tutturduk" denilse, halk hiç ama hiç inanmayacaktır. Şu gerçek çok iyi bilinmelidir: Ekonomik göstergelerle ne kadar çok uğraşılırsa, halkla ilişkiler kopar, yani halk unutulur. Öyle ki, halk açlıktan ölürken, "ekonomik göstergeler iyi" denilerek, övünenler çıkabilir. Nitekim, birçok hükümet, bu yanlışa dönmüştür. AKP hükümeti de, baştan beri bu yanlışı yapıyor. Halkın isteği, hükümetin, bu yanlıştan dönmesi, ekonomik göstergelere değil, kendi haline bakmasıdır.