Tüm restorasyon masrafları devlet tarafından karşılanan Sümela Manastırı'nda ayin yaptırmak için Trabzon'a giden Fener Rum Patriği Bartholomeos'a, üzerinde "Ekümenik Patrik Bartholomeos" yazan Trabzonspor forması hediye edildi.
Patrikhane'nin Lozan Antlaşması'na aykırı olan "ekümeniklik" iddialarına Trabzonspor'un da alet edilmesi büyük tepkilere neden oldu.
Ekümeniklik iddiası büyük bir problem, Fener Rum Patriği'nin Sümela'da ayin yönetmesi başka bir problem, Trabzonspor'un bu suça alet edilmesi ise ayrı bir problem… Problem üstüne problem, tam bir skandal!
Bağımsız Türkiye Partisi (BTP) Genel Başkanı Hüseyin Baş, yaşanan bu Lozan'a ve hukuka aykırı gelişmeyle alakalı, sosyal medya hesabından dikkat çekici bir mesaj paylaştı. BTP lideri mesajında şunları ifade etti:
"Trabzonspor üzerinden sevimli gösterilmeye çalışılarak Pontus idealleri için kendilerine alan açmaya çalışan Patrik Bartolomeos'a, Lozan ve Türkiye Cumhuriyeti yasaları ile kullanılması yasaklanan 'ekümenik' unvanı yazılı Trabzonspor forması hediye edilmesi kabul edilemez!"
Sümela Manastırı'nın restorasyonu için devlet bütçesinden, turizmi canlanma bahanesiyle, 70 milyon liranın üstünde para harcandı. Restorasyon bittiğinde toplam masrafın 75 milyon lira olacağı ifade ediliyor.
Türkiye'nin birçok ilinde restorasyon yapılmadığı için ata yadigarı camiler dökülürken, yapılan restorasyonlar da devlet bütçesinden değil de, cami cemaatinden toplanırken, yine bizim değerlerimize ait cemevleri devlet bütçesinden bir kuruş istifade edemezken, manastırlara, kiliselere yapılan bu milyonlarca liralık harcamalar gerçekten vatandaşlarımızı üzüyor.
Ayin tarihi de oldukça dikkat çekici, 15 Ağustos… Ayinin gerekçesi olarak her ne kadar "Meryem Ana'nın göğe yükseliş günü" olarak ifade edilse de, 15 Ağustos günü, 1461 yılında Trabzon Rum Pontus Devleti'nin yıkılışının yıldönümü… Eğer gerçekten "Meryem Ana" için ayin yapılıyorsa, neden Efes değil de, Trabzon?
Gelelim, "ekümeniklik" olayına… Fener Rum Patriği Bartholomeos, gerek yurt dışı ziyaretlerinde, gerekse yurt dışından Patrikhane'ye gerçekleştirilen ziyaretlerde epey zamandır "ekümenik patrik" unvanını kullanıyor. Halbuki Lozan'a ve Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre bu unvanı kullanması suçtur.
Lozan'a göre Fener Rum Patrikhanesi'nin başındaki kişinin unvanı "Başpapaz"dır. Lozan'da yetkileri kaldırılan Patrikhane, yalnızca İstanbul Rumlarının dini ihtiyaçlarını karşılamakla görevli, Eyüp Kaymakamlığı'na bağlı bir Türk Kurumu haline gelmiştir. Tekrar altını çizelim, Fener Rum Patriğinin görevi, sadece İstanbul Rumlarının dini ihtiyaçlarıyla sınırlandırılmıştır. Buna göre, Patrik kalkıp da Trabzon Maçka'da bulunan Sümela'da ayin yönetemez.
Lozan'da Patrik ve Patrikhane'nin 1453'ten 1923'e kadar sahip olduğu siyasî ve idarî, hak ve imtiyazlar kaldırılmıştır. Patrikhane ancak dinî ve ruhanî işlerle uğraşabilir. Patrikhane İstanbul'daki Rum cemaatinin resmi temsilcisi olmadığı gibi, bu cemaat ile Türk resmi makamları arasında sözcülük, aracılık gibi işleri de yapamaz.
Bartholomeos, 1991 yılında Fener Rum Patriği seçildi. Patrik olduktan sonra o günden bugüne hep, "Patrikhane ekümeniktir ve sorumluluğu sadece İstanbul ve Türkiye ile sınırlı değildir" görüşünü savunmaktadır. Ekümeniklik, siyasi bir kimliktir. Sadece maksatlı bir şekilde yumuşatılarak "onursal bir üstünlüğü" değil, Ortodoks cemaatinin merkezi olma, Ortodokslarla ilgili tüm meselelere karar verme, din adamı atama, görevden alma, yargılama gibi yetkileri de kapsamaktadır.
Belirttiğimiz gibi, bu, Lozan'a ve hukukumuza tamamen aykırıdır.
Vatikan bir devlettir ve bu devletin başkanı da Papa'dır.
Patrikhane'nin ekümenikliği de Patrikhane'yi temsil edene yasama, yürütme ve yargılama yetkisi vererek bir nevi devlet başkanı statüsü kazandırmaktadır.
Ekümeniklik, Patrikhane'ye devlet içinde devlet olma yetkisi vermektedir.
Lozan'da bu durum tamamen reddedilmiştir.
Bartholomeos, ekümenikliği sadece söylem olarak kullanmamış, bu konuda eylemlerde de bulunmuştur.
Bartholomeos 1993 yılı Ağustos'unun başında yedi patriği İstanbul'da toplamış, bu toplantıya Bartholomeos'un ekümeniklik için örgütlendiğini fark eden Kudüs Patriği Diadoros katılmamış ve toplantıyı protesto etmiştir.
1994 yılında Yunanistan'ın Ege'de karasularını 12 mile çıkartma kararı almasıyla birlikte Ege Denizi krizi yaşanınca Atina Hükümeti Bartholomeos'u "Ege" adlı bir gemiyle Ege adalarında dolaştırmış, Bartholomeos gittiği adalarda devlet başkanı gibi karşılanmıştır.
Hukuka aykırı işler yapmaya devam eden Patrikhane ve Bartholomeos, 24 Mayıs 2005'de mahkeme kurup Kudüs Patriği I. İrineos'u İstanbul'da Aya Yorgi Kilisesi'nde yargılayarak Patriklikten azletmiştir.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Patrikhane'nin tamamen yurt dışına çıkartılması, Yunanistan'a gönderilmesi taraftarıydı. Atatürk, bunun gerekçesi olarak da 20 Ocak 1923 yılında Hakimiyet-i Milliye gazetesindeki mülakatında bakın neler söylüyor:
"Bir fesat ve hıyanet ocağı olan ve memleketimize nifak tohumları eken, uyuşmazlıklar yaratan, Hıristiyan hemşehrilerimizin huzur ve refahı için de uğursuzluğa ve felakete sebep olan Rum Patrikhanesini artık topraklarımız üzerinde bırakamayız. Bu tehlikeli teşkilatı memleketimizde muhafazaya bizi mecbur etmek için ne gibi vesile ve sebepler gösterilebilir? Türkiye'nin Rum Patrikhanesi için arazi üzerinde bir sığınılacak yer göstermeye ne mecburiyeti var? Bu fesat ocağının hakiki yeri Yunanistan değil midir?"
Murat Çabas / diğer yazıları
- Churchill: Sadece Mustafa Kemal’i hesaba katmamışız / 19.03.2024
- Kriter ekonomiyse iktidarın şansı yok! / 16.03.2024
- Gazze’de soykırım ve bağımsızlığın önemi / 15.03.2024
- Milli kimliğimizi korumak için yeni anayasaya hayır / 13.03.2024
- ‘Memnun değilsen, mecbur değilsin’ / 12.03.2024
- Rahmet ve bereket ayına ulaştık / 09.03.2024
- Emekliler yılında emekli can çekişiyor / 08.03.2024
- Anketlere aldanmayın! / 06.03.2024
- Türk milleti ‘değişim’ istiyor / 05.03.2024
- 13 bin dolar kişi başı milli gelir nerede? / 02.03.2024
- Kriter ekonomiyse iktidarın şansı yok! / 16.03.2024
- Gazze’de soykırım ve bağımsızlığın önemi / 15.03.2024
- Milli kimliğimizi korumak için yeni anayasaya hayır / 13.03.2024
- ‘Memnun değilsen, mecbur değilsin’ / 12.03.2024
- Rahmet ve bereket ayına ulaştık / 09.03.2024
- Emekliler yılında emekli can çekişiyor / 08.03.2024
- Anketlere aldanmayın! / 06.03.2024
- Türk milleti ‘değişim’ istiyor / 05.03.2024
- 13 bin dolar kişi başı milli gelir nerede? / 02.03.2024