Allah-u Teala insanı topraktan yarattı ve ona kendisinden bir "ruh" verdi. İşte bu sayede insan diğer yaratılanlardan üstün oldu. Haliyle insan başıboş da bırakılmadı. Görev ve sorumluluklar yüklendi. Allah (c.c) içimizden gönderdiği peygamberlerle ve onlara verdiği kitaplarla nasıl eşref-i mahluk olunacağını bizlere bildirdi. Dosdoğru olmamızı, en azından bu gayret içerisinde olmamızı bizden istedi.İnsan deyince herkesin kendince yaptığı bir tanım vardır. Burada ki incelik, iki ayağı, iki gözü, kulağı, eli, kolu vs. azaları olan her canlı insan mıdır? Şu muhteşem tanım sanırım bu sorunun en iyi cevabı olsa gerek;Mustafa Hayri Öğüt Efendi (k.s) şöyle diyor; "İnsan tabiatında âlemde bulunan her varlık mevcuttur. Kimi insan ot gibi, kimi taş gibi, kimi hayvan gibi, kimi kedi, köpek gibi, kimi hava, kimi su, güneş gibi? Hülasa onda bütün âlemler, tabiatlar vardır. İnsan hangi hayvanın hayatını yaşıyorsa, hangi varlığın hayatını yaşıyorsa, onun varlığı, şahsiyeti odur. Buna insan denmez, buna beşer denir. İçindeki cevhere kavuşmak isteyip, bu varlıkları geçip, yolculuk yaparak hakikate vasıl olana insan denir." (Prof. Dr.
Haydar Baş İslam ve Hz. Mevlana s:32)Eşref-i mahluk olan insanın yapacakları helal ve haramlar bellidir. Birde yapamayacağı şeyler vardır. Yani eşref-i mahluk olduğunu iddia eden bir insan neler yapamaz? İşte bir kaçı; "Ey inananlar! Benim de düşmanım, sizin de düşmanınız olan kimseleri dost edinmeyin. Onlar size gelen gerçeği inkar ettiler?" (Mümtehine suresi 1)"Sen, onların milletlerine tabi olmadıkça ne yahudiler, ne de hristiyanlar senden asla hoşnud ve razı olmayacaklar. De ki, gerçekten de Allah'ın hidayeti, hidayetin ta kendisidir. Şânım hakkı için, sana vahiyle gelen bu kadar bilgiden sonra, kalkıp da onların arzu ve heveslerine uyacak olursan, sana Allah'dan ne bir dost bulunur, ne de bir yardımcı." (Bakara Suresi 120)"Münafıklara da haber ver ki, kendileri için çok acı bir azab vardır. Onlar, müminleri bırakıp kâfirleri dost ediniyorlar. Onların yanında izzet ve şeref mi arıyorlar? Halbuki bütün izzet ve şeref Allah'a aittir. (Nisa Suresi 138-139)Resulüllah (sav) buyurdular ki: "Ahir zamanda, dinle dünyayı talep eden insanlar zuhur edecek. Bunlar, (insanlara iyi görünüp, onları aldatmak) için öyle bir yumuşaklığa bürünürler ki, koyun postu yanlarında kaba kalır. Dilleri de baldan daha tatlıdır. Ancak kalpleri kurtlarınkinden vahşidir. Cenab-ı Hakk (bunlar için) şöyle diyecektir: "Beni aldatmaya mı çalışıyorsunuz, yoksa bana karşı cürete mi yelteniyorsunuz? Zat-ı Akdesime yemin olsun, bunlar üzerine, kendilerinden çıkacak öyle bir fitne göndereceğim ki, içlerinde halim olanlar bile şaşkına dönecekler." (K.Sitte Hadis No: 1993)Resulüllah (sav) buyurdu ki; "Bir kavimde gulül (devlet malından hırsızlık) zuhur ederse, Allah o kavmin kalplerine korku atar. Bir kavim içinde zina yayılırsa orada ölümler artar. Bir kavim, ölçü ve tartılarda (hile yaparak) miktarı azaltırsa Allah ondan rızkı keser. Bir kavmin (mahkemelerinde) haksız yere hükümler verilirse, o kavimde mutlaka kan yaygınlaşır. Bir kavim ahdinden dönüp gadre yer verirse, Allah onlara mutlaka düşmanlarını musallat eder." (K.Sitte Hadis No: 5883)Resulüllah (sav) buyurdular ki: "Üç kişi vardır, kıyamet günü Allah Teala hazretleri onlarla konuşmaz, nazar etmez, günahlardan da arındırmaz, onlara elim bir azab vardır: 1-Zina eden yaşlı, 2-Yalan söyleyen devlet reisi, 3-Büyüklenen fakir." (K.Sitte Hadis No: 5859)
