Faiz artırıldı şimdi ne olacak?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) dün toplandı ve saat 14.00'da faiz kararını açıkladı.

Yüzde 10,25 olan politika faizi (haftalık repo ihale faizi), 475 baz puan artırılarak yüzde 15'e yükseltildi.

Hatırlarsanız geçtiğimiz günlerde, ABD'nin küresel yatırım devleri olan JP Morgan'ın yetkilisi 500 baz puan, Goldman Sachs'ın yetkilisi ise 475 puan bir artış beklediklerini açıklamışlardı.

Diğer fon yöneticileri de benzer açıklamalar yapmışlardı.

Her biri açıklamasının sonunda, "Eğer 19 Kasım'da beklentimiz karşılanmazsa…" diye tehditlerini ve şantajlarını ifade etmekten de geri kalmamışlardı.

Faiz kararı öncesinde de dolar kurunun 8,58 liralardan 7,70'lere kadar düşmesi de bir nevi havuç niteliğindeydi.

Bu adımla, "Bak doları şimdilik indirdik, dediğimizi yapın, akıllı olun, yoksa tekrar yukarı çıkartırız" der gibiydiler.

Yapılan açıklamalarda Bakan Albayrak'ın istifasına ve MB Başkanı Murat Uysal'ın görevden alınmasına atıfta bulunularak, 19 Kasım'daki PPK toplantısı "yeni ekonomi yönetiminin sınavı olacak" demişlerdi.

Ekonomi yönetimi mesajı aldı, 475 baz puan faizi artırarak onların beklentilerini karşılamış oldu.

Bunları yazarken aklıma hep Osmanlı dönemindeki Duyun-u Umumiye ve Reji Yönetimi geliyor. O dönemde de ipler bizim elimizde değildi, maalesef yaşadıklarımıza bakarsak bugün de bizim elimizde değil.

Peki, faiz konusunda küresel talepler karşılandı da sonuç istediğimiz gibi oldu mu?

Faiz artırım kararından hemen sonra dolar 7,52 liraya, euro ise 8,90 liraya kadar düştü, bu düşüş oldukça kısa bir süre sürdü ve sonra keskin bir şekilde yükselmeye başladı; dolar 7,60 lirayı, euro ise 9,00 lirayı geçti.

Esasen bir artış bekleniyordu ama bu kadar kısa sürede beklenmiyordu.

Uzmanlar bunun nedenini, MB'nin tüm fonlamalarını bundan sonra haftalık repodan yapılacağını açıklamasına bağlıyorlar.

Bunun anlamı şu: Politika faizi yüzde 10,25 iken, MB'nin piyasayı fonlama faizi pratikte yüzde 14,80 idi. Böylece fonlama faizi yüzde 15'te sabit tutularak pratikte 20 puanlık bir artış yapılmış oldu.

Bu açıdan bakıldığında MB faiz kararıyla birlikte resmi olarak küresel fon sahiplerinin beklentilerini karşılamış olsa da pratikte beklenen faiz beklentisini karşılamamış oldu.

Çünkü beklenti, piyasa fonlamalarının yüzde 20 civarında bir faizle gerçekleşmesiydi.

İşte böyle. Ekonomik olarak bağımlı olup, ipin ucunu küresel sermayedarların eline verirseniz, ne yaparsanız yapın tatmin edemezsiniz.

Onlar da doları bir terbiye unsuru olarak size karşı kullanmaya devam ederler.

Küresel fonların asıl faiz beklentisinin yüzde 40'ların üstünde olduğunu ifade etmiştik. Hatta bu konuda İngiliz Financial Times'ta makale kaleme alan ABD'li Prof. Dr. Steve Hanke'ın açıklamalarına yer vermiştik.

Tekrar hatırlatırsak, Hanke, Türkiye'de gerçek enflasyonun yüzde 38 olduğunu ve faizlerin de yüzde 40'ların üstüne çekilmesi gerektiğini vurguluyordu.

Faizleri yüzde 40'ın üzerine çıkartabilir miyiz? Çıkartırsak batarız.

Çıkartmazsak da adamlar doları rekor düzeylerde artırmaya devam edecekler, yine batacağız.

Yani mevcut kapitalist ekonomik sistemimizin iki ucu da maalesef temiz değil.

Yazımızı Bağımsız Türkiye Partisi (BTP) Genel Başkanı Hüseyin Baş'ın geçtiğimiz haftalarda bu konularda sosyal medyadan yaptığı uyarılarla bitirelim:

"Faiz artınca döviz kalıcı olarak düşmeyecek. Anlamadıkları bu. Sürekli faiz artırarak taşımadık mı doları 2 liradan 7 liraya? Yeni bir sistem lazım. Hep söylediğim bu, yeni bir ekonomi lazım. Milli Ekonomi Modeli lazım." (13 Kasım 2020)

"Ekonomi 5 yıldır değil 25 yıldır kötü gidiyor. Çünkü ekonomik sistem yanlış. Tüm bu sistemsel sorunları bir kişinin icraatı ve başarısızlığı olarak görmek haksızlık olur. Ülkemizin bir an önce Merhum Genel Başkanımız Prof. Dr. Haydar Baş'ın ortaya koyduğu Milli Ekonomi hamlelerine ve Sosyal Devlet Milli Devlet politikalarına yönelmesi gerekir." (9 Kasım 2020)