Erdoğan taziye yayımlamıştı, Biden ‘soykırım’ dedi

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, ABD Başkanı Joe Biden'ın 1915 Olaylarına ilişkin açıklamalarına, "Tarihi çarpıtmaya yeltenen siyasi şarlatanlar yine sahnede! Siyasi açıklamalarla tarih yeniden yazılamaz." ifadeleriyle tepki gösterdi.

ABD Başkanı Joe Biden, 1915 olaylarına ilişkin yazılı bir açıklama yaptı.

Biden, açıklamasında, "Osmanlı yetkilileri Ermeni entelektüelleri ve toplum liderlerini İstanbul'da tutukladı. Böylece, 20. yüzyılın en kötü mezalimlerinden olan Ermeni soykırımı başlamış oldu. Bugün, sınır dışı edilen, katledilen ya da yok etme kampanyasında ölüme yürütülen 1,5 milyon Ermeni'yi anıyoruz." ifadesini kullandı.

Açıklamasında, Ermenice "büyük felaket" anlamına gelen "Meds Yeghern" kelimesini de kullanan Biden, "Ermeni soykırımı üzerine düşünürken her türlü nefretin yok edici sonuçlarına karşı kararlı duruşumuzu yineliyoruz. Dünyada uzun süre kapanmayan yaralar açan zalimce eylemlere karşı çıkmak ve bunları durdurmak için verdiğimiz taahhüdü yineliyoruz." mesajını verdi.

Biden, 1915 olaylarından etkilenen birçok kişinin ABD dahil dünyanın birçok yerinde yeni hayat kurduğunu vurgulayarak uzun yıllardır ABD'deki Ermenilerin ülkeye zenginlik kattığını vurguladı.

Ermenilerin atalarının hikayelerini Amerikan topraklarına getirdiğini vurgulayan Biden, "Ermenilerin tarihine saygı duyuyoruz. Bu acıyı görüyoruz. Tarihi tasdik ediyoruz. Bunu da suçu birilerine yüklemek için değil, bunun bir daha asla yaşanmaması için yapıyoruz." değerlendirmesini yaptı.

Biden, insan haklarına saygı duyulan, insanların onur ve emniyetleri ile yaşadığı bir dünya inşa etmek için çalıştıklarını belirterek "Amerikan halkı 107 yıl önce bugün başlayan soykırımın kurbanı olan Ermenileri saygıyla anıyor." görüşünü paylaştı.

ABD başkanları "büyük felaket, tehcir ve katliam" ifadelerini kullanıyordu

Biden'dan önceki iki ABD başkanı olan Donald Trump ve Barack Obama, göreve geldikten sonra konuya ilişkin yaptıkları tüm açıklamada Ermenice "Büyük Felaket" anlamına gelen, "Meds Yeghern" ifadesini kullanmıştı.

ABD başkanları, 1993 yılında Bill Clinton döneminden bu yana 1915 olaylarıyla ilgili düzenli olarak her yıl yazılı açıklama yapıyor. 1915 olayları genellikle "büyük felaket, tehcir ve katliam" gibi ifadelerle betimleniyordu.

Biden, geçen yılki açıklamasında 1915 olayları için "soykırım" ifadesini kullanmıştı.

Erdoğan'dan taziye

"Ermeni vatandaşlarımız ve dünyadaki tüm Ermeniler için özel bir anlam taşıyan 24 Nisan, tarihi bir meseleye ilişkin düşüncelerin özgürce paylaşılması için değerli bir fırsat sunmaktadır" sözleriyle başlayan mesaj, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan adına Başbakanlık Basın Merkezi'nin internet sitesinde yazılı olarak yayınlandı.

Erdoğan'ın mesajında, "Kadim ve eşsiz bir coğrafyanın benzer gelenek ve göreneklere sahip halklarının, geçmişlerini olgunlukla konuşabileceklerine, kayıplarını kendilerine yakışır yöntemlerle ve birlikte anacaklarına dair umut ve inançla 20'inci yüzyılın başındaki koşullarda hayatlarını kaybeden Ermenilerin huzur içinde yatmalarını diliyor, torunlarına taziyelerimizi iletiyoruz" ifadeleri dikkat çekti.

"Osmanlı İmparatorluğu vatandaşı herkes gibi Ermenilerin de o dönemde yaşadıkları acıların hatıralarını anmalarını anlamak ve paylaşmak bir insanlık vazifesidir" denilen mesajda, 1915 olaylarına ilişkin farklı görüş ve düşüncelerin serbestçe ifade edilmesinin çoğulcu bir bakış açısının, demokrasi kültürü ve çağdaşlığın gereği olduğu vurgulandı.

Başbakan Erdoğan mesajında Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarının milyonlarca Osmanlı vatandaşı için acılarla dolu zor bir dönem olduğunun yadsınamayacağını belirterek "Adil bir insani ve vicdani duruş, din ve etnik köken gözetmeden bu dönemde yaşanmış tüm acıları anlamayı gerekli kılar" ifadelerini kullandı.

Erdoğan'ın bu açıklamasıyla Türkiye tarihinde resmi ağızdan ilk kez 1915 olaylarına ilişkin Ermenilere taziye mesajı iletilmiş oldu.