Gazze perişan halde

Filistin'de 2006'da yapılan ve Hamas'ın kazandığı seçimlerden bu yana İsrail'in kara, deniz ve havadan abluka altına aldığı Gazze Şeridi'nde işsizlik ve buna bağlı olarak fakirlik ciddi boyutlara ulaşmış durumda.

İsrail'in insanlık dışı ablukası nedeniyle açık hava hapishanesine dönen Gazze'de ekonomik sıkıntılar nedeniyle özellikle işsizlik artıyor. Hem halkın alım gücünün giderek düşmesi hem de abluka nedeniyle İsrail'den Gazze'ye ticari mal geçişleri için kullanılan Kerm Ebu Salim Sınır Kapısı'ndan son dönemde geçiş yapan yük araçları sayısında yüzde 60'lık azalma olduğu kaydediliyor.

Filistin Merkezi İstatistik Bürosu'nun (PCBS) Pazar günü açıkladığı 2017 yılı raporu, Gazze'deki yoksulluğun ne kadar ciddi boyutlara ulaştığını gözler önüne seriyor.

Rapora göre, 2 milyona yakın kişinin yaşadığı Gazze Şeridi'nde yoksulluk oranı yüzde 53'ü buluyor. PCBS, Filistin genelinde 2011'e oranla geçen yıl yoksulluk oranının yüzde 13 arttığını, aşırı yoksulluk oranında da yüzde 30 gibi ciddi bir yükseliş meydana geldiğini belirtiyor.

Yoksulluğun nedeni İsrail ve Mısır ablukaları

Uzmanlar, Gazze'deki yoksulluğun başlıca nedeni olarak 2006'dan bu yana devam eden İsrail ablukasının yol açtığı üretim krizi ve yerel sektördeki durgunluğu gösteriyor. İsrail'in ablukasının yanı sıra Temmuz 2013'te gerçekleşen askeri darbenin ardından Mısır, Gazze'nin dünyaya açılan tek bağlantı noktası konumundaki Refah Sınır Kapısı'nı sık sık kapatıyor.

Abluka nedeniyle yakıt sıkıntısı çekilen şehirde, günün neredeyse yarısında fazlasında ev ve iş yerlerine elektrik verilemiyor. Bu da Gazze'deki imalathanelerin ya kapanmasına ya da üretiminin azalmasına neden oluyor.  

İşsizlik oranı yüzde 44

Dünya Bankası'nın geçen ay yayımladığı rapora göre, Gazze'deki işsizlik oranı yüzde 44. Bu oran, üniversite mezunu gençler arasında yüzde 60'a kadar yükseliyor. Gazze'deki işsizlik oranı 2015'te yüzde 38 olarak açıklanmıştı. Her ne kadar 2016'da Gazze ekonomisi yüzde 8'lik bir büyüme yakalamış olsa da 2017'nin ilk çeyreğinde büyüme oranı sadece yüzde 0.5 olarak gerçekleşti.

Son 10 yılda nüfusu yüzde 38 artan Gazze'nin ekonomisi bu süreçte sadece yüzde 1.44 büyüdü. Verilere göre, Gazzeliler 1993 yılına oranla bugün yüzde 25 daha fakir.

Gazze'de yaşayan Filistinlilerin ekonomik varlıklarında da ciddi düşüş yaşandı. Filistin Merkez Bankası verilerine göre, Gazze'de gerçek ve tüzel kişilere ait hesaplarda 2016'nın ikinci çeyreğinde 1.37 milyar dolar birikim bulunurken, bu tutar 2017'nin üçüncü çeyreğinde 1.22 milyar dolara geriledi.

Birleşmiş Milletler (BM) İnsani İşler Koordinasyon Ofisi'nin 2016 sonunda yayımladığı rapora göre, Gazze'de yaşayan 2 milyona yakın kişiden 1.3 milyonu yardıma muhtaç. Ailelerin yüzde 47'si ise güvenli gıdaya ulaşmakta zorlanıyor.  

Balıkçılar bile İsrail'in ablukası altında

Filistin ile İsrail arasında 1993'te imzalanan Oslo Anlaşması'na göre 20 mil açığa kadar serbest hareket edebilme hakkına sahip Gazzeli balıkçılar, İsrail'in kısıtlamaları nedeniyle geçimlerini sağladıkları bu işi rahat bir şekilde yapamıyor.

Balıkçıların avlanma sınırını 6 mile kadar düşüren İsrail en son bu mesafeyi 9 mile çıkarmıştı. Ancak Gazzeli balıkçılar Oslo Anlaşması'na uyulmasını ve avlanma sınırının 20 mile çıkarılmasını talep ediyor.

ABD yardımları da kesti

İsrail ablukasında zor şartlarda yaşayan Gazze halkı için BM Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı'nın (UNRWA) yardımları büyük önem taşıyor. Ancak ABD yönetiminin bu yılın başında aldığı karar UNRWA'yı da büyük sıkıntıya soktu.

ABD Başkanı Donald Trump, ABD'nin UNRWA'ya verilecek 125 milyon dolarlık yardımın 65 milyon dolarlık bölümünü askıya aldı. UNRWA'ya kayıtlı 5.9 milyon Filistinli mülteciden 2.1 milyonu Ürdün'de, 1 milyon 445 bini Gazze'de yaşıyor, bunu sırasıyla Batı Şeria, Suriye ve Lübnan takip ediyor.