Kimse kusura bakmasın Türkiye bu mantıkla 'enerji üssü' olamaz, en fazla olacağı şey enerji fasoncusu olmaktır.
Ruslarla Akkuyu'da, Japon ve Fransızlarla da Sinop'ta nükleer santral yapıyoruz.
Şimdi üçüncüsünün yolda olduğu konuşuluyor.
Peki, bu yapılacak bu santrallerin sahibi biz miyiz?
Hayır, sadece arsanın sahibi Türkiye?
Ruslar, Japon ve Fransızlar elektrik üretecek, sonra da Türkiye'ye satacaklar. Köprülerdeki geçiş garantisi gibi alım garantisi vermiş durumdayız.
Akkuyu nükleer santrali için verilen 12.35 sent olan alım garantisinin, Sinop için 11.80 sent civarı olacağı açıklanmıştı. Türkiye bu satrallerden üretilen tüm elektriği 10 yıl boyunca bu fiyatlardan almak zorunda. Bu 10 yıllık süreden sonra ise pazarlık yapılsa da yine üretilen elektrik Türkiye'ye satılacak.
Yani güneş ve rüzgâr enerjisi gibi yenilenebilir enerji yatırımları hızla geliştiği için yakın gelecekte nükleer santralden elektrik alımına bugünkü kadar ihtiyaç kalmadığı zaman Türkiye verdiği taahhütten dolayı almasa bile nükleer santralin ürettiği elektriğin parasını tıpış tıpış ödeyecek.
İkinci nükleer santralin de yapım mantığı aynı, üçüncüsü de tabii ki aynı olacak.
Şimdi soruyorum size bu mantıkla 3 değil, 10 tane nükleer santral dahi yapsanız Türkiye enerji üssü olabilir mi?
Olmaz, kendimizi istediğimiz kadar 'enerji üssü' gibi süslü kelimelerle nitelesek de dünyanın gözünde Türkiye enerji üssü değil, enerji fasoncusundan öteye geçememiş bir ülke olacak.
Uluslararası Enerji Ajansı'nın (IEA) "2017 Dünya Enerji Yatırımı" raporuna göre, geçen yıl elektrik sektöründe 717 milyar dolar yatırım yapıldı.
Bu yatırımın 277 milyar doları elektrik hatlarına harcanırken 440 milyar doları dünya genelinde elektrik üretimi için harcanmış. Bu 440 milyar doların yaklaşık yüzde 70'i, yani 300 milyar doları ise yenilenebilir enerjiye yapıldı.
Peki, nükleerden elektrik üretimi için 2016'da ne kadar yatırım yapılmış?
Yalnızca 26 milyar dolar. Yanlış değil, nükleere bu kadar cılız yatırım yapan dünya, rüzgâr ve güneş santralleri gibi yenilenebilir enerji yatırımlarına aslan payını ayırdı.
Aklın yolu bir, güneş enerjisi proje maliyetlerinde son 5 yılda yüzde 80 düşüş gerçekleşti. Rüzgâr enerjisinin maliyetindeki azalma ise yüzde 35'e vardı.
Hal böyleyken Türkiye tutturdu nükleer enerji diye.
Gelinen konjonktürde nükleer enerji yatırım yapmanın tek bir anlamı kaldı, bu da savunmanıza destek olabilirse? Yani nükleer güç sahibi bir ülke olabilecekseniz yatırım yapmaya değer. Böyle bir ihtimal de olmadığına göre tüm dünya nükleer enerjiden kaçarken Türkiye'nin 3. nükleer santral yapmaya niyetlenmesi yeni bir aldatılma süreci anlamına geliyor.
Türkiye'nin milyarlarca doları boşa harcanacak.
Oysa nükleer santraller için yapılacak harcamayı, güneş ve rüzgâr santrallerine kaydırsak Türkiye gerçekten en doğru kararı vermiş olurdu.
