Enflasyonda tahminler tutmadı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Haziran ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Buna göre Tüketici Fiyat Endeksinde (TÜFE) Haziranda aylık bazda yüzde 1.13 ile beklentilerin üzerinde bir artış kaydetti. Piyasalardaki beklenti enflasyonun Haziran'da yüzde 0.60-0.70 aralığında yükselmesi yönündeydi. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ise yüzde 0.69 artış gösterdi. Bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 5.75 artan enflasyonda on iki aylık ortalamalara göre artış ise yüzde 11.88 oldu. Yıllık enflasyon ise yüzde 12.62 oldu. Açıklanan resmi enflasyonun bile yüzde 12.62 olduğuna dikkat çeken uzmanlara göre fiyat artışları artık çift haneli rakamlara demirledi.

En yüksek artış ulaştırmada

TÜİK verileri Haziran ayı ana harcama gruplarındaki fiyat değişimlerini de ortaya koydu. Haziranda bu kategoride aylık bazda en yüksek artış yüzde 4.49 ile ulaştırmada gerçekleşirken, bu grubu yüzde 2.83 ile lokantalar, yüzde 2.45 ile eğlence ve kültür takip etti. Ana harcama grupları itibarıyla Haziran ayında azalış gösteren tek ana grup yüzde 1.6 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu. En az artış gösteren gruplar ise yüzde 0.7 ile konut, yüzde 0.87 ile alkollü içecekler ve tütün ve yüzde 0.97 ile çeşitli mal ve hizmetler olarak kayıtlara geçti. TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 22.41 ile alkollü içecekler ve tütün ana harcama grubunda görüldü. Bunu yüzde 19.8 ile çeşitli mal ve hizmetler ve yüzde 14.95 ile konut izledi. Bu dönemde sağlıkta yüzde 13.55, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 12.93 artış gerçekleşti. Haziran'da endekste kapsanan 418 maddeden, 71 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 57'sinin ortalama fiyatında değişim olmadı. 290 maddenin ortalama fiyatında ise artış görüldü.

Rakamlar inandırıcı mı?

TÜİK'in açıkladığı yüzde 12.62 yıllık enflasyon pekçok çevre tarafından inandırıcı bulunmuyor. Sosyal medyada yapılan paylaşımlarda, son bir yılda tren biletlerine yüzde 300, cep telefonu harçlarına yüzde 262, köprü geçiş ücretlerine yüzde 150, sigaraya yüzde 44 zam geldiği bir dönemde yıllık enflasyonun yüzde 12.62 olmasının inandırıcı olmadığına dikkat çekildi.

BASK: Durum çok vahim

TÜİK açıkladığı Haziran ayına ilişkin enflasyon verileriyle ilgili yazılı bir açıklama yapan Bağımsız Kamu Görevlileri Sendikaları Konfederasyonu (BASK) Genel Başkanı Bayram Zengin, memur ve emeklilerinin 2020 yılının ikinci ayında ısmarlama enflasyona rağmen yüzde 1.75 alacağının doğduğunu açıkladı. Çarşı pazarda el yakan fiyatların TÜİK oranları arasında nasıl kaybedildiğini bir türlü anlayamadıklarını belirten Zengin, şunları kaydetti: "TÜİK rakamları incelendiğinde, Ocak ayında harcama gurubu ağırlığı yüzde 23.29'dan yüzde 22.77'ye düşürülen gıda ve alkolsüz içeceklerdeki enflasyonun Haziran ayında yüzde 1.60 oranına düşürülmesine rağmen, Ocak-Haziran döneminde bu harcama gurubundaki artış miktarı ise yüzde 10.41'dir. Enflasyona ayar çekmek için ağırlığı düşürülse bile, memur ve emeklileri ile asgari ücretlilerin geliirlerinin yüzde 35'i ile yüzde 50'si arasındaki miktarı gıda harcamalarına ayırmak zorunda oldukları düşünüldüğünde durumun vahameti ortaya çıkmaktadır." TÜİK'in açıklamasına göre gıda harcamaları grubunda en fazla düşüş gösteren kalemlerin sarımsak, domates, patates, kuru soğan, yumurta, muz, çilek ve salatalık şeklinde sıralandığına dikkat çeken Bayram Zengin, yazılı açıklamasında şunları kaydetti: "TÜİK enflasyonu yine vejetaryen moduna bağlamıştır. 83 milyon vatandaşın vejetaryen beslendiğini sanmaktadır. TÜİK'in 83 milyon vatandaşı domates-patates-kabak diyetine mahkum etmesi saygısızlıktır. Memur ve emeklisi ve asgari ücretli kirasını sarımsak, elektriğini domates, su makbuzunu patates, ulaştırma harcamasını muz ve giyim kuşam harcamasını salatalık ile ödememektedir."