FATIMA ZEHRA AYDIN: Milletimiz Ata’sını arıyor -3-

(…dünden devam ediyorum) 

Saat 10.00'da Hasankale'ye geldiler. Burada halk olağanüstü gösterilerle Gazi Paşa'yı karşıladı. 

Hasankale harabe haline gelmiş sokaklarına, binalarına kadar bayrakla donatılmıştı. 

Şehrin girişine bir 'Tak' yapılmış ve üzerine 'Hoş geldiniz Gazi paşamız-Acılarımız dindi-Çok yaşa' yazılmıştı. 

Bu görülmedik içten, sıcak karşılama ve bağlılık herkesi etkiledi. Acılar yok olmuştu. Ümit doğmuştu

Hasankale ilçesi adına 'Hasankale Erkek Numune Okulundan' bir öğrenci içten bir konuşma yaptı. Sözlerine şu cümlelerle başladı:

'Safa geldiniz ey yüce kurtarıcımız, Gazi Paşamız…' 

Cumhurbaşkanı burada zelzelenin sebep olduğu hasar ve zararlar hakkında bilgi aldı. Acele olarak, kış gelmeden önce alınacak önlemler hakkında ve yatırımlarla ilgili olarak yetkililerle, halkla görüşmelerde bulundular. 

Hasankale'den Köprüköy, Yağan, Emrekum, Merdiven, Kumasor, Dölek köylerine gidildi. 

Bütün bu köyler yok olmuş durumdaydı. Acı bir manzara tüm yürekleri parçalamıştı. Köylülerle Gazi'nin harabeler arasında dertleşmeleri içten duygularla bir baba-oğul gibi kucaklaşmaları, sigara içip söyleşileri çok hazin oldu.

Köylüler bu büyük felaketi Cumhurbaşkanını aralarında görmekle unuttuklarını, teselli bulduklarını, her türlü elem ve acıya dayanmak gücüne kavuştuklarını gözyaşları içinde Gazi Paşalarına sarılarak, ellerini öperek anlatıyorlardı.

Gazi Paşa bu sıcak ve gönülden davranan köylülerin dertlerini dinleyip, durumu anladıktan sonra maddeten ne gibi yardımlarda bulunulabileceğini, hükümetçe yapılacak görüşmelerde ihtiyaçları tespit etmek istediğini açıkladı. 

Bu konuda köylülerle uzun uzun görüşmeler yapıldı. Akşam Erzurum'a dönüldü.

Cumhurbaşkanı ve beraberindeki heyet, 4 Ekim 1924 Cumartesi günü saat 11.00'de Sarıkamış'a gitmek üzere Erzurum'dan hareket ettiler, yedi saat süren bir yolculuktan sonra Sarıkamış'a vardılar. 

Bu yolculuktaki halk ve köylülerin gösterdiği sevgi ve bağlılıkları, güven ve ümitleri çok heyecanlıydı ve olağanüstü sahnelerle dolu idi.

Gazi Hazretleri yolda zelzeleden zarar ve hasara uğrayan her köye, yerleşim yerine giderek, oradaki köylülerle, halkla görüşmüş, ihtiyaçlarını sormuş, yapılacaklar hakkında açıklamalarda bulunmuştu. Her yerde aldığı cevap aynıydı. Coşku, sevgi içinde köylüler, "Üzülmeyiniz Paşam, Cumhuriyet hükümetimiz var olsun, kurtarıcımız sağ olsun, biz hiçbir şey istemeyiz, onların sayesinde biz bu köyleri altından yaparız…" dediler.

Tamamı yıkılmış Zanzak Köyü'nde duruldu. Bu sırada köylülerden birisi koşarak, danasını yakaladı. Büyük bir heyecanla danayı kesmek, Paşasına kurban etmek için yatırmıştı.

"Allah'a yemin ettim, ben fakirim. Fakat Gazi Paşamı gördüm muradıma erdim, bugün zengin oldum" sözleriyle duygularını ifade ediyordu. 

Bütün bu heyecanlı gösteriler, enkaz arasında, yıkıntılar içinde, barınacak yer, yiyecek ekmek ve giyecek elbiselerden yoksun, felakete uğramış köylülerden geliyordu. Coşku, acı, şaşkınlık, onur, kıvanç ve güven bütün heyeti sarmıştı.

Gazi Paşa Hazretlerinin Sarıkamış'a gelişleri tren, fabrika düdükleri ve top sesleriyle karşılandı. 

Bütün Sarıkamış halkı, çevreden gelen halkın büyük gösterileriyle olağanüstü bir karşılama töreni durumunu aldı. Bütün dudaklardan "Yaşasın Cumhuriyet, Yaşasın Cumhurbaşkanımız" sesleri duyuldu.

Gazi Hazretleri kendilerini selamlayan piyade ve topçu birliklerinin ve bunların sonunda aynı düzen içinde yer almış halkın, öğrencilerin önünden geçerken; 'Nasılsınız, iyi misiniz' şeklinde sesleniyor, asker ve sivil hep bir ağızdan, 'Sağ ol-Yaşa' bağırışlarıyla cevaplanıyordu. 

Gece Sarıkamış'ta bir bayram şenliği başladı. Fener alayları, havai fişek gösterileri yapıldı. Halk sabaha kadar yollarda gösterilerine devam etti.       

Cumhurbaşkanı ve beraberindekiler 5 Ekim 1924 Pazar gününü Sarıkamış'ta geçirdiler ve incelemede bulundular. Sarıkamış'tan zelzele bölgesine gereken kerestenin bu bölgede hazırlanıp, gönderilmesi konusunu inceledi. 

Bütün birliklerin bu konuda gönüllü hizmetlere hazır olduklarını gördü." 

(Kaynak: Ertuğrul Zekai Ökte. Mustafa Kemal Atatürk'ün Yurtiçi Gezileri 1922-1938 Tarihi Araştırmalar Vakfı İstanbul 2000 Cilt 1 S.295-303)

Ruhun şad olsun büyük insan. Allah (c.c) razı olsun.